یکی از رویاهای بشر که از کودکی و حتی تا بزرگ سالی همراه اوست، این است که بتواند با پوشیدن یک لباس نامرئی شود. بعضی‌ها هم به دنبال یک ورد یا ترفند شعبده‌بازی هستند تا بتوانند غیب شوند. از آن جایی که علم هر رویای غیرممکنی را ممکن می‎کند، به نظر می‌رسد که رویای غیب‌شدن هم تا حد زیادی به واقعیت نزدیک شده و شما می‌توانید با خرید یک شنل خودتان را غیب کنید. «شنل نامرئی» هری‌پاتر شاید به‌زودی در میان ما به حرکت درآید زیرا دانشمندان موفق شده‌اند به فناوری استتاری دست یابند که با استفاده از آن در لباس افراد می‌توان آن‌ها را نامرئی کرد. دانشمندان چینی به نوعی ماده استتار دست یافته‌اند که ترکیبات مولکولی‌اش طوری تنظیم می‌شود که به‌شکل پس‌زمینه محیطی که در آن قرار دارد، درمی‌آید و مشاهده آن با چشم غیرمسلح ممکن نیست. این مطالعه که به‌تازگی در مجله «ساینس ادونس» منتشر شد، جزئیات این فناوری جدید را شرح می‌دهد. وانگ دونگ‌شنگ، محقق ارشد علوم و فناوری الکترونیک چین، هفته گذشته در مصاحبه‌ای گفت: «به‌کارگیری این فناوری در لباس‌ها می‌تواند فرد را کاملا نامرئی کند». نامرئی شدن ماده در فرایندی به نام «خود‌تطبیقی رنگی برگشت‌پذیر» رخ می‌دهد. در این فرایند مولکول‌ها در معرض طول موج‌های خاصی از نور قرار می‌گیرند و با آن‌ها منطبق می‌شوند و براساس آن‌ها نظم می‌گیرند. این امر باعث می‌شود که ماده تغییر رنگ دهد و عملا دیده نشود. می‌توان این تطبیق رنگی را نسخه مصنوعی آفتاب‌پرست در نظر گرفت. محققان برای بررسی اثربخشی این ماده محلول «خود‌تطبیقی رنگی برگشت‌پذیر» را درون یک ظرف شفاف ریختند و آن را در جعبه‌هایی با رنگ‌های مختلف مانند قرمز، سبز، زرد و سیاه قرار دادند و سپس متوجه شدند که این محلول مطابق رنگ‌ جعبه‌ها تغییر رنگ می‌دهد. در آزمایش دوم محققان این ماده آفتاب‌پرست را در مجاورت محیطی با گیاهان قرمز، سبز و زرد در پس‌زمینه قرار دادند و مشاهده کردند که این ظرف طی یک‌ دقیقه به رنگ محیط اطرافش درآمد. البته در چند سال اخیر، چند شرکت دیگر هم مدعی ساخت گجتی برای نامرئی کردن انسان شدند اما هنوز هیچ کدام شان به مرحله تولید انبوه نرسیده است. مثلا سال 2021 میلادی کمپانی بیوتکنولوژیکی کانادایی Hyperstealth که چندین سال مشغول مطالعه، ساخت و آزمایش نمونه‌های آزمایشی گجت نامرئی کننده بدن بود، مدعی شد بالاخره توانسته یک گجت را در قالب شنل کوانتومی تولید کند. با این حال و به همین بهانه در پرونده امروز زندگی‌سلام از فانتزی‌هایی گفتیم که سال‌ها برای بشر حکم یک رویا را داشت و حالا به حقیقت پیوسته است. همچنین یک سری نویسندگان و فیلم‌ها هم ایده‌های علمی و تخیلی داشتند که به آن‌ها هم اشاره کردیم. با ما باشید.

ایده‌های نویسندگان که راهگشای مخترعان شد
از گذشته این تخیل انسان بوده که باعث اختراعات جدید و بازشدن درهای فناوری به روی بشر می‌شده است. در این میان نویسندگان بزرگ داستان‌های علمی و تخیلی مانند ژول ورن، ایزاک آسیموف، آرتور سی کلارک و... و البته جی کی رولینگ، داستان‌هایی نوشته‌اند که بعد از گذشت سال‌ها، تخیلات آن‌ها به واقعیت تبدیل شده است. در زیر چند نمونه از این موارد را آورده‌ایم. در همین روزها هم نویسندگانی هستند که موضوعاتی را پیش‌بینی می‌کنند که بعید نیست به زودی تبدیل به واقعیت شوند، مانند سریال «آینه سیاه» (بلک میرور).


