تراز پژوهش در حوزه و دانشگاه
صادق غفوریان
امروز در حوزه تاریخ، پژوهش تاریخ و ارجاعات تاریخی، فرهنگی و تمدنی هرجا سخن از اتقان منابع، کوشش های علمی و تحقیقی و همت بلند در این عرصه ها وجود دارد و مطرح است، بی شک نام استاد رسول جعفریان به بلندی و نکویی می درخشد. نمی توان رحل اقامت در تاریخ و فرهنگ گزید و به آثار و پژوهش های گسترده جعفریان بی اعتنا بود.
درپاسداشت یک پژوهشگر تراز
مراسم پاسداشت این چهره برجسته علمی و آثار مکتوب او عصر یک شنبه به همت خبرگزاری خبرآنلاین، با عنوان «عصری با رسول جعفریان؛ جستجوگر گذشته، دغدغه‌مند آینده» با پیام آیت ا...جعفر سبحانی از مراجع تقلید و آیت ا... دکتر مصطفی محقق داماد، دکتر مسعود پزشکیان، رئیس جمهور، وزرای علوم و فرهنگ و تولیت آستان مقدس عبدالعظیم حسنی برگزار شد. همچنین حجت الاسلام والمسلمین سید جواد شهرستانی نماینده فقیه عالی قدر، آیت ا... سیستانی از استاد جعفریان تجلیل کرد. چهره های برجسته ای همچون علی لاریجانی مشاور رهبر معظم انقلاب، دکترمحمدعلی مهدوی‌راد، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین معزی و... هم در این مراسم سخنرانی کردند. در این نکوداشت که دکتر صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد، نیز از جعفریان تجلیل کرد، شخصیت هایی همچون حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر ناطق نوری، حجت الاسلام احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، غلامرضا امیرخانی، رئیس کتابخانه ملی، محسن جوادی معاون فرهنگی و نادره رضایی معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جمع زیادی از استادان تاریخ و اهالی کتاب و اندیشه حضور داشتند.
آیت ا... سبحانی: سخن از جعفریان، از مقوله نافله است
آیت ا... سبحانی در پیام خود به این نکوداشت آورد: سخن گفتن درباره حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای حاج شیخ رسول جعفریان از مقوله نافله است، زیرا او با نخستین تالیف خود به نام (أکذوبة تحریف القرآن بین الشیعه و السنه) آینده درخشان خود را ترسیم کرد و در طول زندگی با قلم خود از هر دو طریق در خدمت فرهنگ اسلامی پرداخت.
۱. نشر کتاب های بزرگان که به صورت خطی در کتابخانه‌ها بوده و از این طریق راه را به دیگران روشن ساخته است.
۲. آثار قلمی متنوعی که خود نوعی فریضه است، منتشر شده است.
آیت ا... محقق داماد: جعفریان در میان گذشته، حال و آینده ایستاده است
در بخشی از پیام آیت ا... محقق داماد نیز آمد:«...آثار مستطاب آقای دکتر جعفریان نشان می‌دهد که وی همواره در میان گذشته، حال و آینده ایستاده است. از یک سو نگاهش به گذشته و از سوی دیگر حال و آینده را می‌بیند. نگاه ایشان به تاریخ مسائل علمی منبع غنی و پرباری است که برای ارباب پژوهش و تحقیق و ارجاعات آنان به آثار ایشان گواه روشنی است برای صدق این مدعا.»
رئیس جمهور: جعفریان با جسارت در برابر تفکرات نادرست ایستاده است
پزشکیان، رئیس جمهور نیز در پیامش گفت: «جناب آقای جعفریان از چهره‌های توانمند و موثر علمی، فرهنگی و مذهبی و در عین حال وارسته کشور است که با نگاه روشمند، سهم عمده‌ای در تدوین تاریخ تشیع و همچنین تاریخ سیاسی صدر اسلام و تاریخ معاصر دارد و کوشش بلیغی برای معرفی دقیق و حقیقی تشیع به جامعه داشته است. علاوه بر این آثار فراوانی از ایشان به چاپ رسیده که می‌تواند تشنگان معرفت و جویندگان علم را سیراب نماید. اما آن چه به ایشان جایگاه درخشانی بخشیده است، ورود دغدغه‌مندانه، علمی، روشنگرانه و با جسارت در برابر تفکرات نادرستی است که برخی قصد داشته و دارند به نام دین به جامعه عرضه کنند و در واقع ایشان به آن عهدی عمل می‌کنند که خداوند از عالمان و دانشمندان گرفته است. »
وزیر ارشاد: شما کوشیدید با قلم‌تان در تاریخ روحی تازه بیافرینید
صالحی وزیر ارشاد در لوح تقدیرش خطاب به جعفریان نوشت: این جانب، به نام و نگاه جمیع فرهیختگان و فعالان علمی و فرهنگی، صمیمانه‌ترین تقدیرها و تحسین‌های خود را تقدیم‌تان می‌کنم؛ شما که کوشیدید با قلم‌تان در تاریخ روحی تازه بیافرینید و زمینه تأملاتی جدید را فراهم آورید. تألیفات گسترده و گران سنگ شما، که هر یک فصلی از روایت تاریخ معاصر و افق‌های متفاوت تشیع و اسلام را به روان این سرزمین افزوده است، نشان از ژرفای ظرافت و دقت نظر شما دارد.
