چه میشود؟ ترامپ چه کار خواهد کرد؟
نویسنده: صابر گل عنبری
مترجم:
مدام میپرسند که کی حمله میشود؟ کی جنگ میشود؟ ترامپ در حال بازگشت است و اوضاع به کدام سو میرود؟ سوالات از این دست زیاد پرسیده میشود. بدون شک شرایط منطقه و در ارتباط با ایران بسیار خطیر و حیاتی است و در این وضعیت بسیار سیال، ناپایدار و پیچیده پیشبینی اوضاع و این که چه میشود و چه نمیشود، خیلی سخت و دشوار است. با این حال، نگارنده بر اساس برآورد و شناخت خود از ترامپ و سیاستهایش، وضعیت کنونی منطقه و چشمانداز آن و در هم تنیدگی پروندهها و بحرانها مختلف بر این باور است که جنگی با ایران رخ نخواهد داد. احتمال حمله به تاسیسات هستهای نیز منتفی نیست؛ اما چندان هم زیاد نیست. اما ترامپ دست کم در دو سال اول ریاست جمهوری خود به احتمال زیاد فشارهای اقتصادی و سیاسی بسیار سنگینی وارد خواهد آورد و اروپا نیز با او همراهی میکند. در چنین وضعی احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمها و قطعنامههای بینالمللی بالاست. از این رو، به احتمال زیاد دوره پرتنشی از لحاظ سیاسی و اقتصادی با آمریکا و اروپا در راه است. با تحولات منطقه در لبنان، سوریه و عراق و.... مهمترین پرونده چالشی میان غرب (آمریکا و اروپا) مسئله هستهای است. این پرونده برای ترامپ جنبه حیثیتی پیدا کرده است. او به دنبال مذاکره مستقیم و توافق است؛ اما توافقی با حداکثر امتیاز و فراتر از برجام. به احتمال زیاد، ایران با ترامپ مذاکره مستقیم خواهد کرد. او تلاش خواهد کرد که دست کم در دو سال اول ریاست جمهوریاش با بردن اوضاع به لب پرتگاه جنگ با ایران، توافقی با مشخصات پیش گفته محقق شود. چنین فشاری در سایه بحرانهای اقتصادی و اجتماعی، چالشها و معضلات داخلی را تشدید میکند که بیشتر و پرپیامدتر از تهدیدهای خارجی است. در واقع هدف ترامپ این است که فشارهایش برگردان فشاری از داخل ایران را هم برای رسیدن به هدف مطلوب خلق کند. اینجا مدیریت عقلایی اوضاع و چالشهای داخلی میتواند از تاثیرات این اهرم ترامپ بکاهد و شرایط توافق را برای ایران تا حدودی بهبود ببخشد، اما بر خلاف تصورات رایج فکر میکنم که منطقه به سمت نوعی آرامش نسبی حرکت میکند و زمینههای وقوع جنگ در حال کاهش است. جنگ لبنان تمام شده و با تغییر نظام سوریه دیگر تنش برآمده از حملات مستمر اسرائیل به اهداف ایرانی و متحدان آن نیز پایان یافته است. همچنین حملات از عراق نیز متوقف شده است. جنگ غزه نیز به احتمال زیاد از اکنون تا یکی دو ماه اول دولت ترامپ پایان مییابد. این جنگ هم خاتمه یابد، خود به خود تنشهای نظامی با یمن نیز پایان مییابد. یک روی دیگر این تحولات، آرام شدن منطقه و توقف تنشهای نظامی دست کم برای مدتی است. از این رو، تصور نگارنده بر این است که منطقه شاهد ثباتی نسبی خواهد بود. جدا از این که ترامپ اساسا اهل جنگ نیست، اما اساسا چنین جنگی میتواند برنامههای ترامپ در خاورمیانه را نیز ابتر کند. ترامپ به دنبال تکمیل پروژه پیمان ابراهیم است و این مهم نیز بدون حربه ایرانهراسی خوب پیش نخواهد رفت. آمریکا و سیاست بینالملل به دنبال ادغام عمیق اسرائیل در نظم امنیتی و اقتصادی منطقه است. اما اگر هم توافقی با ترامپ حاصل شود، بعید است که تحریمها اساسی و ریشهای برداشته شوند، بلکه به احتمال زیاد شاهد کاهش و تعلیق و نه لغو همه باشیم. تلاش خواهد شد که لغو اساسی همه تحریمها به مسائل دیگری غیر از هستهای گره زده شود؛ یعنی مسئله اسرائیل و فشار برای تغییر نگرش جمهوری اسلامی نسبت به آن و...... خلاصه، داستان فعلا ادامه دارد....
10 شماره آخر
پربازدیدهای خراسان آنلاین