​​​​​​​
محمدرضا جلائی‌پور
political@khorasannews.com 


  تهران 13 مهرماه شاهد باشکوه‌ترین نماز جمعه دهه‌های اخیر در ایران و‌ احتمالا کشورهای با اکثریتِ مسلمان بود. آن‌هم در شرایطی که بخشی از شهروندان و ناظران احتمال حمله نظامی اسرائیل نسل‌کش در پاسخ به عملیات «وعده صادق ۲» را می‌دادند و حضور رهبری نظام و نمازگزاران شجاعت می‌طلبید و‌ با مواضع ملی و سنجیده فرمانده کل قوا تقویت شد. همچنین در شرایطی که وضعیت شاخص‌های کلان اقتصادی و فقر و نابرابری و تحریم‌ها نارضایتی اقتصادی گسترده چندساله ایجاد کرده است. همچنین در وضعیتی که در چند سال گذشته اعتراضات و شکاف‌‌های اجتماعی و سیاسی تلاطم‌خیز بوده است و دولت وفاق ملیِ مسعود پزشکیان هم، به‌رغم گشایش‌ها و امیدهایی که ایجاد کرده است، در ابتدای راه است و هنوز نتوانسته ‌است دستاوردهای بزرگِ رضایت‌افزا بیافریند. در چنین شرایطی، جمعیت میلیونی این نماز جمعه و بزرگداشت شهید سیدحسن نصرا... رخداد و دستاورد بزرگ و مهم و معناداری است (مساحت و تراکم جمعیت، برآورد حداقل یک میلیونی مشارکت‌کنندگان را قابل دفاع می‌کند). شکوهِ جمعیت تشییعِ شهید سردار قاسم سلیمانی و نماز جمعه بعد از آن هم قدرت و سرمایه‌ای برای ایران ساخت که به ویژه بعد از تهدیدهای شدید و وقیحانه ترامپ حفاظت‌کردنی بود، اما فاجعه آبان ۹۸ و فاجعه هواپیمای اوکراینی و نیز انتخابات کم‌مشارکت و کم‌رقابت مجلسِ یازدهم بخش قابل اعتنایی از این سرمایه را به باد داد. چگونه می‌توان این بار از قدرت نمادین و سرمایه‌ای که جمعه نصر ساخته است حفاظت کرد و آن را برای ایران و مصالح ایرانیان افزایش داد؟ در پاسخ به این پرسش مهم و به ویژه در شرایط پرمخاطره منطقه و تشدید تهدیدها علیه ایران، جز آن چه در میان‌مدت و در سطح کلان‌راهبردی با عملکرد مجموعه نهادهای حکمرانی قابل هدف‌گیری است، در کوتاه‌مدت دو‌ مورد زیر هم پیشنهادکردنی به نظر می‌رسد:
1- در تریبون‌های رسمی، به ویژه در صداوسیما، از مصادره معنای حضور گسترده طیف متنوعی از شهروندان و نیروها در «جمعه نصر» به نفع یک جریان خاص پرهیز شود و تراز ملی این رویداد حفظ شود.  نمایش تکثر و تنوع حاضران به این هدف کمک می‌کند.
2- در  همین روزهای اول‌ بعد از جمعه نصر با گام‌های تکمیلیِ موثر، انسجام و وفاقِ متبلور در این رویداد مهم تقویت شود و این وفاق ملی‌تر شود. تحقق گشایش‌های رضایت‌افزا در حوزه حکمرانی اینترنت و زنان، تداوم آزادی زندانیان سیاسی و افزایش ابتکار عمل و تحرک و گشایش‌های امیدبخشِ دیپلماتیک می‌تواند در این روزها اثربخش‌تر و کم‌مانع‌تر شود.