سفر به سلامت، شیر زن قصه ها
مائده کاشیان
درست یک روز پس از روزی که در تقویم به عنوان «روز زن و مادر» ثبت شده است، ژاله علو هنرمند پیش‌کسوت که در قاب تلویزیون و در شمایل مادر، حضوری به یادماندنی و جاودانه داشته است، در 97 سالگی دار فانی را وداع گفت و خاموشی آن صدای جادویی پرصلابت، مایه دریغ و افسوس اهالی هنر شد. زنده‌یاد ژاله علو چه در مقام گوینده و صداپیشه در رادیو یا دوبله، چه به عنوان بازیگر در سینما و تلویزیون، آثار ماندگاری را در کارنامه هنری‌اش ثبت کرد و حالا پس از درگذشت، با خاطرات خوش مخاطبان و تصویری به یادماندنی در یاد و خاطره‌ها بدرقه خواهد شد.
فعالیت هنری درخشان در چند عرصه
مرحوم ژاله علو فعالیت هنری خود را در دهه 20، از رادیو آغاز کرد و طولی نکشید که وارد عرصه سینما و تئاتر شد و در عرصه بازیگری نیز فعال بود. مرحوم علو به عنوان یک هنرمند تمام عیار، در سینما، تئاتر، رادیو و تلویزیون فعالیت می‌کرد و در همه این عرصه‌ها نیز موفق بود. صدای گرم او در نمایش‌های رادیویی مختلف و تصویر این هنرمند در فیلم و سریال‌ها، ماندگار شده است. این هنرمند نه تنها به عنوان صداپیشه و گوینده، بلکه به عنوان مدیر دوبلاژ و کارگردان نمایش‌های رادیویی نیز فعال بود. یکی از شاخص‌ترین آثار زنده‌یاد علو در عرصه دوبله، مدیریت دوبلاژ سریال «سال‌های دور از خانه» یا «اوشین» است. علاوه بر مفاهیم آموزنده و امیدبخش سریال، یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت این سریال نزد عموم مخاطبان ایرانی و حس همذات‌پنداری مخاطب با کاراکترها، دوبله درخشان سریال، هماهنگی صدای صداپیشه‌ها با چهره بازیگران و احساسات آن‌ها بود. مرحوم علو علاوه بر مدیریت دوبلاژ این سریال محبوب که کار ویژه‌ای بود، به عنوان راوی نیز در این مجموعه حضور داشت و با صدای دلنشین خود قصه پرطرفدار سریال را روایت می‌کرد.
تصویر ماندگار علاوه بر صدای جادویی
نه تنها صدای جاودان مرحوم علو، بلکه تصویر او نیز با نقش‌های مهم و ماندگاری در یادها حک شده است. این هنرمند باسابقه سال 1327 وارد سینما شد و جزو بازیگران پرکار سینمای قبل از انقلاب بود. چند دهه فعالیت هنری پرافتخار، زنده‌یاد علو را به چهره خاطره‌انگیزی برای نسل‌های مختلف تبدیل کرد. ژاله علو در دوران پس از انقلاب، از اواخر دهه 60 فعالیت خود در عرصه بازیگری را از سر گرفت و در فیلم‌های مختلفی ایفای نقش کرد. محبوب‌ترین اثر کارنامه سینمایی او، فیلم ماندگار «مهمان مامان» به کارگردانی داریوش مهرجویی است. تصویر همسایه مهربان این فیلم، با چهره و نگاه پُرمهر ژاله علو به یاد مانده است. فعالیت این هنرمند در سینما تا سال 98 ادامه داشت. فیلم «فصل ماهی سفید» و «مجبوریم» محصول سال‌های 97 و 98، آخرین آثار کارنامه این بازیگر هستند که به نمایش درآمده‌اند.
درخشش در قامت «خاله لیلا»
کار زنده‌یاد ژاله علو در تلویزیون، نیمه دهه 60 با سریال «امیر کبیر» ساخته سعید نیک‌پور آغاز شد و سپس با مجموعه خاطره‌انگیز «گرگ‌ها» به کارگردانی داوود میرباقری ادامه پیدا کرد. نقطه عطف کارنامه تلویزیونی این هنرمند، سال 70 به واسطه یکی از بهترین سریال‌های تاریخ تلویزیون «روزی روزگاری» اثر امرا... احمدجو رقم خورد. مرحوم علو در این سریال نقش زنی به نام «خاله لیلا» را برعهده داشت. این شخصیت با یک راهزن به نام «مراد بیک» آشنا می‌شود و همزیستی او با این جوان باعث می‌شود «خاله لیلا» زندگی «مراد بیک» را تحول کند و راه و رسم زندگی را به او بیاموزد. شخصیت «خاله لیلا» زنی استوار و مقتدر بود. او در عین حال که با «مراد بیک» مهربان بود، اما متناسب با شرایط، در جلد شخصیتی جدی فرو می‌رفت تا «مراد بیک» حرف او را بخواند. برای چنین نقشی چه کسی بهتر از ژاله علو که آن تحکم و اقتدار لازم همراه با مهر و عطوفت، همزمان در صدا و چهره‌اش وجود داشت. «روزی روزگاری» به اثری بی‌بدیل تبدیل شد و شخصیت‌های قصه و در راس آنان «مراد بیک» با بازی درخشان خسرو شکیبایی و «خاله لیلا» با حضور به یادماندنی ژاله علو، ماندگار شدند.
