printlogo


پاناما، هدف جدید آمریکای ترامپ
ملک زاده

 دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا، در سخنانی جنجالی، پاناما را به بازپس‌گیری کانال پاناما تهدید کرد. وی در شبکه اجتماعی تروث سوشال تعرفه‌های عبور کشتی‌های آمریکایی از این کانال را «مسخره و غیرمنصفانه» خواند و خواستار کاهش فوری آن ها شد. ترامپ این کانال را یک «دارایی ملی آمریکا» توصیف و تاکید کرد که در صورت رعایت نشدن اصول اخلاقی و قانونی، ایالات متحده این کانال را بدون هیچ قید و شرطی به خود بازخواهد گرداند. این اظهارات که به‌ وضوح استقلال و حاکمیت پاناما را نادیده می‌گیرد، واکنش تند خوزه رائول مولینو، رئیس‌جمهور پاناما را برانگیخت. وی تصریح کرد که «وجب به وجب کانال و مناطق اطراف آن متعلق به پاناماست» و استقلال کشورش غیرقابل مذاکره است.کانال پاناما، که از اواسط قرن بیستم تحت کنترل آمریکا بود، در سال ۱۹۹۹ و بر اساس معاهده‌ای که جیمی کارتر، رئیس‌جمهور وقت آمریکا امضا کرد، به پاناما واگذار شد. این کانال با ۸۲ کیلومتر طول، یکی از مهم‌ترین راه‌های تجاری جهان است که سالانه بیش از ۱۴ هزار کشتی از آن عبور می‌کنند. ترامپ این تصمیم را «احمقانه» توصیف کرد و مدعی شد که این کانال صرفاً به نشانه «سخاوت آمریکا» واگذار شده است. او افزود که منافع ایالات متحده در عملکرد امن و کارآمد این کانال باید تضمین شود.ترامپ پیش از این نیز با اظهارات مشابهی، کانادا و مکزیک را تهدید به اعمال تعرفه‌های سنگین و حتی ادغام کانادا به‌عنوان ایالت پنجاه‌ویکم آمریکا کرده بود.
هزینه‌های دیپلماتیک سیاست‌های یک‌جانبه آمریکا در برابر همسایگان
تهدید دونالد ترامپ به بازپس‌گیری کانال پاناما، بار دیگر جنبه‌ای از سیاست خارجی مداخله‌جویانه آمریکا را آشکار می‌سازد که به وضوح ارزش‌های استقلال و حاکمیت ملی دیگر کشورها را نادیده می‌گیرد. این اظهارات نه تنها نشانه‌ای از نگاه غیرمسئولانه به توافقات بین‌المللی است، بلکه عمق خودمحوری در سیاست‌گذاری ترامپ را نیز برجسته می‌کند. با وجود این که کانال پاناما نقشی استراتژیک در تجارت جهانی دارد، ادعای بازپس‌گیری آن به معنای انکار دستاوردهای تاریخی و توافق‌های قانونی میان دو کشور است. چنین اظهاراتی می‌تواند پیام روشنی برای سایر کشورها باشد که ایالات متحده تحت رهبری ترامپ به راحتی اصول دیپلماسی و توافقات چندجانبه را زیر پا می‌گذارد.این تهدید همچنین نشان‌دهنده سیاستی است که در آن منافع کوتاه‌مدت و ملی‌گرایانه بر اعتبار و مشروعیت بین‌المللی ترجیح داده می‌شود.  افزایش بی‌اعتمادی در میان متحدان و شرکای تجاری، تضعیف بیش از پیش جایگاه اخلاقی آمریکا در نظام بین‌الملل و تحریک ملی‌گرایی در کشورهای هدف، تنها بخشی از پیامدهای احتمالی این سیاست‌هاست. تهدید پاناما در کنار اظهارات مشابه درباره کانادا و مکزیک، نشان می‌دهد که ترامپ نه تنها به دنبال تقویت جایگاه آمریکا در جهان نیست، بلکه با دامن زدن به تنش‌ها و بی‌ثباتی، خطر انزوای دیپلماتیک کشورش را افزایش می‌دهد. این اقدامات، بیش از هر چیز، تصوری از آمریکا به عنوان کشوری زورگو و غیرقابل پیش‌بینی را در افکار عمومی جهان تقویت می‌کند.