چرا جاستین ترودو استعفا کرد؟
کانادا در مسیر راست گرایی
جاستین ترودو نخست وزیر کانادا هفته گذشته اعلام کرد که از مقام خود استعفا خواهد کرد. او پس از ۱۰ سال نخستوزیری در حالی بازی قدرت را ترک می‌کند که دیگر از حمایت هم‌حزبی ها و متحدان خود برخوردار نیست و کانادا نیز با مشکلات متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کند. با وجود این، استعفای ترودو ممکن است برای برخی افراد ناگهانی به نظر برسد و این پرسش را مطرح کنند که چرا و چگونه چنین اتفاقی افتاد؟ کانادا جزو کشورهایی است که اقتصادش پس از همه‌گیری کرونا آسیب جدی دید و هنوز نتوانسته است این آسیب ها را به طور کامل جبران کند. کرونا منجر به سقوط شدیدی (به میزان ۵درصد) در تولید ناخالص داخلی ۲۰۲۰ کانادا شد که مشابه آن را حتی در بحران مالی ۲۰۰۸ نیز نمی‌توان یافت. کووید تنها بر GDP کانادا اثر نگذاشت؛ بلکه نرخ فقر در این کشور افزایش پیدا کرد.
با وجود این که ترودو توانسته بود از سال ۲۰۱۵ درصد افراد زیر خط فقر را از ۱۴درصد در ۲۰۱۵ به 6.4درصد در ۲۰۲۰ کاهش دهد؛ پس از آن این نرخ دوباره افزایش یافت و به نزدیک ۱۰درصد در ۲۰۲۲رسید. علاوه بر این در چهار سال اخیر کانادا شاهد افزایش نرخ تورم بوده است. در سال ۲۰۲۰، نرخ تورم در کانادا زیر یک درصد بود؛ اما در ۲۰۲۲ به نزدیک ۷درصد رسید. هرچند دولت کانادا توانست تا ۲۰۲۴ آن را به ۲درصد برساند. البته در خصوص تورم باید به اثر جنگ روسیه و اوکراین نیز اشاره کرد و آن را عامل مهم دیگر دانست.
افزایش مهاجرین و پیری جمعیت
کانادا در دو سال اخیر افزایش چشمگیری را در میزان جذب مهاجر تجربه کرد. از سال ۲۰۲۲، میزان مهاجرت به کانادا بیش از دو برابر شد (تقریبا ۲۲۰هزار نفر در ۲۰۲۱، ۴۹۰ هزار نفر در ۲۰۲۲ و ۴۶۰ هزار نفر در ۲۰۲۳ و ۴۸۰ هزار نفر در ۲۰۲۴). سیاست‌های دولت کاهش تدریجی میزان جذب مهاجر را در نظر گرفته بود که تعداد جذب را تا ۲۰۲۷ به ۳۶۵ هزار نفر کاهش می‌داد اما به نسبت سال‌های گذشته همچنان رقم بالایی بود. افزایش مهاجرین نیازمند فراهم‌کردن مسکن و سیاست‌های حمایتی است که کانادا از انجام آن ناتوان بود، مخصوصا که کانادا در حوزه مسکن نیز با بحران روبه رو بود.
یکی از علل افزایش جذب مهاجر، نگرانی دولتمردان کانادایی از پیری جمعیت و کاهش نیروی انسانی مولد بود. شاید هنوز کانادا وارد مرحله بحرانی در این خصوص نشده باشد؛ اما در آینده با آن مواجه خواهد شد. اداره آمار کانادا روز چهارشنبه ۲۷ آوریل ۲۰۲۲، در گزارش خود اعلام کرد که بیش از یک‌پنجم بزرگ سالان شاغل در این کشور به سن بازنشستگی نزدیک شده‌اند که همین امر چالش‌های بزرگی برای نیروی کار کانادا در دهه‌های آینده ایجاد خواهد کرد.
کاهش محبوبیت ترودو و حزب لیبرال
میزان محبوبیت جاستین ترودو از زمانی که قدرت را به دست گرفت، همیشه در نوسان بود؛ اما از ۲۰۲۰ به طور مداوم کاهش یافت. در حالی که ترودو در میانه سال ۲۰۲۰ ازمحبوبیت ۵۰ درصدی برخوردار بود، در دسامبر ۲۰۲۴ این رقم به ۲۲درصد کاهش پیدا کرد. چنین وضعیتی ترودو را تحت فشار هم‌حزبیان خود برای استعفا قرار داد. البته حزب لیبرال نیز در نظرسنجی‌ها افت چشمگیری داشته است و حزب محافظه‌کار کانادا به عنوان رقیب اصلی حزب لیبرال توانسته خود را ارتقا دهد.
چشم‌انداز آتی
فاصله زیاد میان دو حزب؛ در آخرین نظرسنجی (حزب محافظه‌کار ۴۵درصد و حزب لیبرال ۱۶درصد) و اعلام حزب دموکراتیک جدید (با محبوبیت ۲۱ درصدی به عنوان یک حزب چپ همچون حزب لیبرال) مبنی بر این که از جانشین ترودو حمایت نخواهد کرد، نشان می‌دهد که سیاست کانادا در سال جدید به سمت راست حرکت خواهد کرد.در حال حاضر به درخواست ترودو و دستور فرماندار کل (نماینده پادشاه انگلستان در کانادا) پارلمان تعلیق شده است که به معنای انحلال نیست؛ اما فعالیتی در آن انجام نخواهد شد. ترودو همچنین اعلام کرده است تا زمانی که حزب، رهبر جدید را اعلام کند به وظایف خود ادامه خواهد داد. هم‌اکنون دو گزینه اصلی برای جانشینی ترودو مطرح هستند: کریستیا فریلند وزیر امور مالی و آنیتا آناند وزیر حمل و نقل. از سمت حزب محافظه‌کار نیز پیِر پویلیوره به جایگاه نخستوزیری چشم دوخته است. انتخابات بعدی باید تا اکتبر ۲۰۲۵ برگزار شود و لیبرال‌ها به احتمال بالا بازنده آن خواهند بود.