بالگرد  ژول ورن در «روبر فاتح»
ژول ورن در یکی از داستان‌های جذاب خود بالگردی طراحی کرده که نام آن آلباتروس است. یک دانشمند روس به‌نام ایگور سیکورسکی پس از مطالعه ترجمه روسی کتاب «روبر فاتح» اثر ژول ورن به این نتیجه رسید که می‌بایست بالگردی شبیه به آلباتروس بسازد. سیکورسکی بدین ترتیب موفق شد نخستین بالگرد خود را در سال ۱۹۰۹ میلادی آزمایش کند و در سال ۱۹۳۱ حق اختراع نخستین بالگردش را ثبت کرد.










شبکه جهانی وب   آرتور سی کلارک در «الو الو فرانکنشتاین»
داستان کوتاه «الو الو فرانکنشتاین» سی کلارک تأثیر زیادی روی ساخته شدن شبکه جهانی وب داشته و شاید اگر کلارک این داستان را نمی‌نوشت، چیزی که امروز می‌بینیم به این شکل وجود نداشت. این داستان درباره شبکه‌ای تلفنی است که به‌ناگاه حس پیدا می‌کند و بعد هم کنترل دنیا را به‌دست می‌گیرد. برنرز لی، فردی بود که موفق شد وب را با الهام گرفتن از داستان کوتاه سی کلارک بسازد. کلارک هم طی مصاحبه‌ای در سال ۲۰۰۲ تأیید کرد که برنرز لی از داستان وی الهام پذیرفته و خودش را پدرخوانده وب جهانی قلمداد کرد.

اخبار تلویزیونی و تلفن تصویری  ژول ورن در «در سال 2889»
ژول ورن در این داستان که در سال 1889 منتشر شد، برای روزنامه‌ها جایگزینی را معرفی کرد: روزنامه‌ای که هرروز صبح به جای این که چاپ شود، برای مشترکانش خوانده خواهد شد. اولین مخابره خبر 30 سال پس از این داستان رخ داد. ورن باز هم در همین کتاب تلفن تصویری را توصیف می‌کند که به نوعی پیش‌زمینه برای فناوری‌های ویدئوکنفرانس‌های امروزی به شمار می‌رود. این ایده یکی از اولین مرجع‌ها برای تلفن تصویری بوده است.

رایانه های پوشیدنی  چارلز استروس در «شتابدار»
این نویسنده به پیشگویی درباره عینک هوشمند پرداخت. شخصیت این رمان اطلاعاتش را درون حافظه‌های قرارگرفته روی عینک متصل به اینترنت خود ذخیره می‌کرد. عینک‌های هوشمند امروزی هم به کاربر اجازه می‌دهد تا به اطلاعات و اینترنت دسترسی داشته و با دوربین دیجیتال آن، به ثبت زندگی واقعی بپردازد.
عکس متحرک   جی کی رولینگ در «هری پاتر»
ایده عکسی که در روزنامه یا قاب عکس تکان بخورد، در کتاب‌های هری پاتر خوانده و بعد در این سری فیلم‌ها دیده شد. موردی که آرزوی خیلی‌ها بود تا بتوانند عکس عزیزان و مخصوصا درگذشتگان را به صورت فیلم ببینند. طولی نکشید که هوش مصنوعی توانست این کار را انجام دهد. امروزه شما می‌توانید با دادن هر عکسی به هوش مصنوعی، آن را تبدیل به فیلم کنید و در قاب عکس‌های دیجیتال، روی میز بگذارید.

زیردریایی  ژول ورن در «بیست هزار فرسنگ زیر دریا»
در سال ۱۸۶۹ ژول ورن این رمان را نوشت. او در این کتاب به روایت زیردریایی پیشرفته‌ای به نام ناتیلوس پرداخت. قبل از اختراع زیردریایی در دنیا، ژول ورن به توصیف این وسیله‌ نقلیه‌ طویل و استوانه‌ای در کتاب خود می‌پردازد. توصیف ژول ورن از زیردریایی ناتیلوس به‌قدری دقیق است که برخی امکانات و فناوری‌های آن را می‌توان در زیردریایی‌های کنونی پیدا کرد.

