printlogo


منطقه در دالان بی‌بازگشت


شکست سوریه جزئی از فصل جدید تحولات منطقه است. آغاز این تحولات را سید حسن در روز بزرگداشت حاج قاسم بیان کرد: شبانگاه پنج‌شنبه، دوم ژانویه‌ 2020، شب جمعه، یا اگر بخواهیم بنویسیمش 2/1/2020 حد فاصل دو مرحله در منطقه است. شروع یک مرحله و تاریخ جدید نه فقط برای ایران یا عراق، بلکه برای تمام منطقه و آن ترور حاج قاسم بود. از این جا راهبرد مقاومت تغییر کرد و سید اعلام کرد که خون پاک و عظیم یک فرصت برای امت در جهت رهایی از سلطه و اشغال و استکبار است حتی اگر پیامدهای بزرگی داشته باشد، چون پیروزی های پیش رو ان شاءا... تعیین‌کننده و نهایی خواهند بود.
سه ماه قبل‌تر از طوفان‌الاقصی در روز عید فطر، رهبر انقلاب راهبرد مهمی را برای جبهه مقاومت در حسینیه امام خمینی(ره) بیان کردند: «راهبرد امروز دنیای اسلام درباره‌ فلسطین چه چیزی باید باشد؟ باید کمک به آن نیروی داخلی فلسطین باشد. جبهه‌ مقاومت هر جا هستند؛ این تلاش ها باید متمرکز بشود در تقویت عناصر مبارزی که در داخل فلسطین دارند مبارزه می کنند.» رهبری در آن دیدار تاکید کردند که هر وقت «قدرت بازدارندگی» رژیم از بین برود آن‌وقت اسرائیل مضمحل خواهد شد و «این اتفاق به برکت آن جوان فلسطینی است که توانسته قدرت بازدارندگی دشمن خودش را مدام ضعیف کند، کم کند و نابود کند.»
این سخنان در حالی بیان می‌شد که آن زمان رژیم چند خط عملیات را همزمان دنبال می‌کرد:
1.  خط زدن سر اختاپوس: آن زمان هنوز ایران در کشاکش اغتشاشات 1401 ش بود. نتانیاهو با پهلوی جلسه می‌گذاشت. وزیر اطلاعات رژیم با اینترنشنال و بی‌بی‌سی می‌نشست و وزیر اطلاعات کشورمان اعلام کرد که با گسیل نیروهای انتحاری قرار بود بیش از ۴۰ بمب در هیئت های مذهبی در محرم منفجر شود و در طول این ایام ۴۰۰ عملیات بمب گذاری در کشور خنثی شد. 
2.  سخنان سید حسن نصرا... در پیش از ماجرای طوفان‌الاقصی نشان می‌داد تحرکات و تهدیدات جدید رژیم بر روی لبنان در حال پیاده‌سازی است. هاارتص، تایمز آو اسرائیل، الجزیره و...  به طور مکرر در همین زمان گزارش‌هایی منتشر کرده بودند مبنی بر آمادگی اسرائیل برای تهاجم به حزب‌ا... و تشدید تنش‌ها در مرز لبنان و اسرائیل. هر چند ماجرای تروریستی پیجرها نشان داد که خط حمله به حزب‌ا... در حال پیگیری بوده است. 
3.  فلسطین و غزه زیر سه فشار بزرگ قرار داشت: الف. محاصره غذایی و امنیتی غزه ب. تلاش برای تغییر چهره قدس از ساکنان فلسطینی با اشغال خانه‌ها ج. تعرض و تخریب مسجدالاقصی که با اقدامات بن‌گورین رسانه‌ای هم شده بود.  
4.  منطقه در شرایطی قرار گرفته بود که اسرائیل داشت آخرین گام‌های سیاسی عادی‌سازی را بر می‌داشت. عربستان سعودی مهم ترین کشور باقی مانده بود که به پروژه عادی‌سازی رابطه با اسرائیل نپیوسته بود. از طرف دیگر رژیم در حال ایجاد کریدور آی‌مک بود که تبدیل می‌شد به مرکز صادرات و واردات کالاها از غرب به آسیا.
در چنین شرایطی منطقه قرار داشت که ناگهان طوفان همه بندهای بالا را برگرداند. ایران به چنان مهاجمی تبدیل شد که نتانیاهو در سازمان ملل اعلام کرد که از شش جهت ایران به سمت او تهاجم می‌کند. پروژه انهدام حزب‌ا... ناموفق شد چنان که اسرائیل تن به آتش بس داد. کریدور آی‌مک شکسته شد. عربستان از عادی‌سازی امتناع کرد و حماس توانست بازدارندگی مهم ترین ناموس اسرائیل را دوبار نابود کند. یک بار با شروع موفقیت‌آمیز طوفان و بار دوم با مقاومتی که در طول عملیات طوفان شد که هیچ‌کدام از اهداف و وعده‌های نتانیاهو محقق نشد. حالا نتانیاهو است و بازدارندگی شکسته شده، اسرای در دست حماس، آوارگان شمال و حماس به‌جا مانده.
حالا در این میان معادله سوریه را باید معنا کرد. اگر آی‌مک را از بین بردند؛ حالا کریدور محور مقاومت دچار چالش و ضربه جدی شده است. این که راه کریدور حفظ می‌شود؟ این که شرق لبنان و شرق فرات در سوریه چه اتفاقی می‌افتد؟ پاسخ‌های مهمی است که آینده چهره منطقه را معلوم خواهد کرد. دو طرف چه جبهه مقاومت و چه غرب و رژیم می‌دانند که وارد دالان بی‌بازگشت شده‌اند. شرایط اقتصادی و امنیتی دو طرف احتیاج دارد تا تکلیف آرایش منطقه روشن شود.