پایانی باشکوه با «مختارنامه»
حدود 14 سال پس از اولین همکاری مرحوم علو با داوود میرباقری در «گرگ‌ها»، این هنرمند بار دیگر میرباقری همکاری کرد و در سریال «مسافر ری» ایفای نقش کرد، اما دیگر اتفاق مهم کارنامه این هنرمند، به واسطه سریال «مختارنامه» رقم خورد. زنده‌یاد علو در این سریال نقش «دومه الحسنا» مادر مختار را ایفا کرد و باز هم شمایل مادری قدرتمند را به نمایش گذاشت. این شخصیت به عنوان زنی مقتدر و کاراکتری تاثیرگذار در زندگی مختار، پناه فرزندش بود. این مادر معمولا با مشورت‌های خود به فرزندش، آشفتگی او را از بین می‌برد و مایه آرامش مختار بود. زنده‌یاد ژاله علو در «مختارنامه» نیز با بازی درخشان خود، در نقش این شخصیت مهم حضوری تعیین‌کننده و موثر در سریال داشت و انتخاب کاملا مناسبی برای این نقش بود. مجموعه «مختارنامه» آخرین سریال تلویزیونی زنده‌یادعلو بود و پایان باشکوهی را برای فعالیت این هنرمند در تلویزیون رقم زد.
همکاری با کارگردانان صاحب‌نام
زنده‌یاد ژاله علو پس از آن همکاری درخشان با امرا... احمدجو در «روزی روزگاری»، بار دیگر در سریال «تفنگ سرپر» نیز جلوی دوربین این کارگردان رفت که البته این مجموعه جایگاهی مشابه «روزی روزگاری» را به دست نیاورد. علاوه بر کارگردانان خوشنامی مانند داوود میرباقری و امرا... احمدجو، نام یک کارگردان مهم دیگر مانند حسن فتحی نیز در کارنامه این بازیگر ثبت شده است. مرحوم علو در سریال تاریخی «روشن‌تر از خاموشی» با فتحی همکاری داشت و نقش همسر شیخ بهایی را ایفا کرد. مرحوم علو پس از این اثر تاریخی، در سریال پربیننده «مشق عشق» نیز با نقش مادری دلسوز و مهربان دیده شد و این سریال هم جزو آثار مهم کارنامه اوست.
فعالیت هنری درخشان در چند عرصه
مرحوم ژاله علو فعالیت هنری خود را در دهه 20، از رادیو آغاز کرد و طولی نکشید که وارد عرصه سینما و تئاتر شد و در عرصه بازیگری نیز فعال بود. مرحوم علو به عنوان یک هنرمند تمام عیار، در سینما، تئاتر، رادیو و تلویزیون فعالیت می‌کرد و در همه این عرصه‌ها نیز موفق بود. صدای گرم او در نمایش‌های رادیویی مختلف و تصویر این هنرمند در فیلم و سریال‌ها، ماندگار شده است. این هنرمند نه تنها به عنوان صداپیشه و گوینده، بلکه به عنوان مدیر دوبلاژ و کارگردان نمایش‌های رادیویی نیز فعال بود. یکی از شاخص‌ترین آثار زنده‌یاد علو در عرصه دوبله، مدیریت دوبلاژ سریال «سال‌های دور از خانه» یا «اوشین» است. علاوه بر مفاهیم آموزنده و امیدبخش سریال، یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت این سریال نزد عموم مخاطبان ایرانی و حس همذات‌پنداری مخاطب با کاراکترها، دوبله درخشان سریال، هماهنگی صدای صداپیشه‌ها با چهره بازیگران و احساسات آن‌ها بود. مرحوم علو علاوه بر مدیریت دوبلاژ این سریال محبوب که کار ویژه‌ای بود، به عنوان راوی نیز در این مجموعه حضور داشت و با صدای دلنشین خود قصه پرطرفدار سریال را روایت می‌کرد.
