محسن مرعشی -calture@khorasannews.com

در عصری که بحران زیست‌محیطی به یکی از چالش‌های اصلی بشریت تبدیل‌شده، هنر به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای آگاهی سازی، جلب‌توجه و الهام بخشیدن به تغییرات مثبت در رابطه انسان با طبیعت وارد میدان شده است. هنر همواره ثابت کرده قادر است به‌عنوان فضایی مؤثر به بازنمایی آسیب‌های زیست‌محیطی، ترویج راه‌حل‌ها و پرورش حس مسئولیت‌پذیری انسان بپردازد.
هنرمندان زیادی تا امروز به این موضوع توجه داشته‌اند و با توجه به اهمیت محیط ‌زیست و تأثیر حفاظت از آن بر بقای انسان نمایشگاه‌هایی برگزار کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به نمایشگاه آثار «ری را شریعتی» با نام «هرهزنیز» اشاره کرد. در ادامه گفت‌وگوی ما را با این هنرمند می‌خوانید.

لطفاً درباره نمایشگاهی که برگزار کردید توضیح دهید
این نمایشگاه شامل تعدادی نقاشی و طراحی و یک چیدمان است، چیدمانی از موجوداتی دگردیسی شده از ماهی‌های قزل‌آلا، همان ساکنان آب‌های سرد هراز است. رودخانه‌ای که در زمانی نه‌چندان دور مورد احترام بوده و اجدادمان آن را بسیار پاس می‌داشتند و ما امروز، بسیار بر آب و قداست آن می‌تازیم. از این مهم‌تر امروز معضل محل دپوی «عمارت» که محل دفن زباله برخی از شهرهای شمالی است و عصاره زباله‌ها در بستر رود هراز همچون شیرابه‌هایی که جان انسان را هدف گرفته‌اند پرداخته‌ام. نمایشگاهی از نور و رنگ که تلاش کردم فضای زیرآب را برای مخاطب تداعی کند، اگرچه می‌شود به روایت‌های دیگر این مجموعه که در لایه‌های عمیق‌تری قرار دارند اشاره‌کنم؛ اما به همین نکته بسنده می‌کنم که از نور و رنگ فلورسنت برای ارائه این مجموعه استفاده کردم تا مخاطب شرایطی متفاوت از دیگر مکعب‌های سفید را تجربه کند یا شاید همذات پنداری را تشدید کند.

به زمین پاک بیندیشیم
ری را شریعتی درباره نام نمایشگاه و آثار به نمایش درآمده در آن گفت: نام نمایشگاه در ادامه دغدغه‌های دو سال اخیر من و معضلات زیست‌محیطی که همه جهان را تحت تأثیر قرار داده شکل‌ گرفته و البته مشکل محل زندگی خودم را هدف گرفتم. درواقع اگرچه «هرهزنیز» نام باستانی رود هراز است، ولی بحران زیست‌محیطی مرزوبوم نمی‌شناسد و باید همه بشر به زمین پاک بیندیشیم.

سفر اساطیر و آنیَّت هنر
وی افزود: برای یک هنرمند شناسایی چگونگی انتخاب سوژه در اکثر موارد یا شاید برای من یک انتخاب بر اساس شناخت و مطالعه تاریخی نبوده، ولی بی‌گمان بسیاری از مخاطبان نقش و اهمیت ماهی را در اساطیر، تاریخ  یا نمادشناسی را می‌دانند، گمان می‌کنم ماهی در آثارم هسته اصلی هم هست و هم نیست. آنیَّت هنر و رهایی من برای جذب مدام در حال روشن و خاموش شدن است اما وقتی ذهنم را بازخوانی می‌کنم چرایی آمدن سوژه ماهی به خاطرم می‌آید که نکات ریزودرشتی در شکل‌گیری آن دخیل بوده‌اند.

انسان، بخشی از طبیعت است
شریعتی تصریح کرد: عشق به آب و طبیعت همیشه در من وجود داشته و همواره خودم را بخشی از طبیعت می‌دانم، باور دارم همچون نیاکانمان باید به آب و طبیعت احترام بگذاریم. در پایان از همه آن‌هایی از خانم معمری، گالری هما و گالری شیرین و همه افرادی که مرا در این مسیر یاری کردند سپاسگزارم.