گزارش میدانی خراسان از بازار کالاهای اساسی و صیفی جات در مشهد
تب قیمت ها در چله زمستان!
سیدمحمدمهدی هاشمی
غیر از گوشت قرمز و مرغ تقریبا تمامی کالاهای اساسی مورد استفاده مردم افزایش قیمت داشته اند. سرمای هوا و بسته بودن راه ها باعث سخت شدن واردات محصولاتی نظیر سیب زمینی و پیاز از استان های دیگر به استان خراسان رضوی شده و افزایش قیمت شدید انواع صیفی جات در دو ماه گذشته به این علت بوده است ، از طرفی نوسانات شدید قیمت ارز از نیمه دوم پاییز امسال تاکنون، باعث افزایش قیمت تقریبا تمام کالاها شده است.
برنج و حبوبات پله به پله گران شده اند و همچنان هم سیر صعودی را در پیش دارند و روغن هم در انتظار افزایش قیمت به سر می برد، زمزمه های افزایش قیمت ها رنگ واقعیت به خود گرفته است. به همین بهانه روز گذشته گزارشی میدانی از وضعیت قیمت کالاهای اساسی در بازار مشهد تهیه کردیم که در ادامه می خوانید.
گوشت؛ بدون تغییر
به رغم آفتابی بودن هوا گویا زور خورشید آن چنان که باید به سرمای هوای زمستانی نرسیده بود و سوز سرمای زمستانی تا حدودی احساس می شد. هر کدام از مغازه ها به طریقی درگیر کار بودند؛ یکی در حال چیدن بار میوه های خود بود و دیگری در حال وزن کردن گوشت برای مشتری. جلوی همین مغازه توقف کردم و نظری به تابلوی قیمت های گوشت فروشی انداختم که قیمت های ثبت شده روی آن به این شرح بود: دست کم چرب گوسفندی 685 هزار تومان، ران کم چرب گوسفندی 665 هزار تومان، گوشت گوساله 585 هزار تومان، مرغ کشتار روز 83 هزار تومان، ران مرغ 79 هزار تومان و سینه مرغ را هم 139 هزار تومان قیمت زده بود.
قیمت صیفی جات آمپر چسبانده است!
به راهم در بازار ادامه دادم و در همین حین به مغازه ای رسیدم که در حال تخلیه بار صیفی جات مغازه اش بود. از جوانی که سبد گوجه فرنگی را در بغل گرفته بود تا به داخل مغازه ببرد قیمت گوجه فرنگی ها را سوال کردم که گفت: گوجه تازه آورده ام که کیلویی 55 هزار تومان است. داخل هم دارم که مال یکی دو روز پیش است و آن ها را هم کیلویی 32 هزار تومان می دهم. پشت سر او وارد مغازه شدم و قیمت دیگر صیفی جات را هم سوال کردم که این گونه پاسخ داد: سیب زمینی کیلویی 44500 تومان، پیاز سفید کیلویی 36800 تومان، کلم قرمز کیلویی 65000 تومان و کاهو هم کیلویی 48500 تومان است. متعجب از این قیمت های بالا به راهم ادامه دادم و از چندین مغازه دیگر هم قیمت صیفی جات را سوال کردم که با نوسان حدودا 5 هزار تومانی قیمت های مشابهی را اعلام می کردند و علت این قیمت های بالا را هم که از آن ها جویا می شدم یا اظهار بی اطلاعی می کردند و یا علت این قیمت ها را افزایش کرایه کامیون ها و کمبود بار در میدان می دانستند.
قیمت حبوبات همچنان رو به بالا
پس از گذر از مغازه های تره بار فروشی در حال گذر از مقابل مغازه های خواربار فروشی بودم که نظرم به قیمت های بالای حبوبات و انواع برنج جلب شد و پس از گذشتن از مقابل 4 یا 5 فروشگاه متوجه اختلاف قیمت فاحش این کالاها نسبت به آخرین قیمت هایی که حدود دو ماه پیش گرفته بودم، شدم. به دنبال همین مسئله وارد یکی از همین مغازه ها شدم و از فروشنده آخرین وضعیت افزایش قیمت انواع برنج و حبوبات را جویا شدم که این گونه پاسخ داد: حبوبات از دو هفته پیش از اول ماه باز هم افزایش قیمت داشت و قبل از آن هم همین طور بود و کم کم مقداری افزایش پیدا می‌کرد. الان انواع حبوبات حداقل بین ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان در هر کیلو افزایش قیمت داشته است و هنوز هم قیمت ها دارد بالا می‌رود، مثلا همین عدس را که کیلویی ۱۳۸ هزار تومان می فروشم باید الان کیلویی ۱۴۳ هزار تومان بخرم. از وقتی این نوسانات ارزی اتفاق افتاده قیمت ها همین طور بالا رفته است. لوبیاچیتی بوده کیلویی ۱۲۵ هزار تومان الان رسیده به کیلویی ۱۵۷ هزار تومان، لپه از کیلویی۱۲۳ هزار تومان الان شده ۱۳۳ هزار تومان، نخود از ۸۵ هزار تومان رسیده به ۹۶ هزار تومان و عدس کانادایی بوده کیلویی ۱۰۰ هزار تومان الان باید کیلویی ۱۱۶ هزار تومان بخرم.
