50 درصد سکونتگاههای جمعیتی ایران روی پهنههای فرونشست است
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: حدود ۵۰ درصد سکونتگاههای جمعیتی ایران روی پهنههای فرونشست یا در مجاورت آن واقع شدهاست.
علی بیتالهی به تسنیم اظهار کرد: به طور کلی بررسیها در سطح جهانی نشان داده که حدود سه تا پنج درصد پهنههای فرونشست زمین در کل دنیا نرخ فرونشستشان بالای 10 سانتیمتر است و بقیه پهنهها معمولاً اعداد فرونشست پایینتری دارند.
وی افزود: نکته مهم این است که در کشور ما ایران، در 11 استان این عدد بالای 10 سانتیمتر است. فرونشست در این 11 استان هم تنها در یک نقطه نیست و در چند نقطه از هر استان، فرونشست به بیش از 10 سانتیمتر در سال میرسد. وی بیان کرد: از نظر تعدد پهنههای فرونشست در استانهای مختلف، ایران رتبه اول جهانی را دارد. از نظر عدد فرونشست، جزو سه کشور اول دنیا هستیم و از نظر وسعت درگیری سکونتگاههای شهری و روستایی نیز، اولین کشور دنیا از نظر خطر فرونشست زمین هستیم. رئیس بخش زلزلهشناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به اینکه بیشترین مقدار عدد فرونشست زمین در استان کرمان است، اضافه کرد: در 7 کیلومتری جنوب غربی بهرمان، فرونشست به بالای 40 سانتیمتر در سال میرسد. در رتبههای بعدی، از جنوب استان البرز، محدوده دشت هشتگرد و قشلاق به سمت اشتهارد و دشت قزوین با عدد حدود 37 سانتیمتر در سال قرار دارند. بیتالهی ادامه داد: در شمال غربی خراسان رضوی، فرونشست حدود 22 سانتیمتر و در استان گلستان حدود 17 سانتیمتر است. در جنوب غربی تهران بزرگ، عدد فرونشست زمین به 20 سانتیمتر در سال میرسد.
وی یادآور شد: به طور کلی، در تمامی استانهای کشور به جز استان گیلان، پهنهها و لکههای فرونشستی شناسایی شده و به نقشه درآمده است. بیشترین وسعت پهنههای فرونشستی در استان خراسان است. بعد از آن، استانهای فارس، کرمان، اصفهان و تهران به ترتیب در معرض فرونشست قرار دارند. وی تاکید کرد: با این تفاصیل حدود 50 درصد سکونتگاههای جمعیتی کشور روی پهنههای فرونشست یا در مجاورت آن واقع شدهاست. شاید گفته شود که نزدیک به 10 درصد مساحت کل کشور مشمول مساحت پهنههای فرونشست است، اما این 10 درصد، همان مناطق مرغوب و اراضی هموار است که بیشتر شهرها در مجاورت یا روی آن واقع شدهاند. به همین دلیل، جمعیت بیشتری در معرض خطر قرار گرفتهاند.
وی گفت: زیرساختهای اصلی کشور شامل خطوط انتقال نفت، پتروشیمی، گاز، خطوط انتقال آب و فاضلاب، دکلهای انتقال نیرو، جادهها، راهآهنها و فرودگاهها، به طور گستردهای در تلاقی با پهنههای فرونشست زمین واقع شدهاند.
وی اظهار کرد: بررسی خطر فرونشست در شهرهای مختلف نشان میدهد که شهر اصفهان، به دلیل قرارگیری کامل محدوده شهری آن در پهنه فرونشست، بالاترین ریسک شهری فرونشست زمین را دارد.