تصویر ماندگار علاوه بر صدای جادویی
نه تنها صدای جاودان مرحوم علو، بلکه تصویر او نیز با نقش‌های مهم و ماندگاری در یادها حک شده است. این هنرمند باسابقه سال 1327 وارد سینما شد و جزو بازیگران پرکار سینمای قبل از انقلاب بود. چند دهه فعالیت هنری پرافتخار، زنده‌یاد علو را به چهره خاطره‌انگیزی برای نسل‌های مختلف تبدیل کرد. ژاله علو در دوران پس از انقلاب، از اواخر دهه 60 فعالیت خود در عرصه بازیگری را از سر گرفت و در فیلم‌های مختلفی ایفای نقش کرد. محبوب‌ترین اثر کارنامه سینمایی او، فیلم ماندگار «مهمان مامان» به کارگردانی داریوش مهرجویی است. تصویر همسایه مهربان این فیلم، با چهره و نگاه پُرمهر ژاله علو به یاد مانده است. فعالیت این هنرمند در سینما تا سال 98 ادامه داشت. فیلم «فصل ماهی سفید» و «مجبوریم» محصول سال‌های 97 و 98، آخرین آثار کارنامه این بازیگر هستند که به نمایش درآمده‌اند.
درخشش در قامت «خاله لیلا»
کار زنده‌یاد ژاله علو در تلویزیون، نیمه دهه 60 با سریال «امیر کبیر» ساخته سعید نیک‌پور آغاز شد و سپس با مجموعه خاطره‌انگیز «گرگ‌ها» به کارگردانی داوود میرباقری ادامه پیدا کرد. نقطه عطف کارنامه تلویزیونی این هنرمند، سال 70 به واسطه یکی از بهترین سریال‌های تاریخ تلویزیون «روزی روزگاری» اثر امرا... احمدجو رقم خورد. مرحوم علو در این سریال نقش زنی به نام «خاله لیلا» را برعهده داشت. این شخصیت با یک راهزن به نام «مراد بیک» آشنا می‌شود و همزیستی او با این جوان باعث می‌شود «خاله لیلا» زندگی «مراد بیک» را تحول کند و راه و رسم زندگی را به او بیاموزد. شخصیت «خاله لیلا» زنی استوار و مقتدر بود. او در عین حال که با «مراد بیک» مهربان بود، اما متناسب با شرایط، در جلد شخصیتی جدی فرو می‌رفت تا «مراد بیک» حرف او را بخواند. برای چنین نقشی چه کسی بهتر از ژاله علو که آن تحکم و اقتدار لازم همراه با مهر و عطوفت، همزمان در صدا و چهره‌اش وجود داشت. «روزی روزگاری» به اثری بی‌بدیل تبدیل شد و شخصیت‌های قصه و در راس آنان «مراد بیک» با بازی درخشان خسرو شکیبایی و «خاله لیلا» با حضور به یادماندنی ژاله علو، ماندگار شدند.
پایانی باشکوه با «مختارنامه»
حدود 14 سال پس از اولین همکاری مرحوم علو با داوود میرباقری در «گرگ‌ها»، این هنرمند بار دیگر میرباقری همکاری کرد و در سریال «مسافر ری» ایفای نقش کرد، اما دیگر اتفاق مهم کارنامه این هنرمند، به واسطه سریال «مختارنامه» رقم خورد. زنده‌یاد علو در این سریال نقش «دومه الحسنا» مادر مختار را ایفا کرد و باز هم شمایل مادری قدرتمند را به نمایش گذاشت. این شخصیت به عنوان زنی مقتدر و کاراکتری تاثیرگذار در زندگی مختار، پناه فرزندش بود. این مادر معمولا با مشورت‌های خود به فرزندش، آشفتگی او را از بین می‌برد و مایه آرامش مختار بود. زنده‌یاد ژاله علو در «مختارنامه» نیز با بازی درخشان خود، در نقش این شخصیت مهم حضوری تعیین‌کننده و موثر در سریال داشت و انتخاب کاملا مناسبی برای این نقش بود. مجموعه «مختارنامه» آخرین سریال تلویزیونی زنده‌یادعلو بود و پایان باشکوهی را برای فعالیت این هنرمند در تلویزیون رقم زد.
همکاری با کارگردانان صاحبنامزندهیاد ژاله علو پس از آن همکاری درخشان با امرا... احمدجو در «روزی روزگاری»، بار دیگر در سریال «تفنگ سرپر» نیز جلوی دوربین این کارگردان رفت که البته این مجموعه جایگاهی مشابه «روزی روزگاری» را به دست نیاورد. علاوه بر کارگردانان خوشنامی مانند داوود میرباقری و امرا... احمدجو، نام یک کارگردان مهم دیگر مانند حسن فتحی نیز در کارنامه این بازیگر ثبت شده است. مرحوم علو در سریال تاریخی «روشن‌تر از خاموشی» با فتحی همکاری داشت و نقش همسر شیخ بهایی را ایفا کرد. مرحوم علو پس از این اثر تاریخی، در سریال پربیننده «مشق عشق» نیز با نقش مادری دلسوز و مهربان دیده شد و این سریال هم جزو آثار مهم کارنامه اوست.