عجایبی که دیگر رویا نیست
رویاهای آدمیزاد ‌هیچ‌وقت تمام نمی‌شود حتی وقتی رویاهای قبلی‌اش تبدیل به واقعیت شده باشد. می‌خواهیم از واقعیت‌هایی بگوییم که روزی برای بشر دست‌نیافتنی و یک رویای بزرگ بود اما واقعی شد و رویاهایی که دانشمندان می‌گویند زیاد غیرواقعی به نظر نمی‌رسند.

پرواز    شاید رویای پرواز اولین بار زمانی در ذهن آدم‌ها جرقه خورد که پرواز پرندگان را دیدند. تاریخچه پرواز بسیار طولانی است و افراد زیادی در تکامل آن نقش داشتند؛ از ژان پیلاتر و مارکی دو آرلان که در 21نوامبر 1783توانستند به وسیله یک بالون در آسمان آبی گردش کنند تا برادران رایت که در قرن نوزدهم رویای پرواز را به مرحله جدیدی رساندند و راه را برای ساخت هواپیماهای مدرن و 200تنی که امروز رفت‌و‌آمدشان در آسمان برای ما خیلی عادی‌ است، باز کردند.
سفر به فضا   دیدن کره زمین از بیرون و جایی که خبر از جاذبه نیست، قدم زدن روی سطح ماه و سیارات دیگر، همه از رویاهای بزرگ بشر بودند که حالا عملی شدند. حال ایستگاه‌های فضایی زیادی ایجاد شدند و فضانوردان با یک کپسول فضایی به آن‌جا فرستاده می‌شوند و مدت‌ها در آن اقامت دارند. حتی برنامه سفر به ماه در ماموریت فضایی آرتمیس 3 چیده شده و برنامه بعدی ناسا سفر به مریخ است. در این میان نمی‌شود از اعجاب تلسکوپ جیمز وب که دارد رازهای کهکشان و پیشینه جهان را به تصویر می‌کشد، به سادگی گذشت.
زیردریایی‌ها   روزگاری حتی رفتن به زیر آب چالش‌های خودش را داشت و کسی فکر نمی‌کرد بشود به وسیله یک زیردریایی ساعت‌ها در اعماق اقیانوس ماند. اولین بار سال 1620میلادی فردی به نام «ون دربل» یک زیردریایی ساخت که از نیروی دست برای حرکت در زیر آب استفاده می‌کرد. حالا بعد از گذشت 404سال حرکت روی دریا و زیر آب به وسیله کشتی‌ و اقیانوس‌پیماها و زیردریایی‌ها به یک امر معمولی تبدیل شده است. حتی قرار است یک زیستگاه زیر آب مجهز به زیردریایی‌ها، اقامتگاه‌های قابل سکونت، آزمایشگاه‌های پژوهشی و رصدخانه‌ها در عمق 200متری ساخته شود. دانشمندان می‌توانند 28روز در این اقامتگاه‌ها زندگی کنند و با دسترسی ویژه‌ای که دارند درباره فلات‌های قاره، گونه‌های موجود در اقیانوس و زیستگاه‌شان مطالعه کنند.
ارتباط تصویری با نقاط دیگر دنیا   در فیلم‌‌های علمی تخیلی دهه60 میلادی یکی از رویاهای جدی این بود که دو نفر در دو گوشه دور از دنیا و حتی کیهان با هم صحبت کنند و تصویر هم را هم ببینند. هرچند هنوز تماس هولوگرافیک و چند بعدی مثل آن‌چه در پیشتازان فضا و جنگ ستارگان می‌دیدیم محقق نشده؛ اما اصل تماس تصویری سال‌هاست ممکن شده و این روزها بسیار هم در دسترس است.

