جنگ غزه که در آن حماس بهعنوان یکی از بازیگران اصلی مقاومت فلسطینی شناخته میشود، نه تنها یک نبرد نظامی، بلکه آزمونی برای رهبری و استراتژیهای فرماندهان این جنبش بود. در این جنگ که از آن بهعنوان یکی از شدیدترین درگیریهای اخیر یاد میشود، فرماندهان حماس با بهرهگیری از تاکتیکهای ویژه، توانستند علاوه بر مقاومت قوی در برابر حملات اسرائیل، فضایی برای مذاکرات آتشبس فراهم کنند. این در حالی بود که شرایط منطقهای و بینالمللی فشارهای زیادی به آنها وارد میکرد. در میان این فرماندهان، شخصیتهایی چون محمد ضیف، محمد سنوار، محمود الزهار و ابوعبیده، با رهبری قاطع و تصمیمگیریهای بهموقع خود، توانستند نهتنها مقاومت را سازماندهی کنند، بلکه با مدیریت بحرانهای متعدد، امکان توقف درگیریها را فراهم آورند. تحلیل نقش این فرماندهان در جنگ غزه و دستیابی به آتشبس، نشاندهنده پیچیدگیهای استراتژیک و دیپلماتیک در یک وضعیت بحرانی است که فراتر از صرفاً جنگهای نظامی بوده است.
محمد ضیف؛ قهرمان ناپیدای غزه و طراح اصلی مقاومت
محمد ضیف، فرمانده گردانهای عزالدین قسام و یکی از برجستهترین شخصیتهای حماس، بهعنوان نمادی از مقاومت فلسطینیان علیه تجاوزات اسرائیل شناخته میشود. ضیف متولد ۱۹۶۵ در خانیونس، با رهبری استراتژیک خود در چندین نبرد مهم علیه اسرائیل نقش کلیدی ایفا کرده است. از زمان پیوستن به حماس در دهه ۱۹۸۰، او به عنوان یکی از طراحان اصلی عملیاتهای نظامی حماس شناخته شده و نقش بیبدیلی در تقویت ساختارهای دفاعی غزه، بهویژه در ایجاد تونلهای زیرزمینی که بهعنوان پناهگاه و محل فرماندهی عملیاتها استفاده میشد، ایفا کرده است.تلاشهای متعدد اسرائیل برای ترور ضیف که به «گربهای با ۹ جان» مشهور شده، همگی با شکست مواجه شدهاند. این فرمانده حماس که پس از جراحت های شدید در چندین حمله فلج شده، همچنان در تصمیمگیریهای کلیدی جنگها حضوری پررنگ دارد. هرچند ضیف در انظار عمومی ظاهر نمیشود، اما استراتژیهای نظامی او، از جمله طراحی موشکهای قسام و فرماندهی عملیات «سیلالاقصی»، باعث شدهاند که اسرائیل او را بهعنوان «دشمن شماره ۱» خود معرفی کند.نقش محمد ضیف در توافق آتشبس پیشرو که قرار است از ۱۹ ژانویه برقرار شود، حیاتی است. او با هدایت دقیق و تصمیمگیریهای هوشمندانه در شرایط بحرانی، نهتنها مقاومت را در برابر حملات اسرائیل حفظ کرده، بلکه با هماهنگیهای داخلی و خارجی، نقش کلیدی در ایجاد فضایی برای توقف درگیریها و رسیدن به یک توافق صلحآمیز ایفا کرده است. توانایی او در فرار از حملات اسرائیل و حفظ فرماندهی مقاومت، بهویژه در زمانهای حساس، گواهی بر قدرت رهبری و تصمیمگیریهای موثر اوست.
محمد سنوار؛ مغز متفکر حماس و تهدیدی بزرگ برای اسرائیل
محمد سنوار، فرمانده ارشد حماس و برادر یحیی سنوار، یکی از مهمترین عوامل تحولات نظامی و سیاسی غزه است. متولد ۱۹۷۵، سنوار از ۱۹۹۱ به حماس پیوست و توانست جایگاه خود را بهعنوان رهبر کلیدی در داخل جنبش حماس تثبیت کند. برخلاف برادرش که بیش از دو دهه در زندانهای اسرائیل بود، محمد عمدتاً به ایجاد نسل جدیدی از مبارزان حماس و تقویت ساختارهای مقاومت پرداخت. اسرائیل بارها تلاش کرده تا سنوار را هدف قرار دهد، اما او از این حملات جان سالم به در برده است. سنوار با بهرهگیری از تجربیات قبلی، به گسترش نیروهای حماس و بازسازی قوای نظامی آن پرداخته و نقش کلیدی در عملیاتهای پیچیده ایفا کرده است. طبق گزارشها، سرعت بازسازی حماس تحت فرماندهی سنوار از سرعت پیشروی ارتش اسرائیل پیشی گرفته و موجب ایجاد بحران فرسایشی برای اسرائیل در غزه شده است. سنوار توانسته است توازن قدرت را به نفع مقاومت فلسطینیان حفظ کند.
ابوعبیده؛ چهره کلیدی مقاومت فلسطین
ابو عبیده، سخنگوی نظامی گردانهای القسام، نقش محوری در مذاکرات آتشبس و تحولات جنگی دارد. با هویت مبهم و چهرهای پوشیده، او نمادی از مقاومت در برابر اشغالگری اسرائیل شده است. اولین ظهور عمومی وی در ۲۰۰۲ و اعلام اسارت «گلعاد شالیت» در ۲۰۰۶، جایگاه وی را در میان فلسطینیها و جهان اسلام تثبیت کرد. ابو عبیده با سخنرانیهایش در جنگهای مختلف، به ویژه در جنگ شمشیر قدس، به یک اسطوره رسانهای تبدیل شد و احساسات مردم را در کشورهای عربی و اسلامی برانگیخت. او در جنگ اخیر تأکید کرده که مقاومت فلسطینی به رغم فشارها، تقویت شده و قادر به ادامه عملیات است. این مواضع او نشانگر قدرت و انسجام نیروهای مقاومت است. ابو عبیده پیامی به رژیم صهیونیستی ارسال کرده که وضعیت کنونی به دلیل ضعف نظامی اسرائیل است، نه ضعف مقاومت. این سخنرانیها فشار بر نتانیاهو را برای پذیرفتن شرایط آتشبس افزایش میدهد.