برنج و روغن هم همین طور
به مغازه دیگری رفتم و این بار علاوه بر قیمت حبوبات که تقریبا مشابه قیمت های فروشگاه قبلی بود، قیمت برنج و وضعیت روغن را هم پرسیدم که فروشنده گفت: برنج ایرانی همه مدل ها حدودا کیلویی ۲۰ هزار تومان گران شده است. طارم هاشمی که قبلا بوده کیلویی ۱۲۵ هزار تومان الان به کیلویی ۱۳۵ هزار تومان رسیده و برنج طارم امراللهی را که قبلا کیلویی ۱۱۰ هزار تومان می‌فروختم الان باید ۱۲۳ هزار تومان به مشتری بدهم و بقیه مدل ها هم همین طور گران شده اند. برنج پاکستانی هم زمانی که مرز را بسته بودند، گران شده بود و برنج هم در بازار نبود مرز را که باز کردند قیمت ها کم شد اما دوباره با افزایش قیمت دلار قیمت ها به همان زمان برگشته است. مثلا کیهان سبز را می خریدم کیسه ای ۷۵۰ هزار تومان الان باید دوباره مثل زمانی که مرز بسته بود کیسه ای ۸۸۰ هزار تومان بخرم و به مشتری ۹۸۰ هزار تومان بفروشم. برنج ملحم کیسه ای ۸۷۰، طبیعت صورتی دانه بلند کیسه ای ۹۹۰ هزار تومان و غزال صورتی هم همین طور گران شده و دیروز که قیمت گرفتم کیسه ای ۸۶۰ هزار تومان قیمت دادند که من باید به مشتری حدود ۹۵۰ بفروشم. سپس نگاهی به قفسه نیمه خالی روغن ها انداخت و ادامه داد: روغن هم گویا در شرف گران شدن است و شرکت ها کمتر به ما جنس می‌دهند. مثلا ویزیتور یکی از همین شرکت ها دیروز آمده و فقط دو کارتن روغن برایم گذاشته همچنین الان یکی از ویزیتورها روغن سرخ کردنی دارد و یکی فقط پخت و پز و از این قسمت هم جنس شان جور نیست و مثل قدیم نیست که هر چقدر و هر مدل که می‌خواستیم به ما می دادند.
صادرات و سرما مقصرند!
علت افزایش قیمت حبوبات و صیفی جات را از معاونت محصولات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان جویا شدیم. میری در این باره به خراسان رضوی می گوید: سرما و برودت هوا یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت صیفی جات در استان بوده است کما این که در بحث سیب زمینی صادرات هم در حال انجام است و مازاد نیاز بازار داخلی به کشورهای دیگر صادر می شود. درباره حبوبات هم اگرچه که در چند سال اخیر به سمت افزایش تولید استان حرکت کرده ایم اما عموم سطوح زیرکشت دیم هستند و میزان برداشت رابطه مستقیمی با میزان نزولات آسمانی دارد کما این که در حالت مطلوب این سطوح زیرکشت تنها 6 درصد نیاز استان را جواب می دهد و بقیه نیاز استان از خارج از استان تامین می شود.
قنبری رئیس اتحادیه بارفروشان مشهد نیز در پاسخ به سوال خبرنگار «خراسان رضوی» مبنی بر علت افزایش قیمت انواع صیفی جات می گوید: برودت هوا باعث افزایش قیمت سیب زمینی در محل های کشت شده، محصول آن جا دیرتر به عمل آمده و بارگیری ها قطره چکانی شده و به همین دلیل افزایش قیمت داشته است. علاوه بر این سیب زمینی صادرات هم می شود که بر قیمت تاثیرگذار است. کلم قرمز هم که افزایش قیمت داشته به این علت است که از دزفول به روسیه صادر می‌شود و علت این که فقط هم کلم قرمز این قدر افزایش قیمت داشته همین مسئله بوده است. گوجه فرنگی هم همین طور است و صادرات بر افزایش قیمت ها موثر بوده است. وی در پاسخ به این سوال که مگر نباید مازاد نیاز بازار داخل صادر بشود که کمترین تاثیر بر بازار اتفاق بیفتد، می گوید: وقتی صادرات آزاد باشد کشاورز و صادرکننده بدون محدودیت صادرات را انجام می‌دهند و با توجه به این که گمرکات در اختیار خود دولت است به هرحال برای دولت قابلیت کنترل دارد. در کل افزایش قیمت ها اول به علت صادرات و دوم هم به علت سرمازدگی و برودت بوده است.