از معکوس کردن پیکان زمان تا زندگی در مقیاس کوانتومی
چقدر به رویاهای قرن 21 نزدیکیم؟
فیلم و سریال‌های علمی تخیلی، بازتابی از کنجکاوی دانشمندان، رویاهای بشری و آینده را در اشکال مختلف به ما نشان می‌دهند که در دل آن‌ها خیلی وقت‌ها فناوری‌هایی است که با زمانه و زندگی ما بیگانه است؛ فناوری‌هایی که شاید روزی محقق شوند و به بسیاری از آن‌ها هم نزدیک هستیم؛ در این مطلب برخی از آن‌ها را مرور می‌کنیم:
معکوس کردن آنتروپی ذرات
سینمای کریستوفر نولان لبریز از رویاهایی است که ممکن است با پیشرفت علم محقق شوند و در حال حاضر به لحاظ نظری غیر ممکن نیستند؛ از دستکاری ناخودآگاه حین خواب و رویا تا کاشت ایده که در فیلم «سرآغاز» دیدیم، بگیرید تا سفرهای میان بعدی و در فواصل دور کیهانی مانند آن‌چه در فیلم بی‌نظیر «بین ستاره‌ای» دیدیم. اما یکی از خاص‌ترین موضوعاتی که در سینمای نولان به آن‌ها پرداخته شد و حتی آن‌طور که باید مورد توجه قرار نگرفت، بحث معکوس کردن پیکان زمان برای برهم زدن آنتروپی ذرات بود. فیلم «تنت» چنین مفهومی داشت که به اشتباه بسیاری از مخاطبان آن‌را با سفر در زمان اشتباه گرفتند؛ درحالی که برای سفر در زمان الزاماً نباید معکوس باشی. موضوعی پیچیده و جالب.
تله‌پورت جسم
تصور کنید در گوشه‌ای از جهان هستید و جسم‌تان تبدیل به انرژی یا بسته‌های کوچکی چون فوتون نور شده و با سرعتی نزدیک به بی‌نهایت به نقطه دیگری از جهان می‌رود؛ آن‌جا دوباره انرژی تبدیل به ماده شده و می‌توانید همین جسم فعلی‌تان را داشته باشید.
سفر در جهان‌های موازی
از وقتی فیزیک کلاسیک با قوانین کوانتومی به هم ریخت و فهمیدیم در مقیاس کوانتومی یک ذره می‌تواند در هرجایی بوده و هر سرنوشتی داشته باشد، بحث جهان‌های موازی هم به میان آمد تا ایده پرتال‌هایی برای تردد در این جهان‌ها به فیلم و سریال‌ها اضافه شود و  یک رویای جمعی شکل بگیرد. واقعیت این است که به‌فرض اگر جهان‌های موازی باشند؛ ما باید به ابعاد زیادی دسترسی داشته باشیم تا محدودیت زمان و... را بشکنیم و همزمان چند جهان را تجربه کنیم که عملی نیست.
​​​​​​​
سفر در زمان
اگر با سرعت نور سفر کنید جسم شما بی‌نهایت می‌شود و زمان بی‌نهایت کُند؛ اگر بر لبه یک سیاه‌چاله باشید به دلیل گرانش بالا همین وضع را خواهید داشت؛ اگر با یک ناهنجاری زمان و مکانی مواجه شوید مثل یک کرم‌چاله می‌توانید زمان را جور دیگری تجربه کنید؛ اما پارادوکس‌های زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد با این‌که به‌دلیل عواملی چون گرانش و سرعت یک جسم، زمان ممکن است برای یک ناظر ماهیت نسبی داشته باشد؛ اما نمی‌توان این بُعد را طوری شکست که در آن عقب و جلو رفت. حتی اگر گذشته چون نور مقابل ناظری که سرعتش به بی‌نهایت رسیده نمایش داده شود، فرد نمی‌تواند در آن دخالتی داشته باشد. با این‌حال سفر در زمان از آن ایده‌هایی است که برای خیلی‌ها جذاب است و سینما هم رویای آن را حسابی پرورش داده است.
زندگی واقعی با استاندارد کوانتومی
موضوعات ذیل مکانیک کوانتوم مثل برهم‌نهی کوانتومی، درهم تنیدگی کوانتومی و ... ایده‌هایی را در ذهن‌های خلاق ایجاد کرده که گاهی باعث رونق شبه علم و خرافات می‌شود و در بیشتر موارد هم زمینه را برای فانتزی‌های باحال در دل داستان‌ها فراهم می‌کند. اما واقعیت آن است ما زندگی را نه در مقیاس کوانتومی که در حالت عادی تجربه می‌کنیم و نمی‌توانیم با تغییر حالت‌مان در نقطه‌ای دیگر از کیهان اتفاقی عجیب را رقم بزنیم.