لاریجانی: جعفریان شجاعت دارد
علی لاریجانی، مشاور مقام معظم رهبری در این مراسم سخنرانی کرد: من از سال ها قبل از نزدیک آقای جعفریان را می شناختم، علاقه مندی ایشان این است که بسط‌ها و مباحثی را باز کند تا دانشمندان استفاده کنند. زمانی که در کتابخانه ملی بود، همه کتاب را به صورت خطی در کتابخانه مجلس بارگذاری کرد. کار ارزشمندی بود. علاوه بر کتابداری در نوشتار، شجاعت دارد. البته در مسائل فرهنگی و اجتماعی هم این شجاعت را دارد که گاهی کار دستش می دهد اما این روحیه خوب است.
رونمایی از کتاب آفاق دانایی
در این مراسم، همچنین کتاب «آفاق دانایی» که به کوشش «حامد زارع» به زندگی شخصی و علمی جعفریان پرداخته، رونمایی شد. حجت‌الاسلام والمسلمین «عبدالحسین معزی»، نماینده ولی‌فقیه در جمعیت هلال‌احمر نیز در سخنانی با قدردانی از تدوین کتاب « آفاق دانایی در سپهر تمدن اسلامی» گفت: زندگی‌نامه رسول جعفریان تعجب برانگیز است.
17 سال نوشتن در خبرآنلاین
اما این که چرا خبرگزاری خبرآنلاین، این نکوداشت را در محل این خبرگزاری برگزار کرد، روایت «علیرضا معزی»، مدیرعامل خبرآنلاین است که گفت: « علت برگزاری این مراسم در خبرآنلاین، انتشار 17 سال یادداشت ها و مقالات دکتر رسول جعفریان در گروه وبلاگ خبرآنلاین است.»
فراخبر
با استاد رسول جعفریان بیشتر آشنا شویم
حجت الاسلام دکتر رسول جعفریان (متولد تیرماه ۱۳۴۳، خوراسگان) دانش آموخته حوزه و دانشگاه، نویسنده و پژوهشگر ایرانی و دانشیار دانشگاه تهران است. رسول جعفریان نهم تیرماه ۱۳۴۳ در خوراسگان اصفهان متولد شد. وی سال ۱۳۵۵ تحصیل علوم دینی را آغاز کرد و دو سال بعد برای ادامه تحصیل به قم رفت. از سال ۱۳۶۰ به مطالعات تاریخی روی آورد و در سال ۱۳۶۳ نخستین کتاب وی چاپ شد.
سه حوزه تاریخ سیاسی صدر اسلام، تاریخ تشیع و تاریخ صفوی مقاطعی است که وی با آن ها آشناست. کتاب هایی چون تاریخ سیاسی اسلام، تاریخ تشیع در ایران، اطلس شیعه و نیز فرهنگ و سیاست روزگار صفوی از جمله کارهایی است که در این حوزه‌ها منتشر کرده‌است.
در تاریخ معاصر نیز کتاب جریان ها و سازمان‌های مذهبی سیاسی بین سال های ۱۳۲۰ – ۱۳۵۷ را نوشته‌است. مجموعه مقالات جعفریان طی 18 مجلد به چاپ رسیده و آثار چندی نیز به عنوان تصحیح و ترجمه از وی انتشار یافته‌است.
وی دوبار به مناسبت تاریخ سیاسی اسلام (سیره نبوی) و اطلس شیعه جایزه کتاب سال را دریافت کرده‌است. همچنین به خاطر اطلس شیعه و کتاب جریان ها دوبار جایزه فارابی را دریافت کرده‌است. کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران در قم در سال ۱۳۷۴ توسط وی پایه گذاری شده که تاکنون اداره آن بر عهده اوست.
جعفریان از سال ۱۳۷۹ به عنوان عضو هیئت علمی در پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مشغول به کار شد. سال ۱۳۸۵ به دانشگاه تهران منتقل شده در گروه تاریخ دانشکده ادبیات مشغول به تدریس شد. ریاست کتابخانه مجلس شورای اسلامی و کتابخانه دانشگاه تهران بخشی از سوابق اجرایی این تاریخ پژوه برجسته است.