اگرچه برخی ساده سازان بر این باورند که رویکرد ترامپ در قبال تهران تغییر کرده، اما او پس از حضور در کاخ سفید بار دیگر برای ایران خط و نشان کشید
مرغ ترامپ یک پا دارد ؟!
مجاور
همزمان با ورود دونالد ترامپ رئیس جمهور جدید آمریکا به کاخ سفید، اخبار ضد و نقیضی درباره مواضع و اظهارات وی درباره ایران در برخی شبکه‌های پیام رسان داخلی منتشر شد که با مواضع اعلام شده وی در گذشته تفاوت اساسی داشته است.در طول ۴ دهه گذشته روابط ایران و آمریکا شاهد فراز و نشیب‌ها و چالش‌های زیادی بوده، اما اقدامات و تحریم‌های گسترده اقتصادی - سیاسی ترامپ در نخستین دور ریاست جمهوری‌اش در سال ۲۰۱۶، یک دوره کاملا تهاجمی را علیه کشور به نام ترامپ ثبت کرد.در همین راستا پس از یک وقفه چهار ساله (دوران ریاست جمهوری بایدن) دوباره به دفتر بیضی کاخ سفید بازگشت.همزمان با این رویداد، برخی کانال‌های داخلی، خبری منتشر کردند که با ماهیت رفتارهای دولت ترامپ در دور اول و حتی اظهار نظرهای رسمی وی در ۲۴ ساعت گذشته کاملا متفاوت بوده است.در این خبر منتشر شده کوتاه به نقل از ترامپ با منبع خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس ادعا شده بود: «من یک سرمایه گذار برای رفاه مردم کشورم هستم. ایران سرزمین بکری است. من حتما با تهران مذاکره می‌کنم و حتی حاضرم به تهران سفر کنم.»این خبر کوتاه ساعاتی پیش از برگزاری مراسم تحلیف رئیس جمهوری جدید آمریکا درحالی به سرعت در شبکه‌ها و کانال‌های خبری داخل به گردش درآمد که هیچ یک از منابع و نهادهای رسمی آمریکا نه تنها به این موضوع اشاره نکردند، بلکه اظهارات ترامپ پس از مراسم تحلیف درباره ایران، حاکی از تداوم سیاست دور اول ریاست‌جمهوری‌اش یعنی « فشارحداکثری» بر ایران بوده است.آن طور که ایرنا گزارش کرده طبق بررسی های انجام گرفته خبرگزاری AP و دیگر رسانه های معتبر آمریکایی، چنین محتوایی از قول ترامپ یافت نشد.
ترامپ: بازگشتیم تا ایران را مواخذه کنیم!
اما ترامپ درباره ایران گفته است :« ما بازگشته ایم تا ایران را پاسخگو کنیم و بهره‌برداری آن از پول نفت برای تامین مالی سازمان‌های تروریستی را متوقف کنیم.» ترامپ با ادعای این که اگر او رئیس جمهور بود، عملیات «طوفان الاقصی» به وقوع نمی‌پیوست و ایران پولی برای حزب‌ا... و حماس نداشت، افزود:« ایران نمی‌توانست به حماس و حزب‌ا... کمک کند.» رئیس‌جمهور آمریکا همچنین مدعی شد که ایران تضعیف شده است. درواقع وی ایران را متهم به این اقدام کرد؛ در حالی که مسئولان کشور بارها این عملیات را یک اقدام کاملا فلسطینی اعلام کرده‌اند.علاوه بر این ، نباید فراموش کرد که رئیس جمهور جدید آمریکا، «مارکو روبیو» را وزیر امور خارجه خود کرده که یکی از تندروترین سناتورهای جمهوری‌خواه با سوابقی طولانی در موضع‌گیری علیه ایران بوده است. روبیو که از 48 ساعت گذشته و همزمان با ورود ترامپ به کاخ سفید سکاندار دستگاه دیپلماسی وی شده است، از مدت‌ها پیش اظهارات و مواضع ضد ایرانی شدیدی داشته و مخالف امضا و اجرای برجام بوده و بر ضرورت تحریم‌ها برای مقابله با نفوذ منطقه‌ای ایران و برنامه موشکی آن تاکید کرده است. سناتور پیشین آمریکایی، بر تقویت اتحادها در خاورمیانه، به ویژه با اسرائیل و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس تاکید کرده و راهبرد منطقه‌ای‌اش، افزایش حضور نظامی و دریایی ایالات متحده در خلیج فارس است.در این میان اما تکیه ترامپ بر کرسی ریاست جمهوری آمریکا با واکنش برخی تحلیل گران و کاربران ایرانی همراه شد که بخش هایی از آن را می خوانید :
پاسخ غریب‌‌آبادی به سوالی درباره مذاکره با ترامپ
* غریب آبادی معاون حقوقی وزارت خارجه در جمع خبرنگاران در پاسخ به SNNTV درباره مذاکره با ترامپ تاکید کرد : ایران همانند گذشته آمادگی برای آغاز و از سرگیری مذاکرات برای رفع تحریم را دارد. ما همیشه این آمادگی را داشتیم و اگر این اراده در طرف‌های دیگر نیز باشد، گفت‌و‌گو‌ها شکل خواهد گرفت و به نتیجه خواهد رسید. اگر طرف‌های مقابل سیاست و رویکرد دیگری را در پیش بگیرند ایران نیز متناسب با همان سیاست‌ها رویکرد خود را تنظیم خواهد کرد. زمینه‌ها و فرصت‌های مناسب برای از سرگیری گفت‌و‌گو و رسیدن به توافق وجود دارد.
ابوالفتح :مثل آب خوردن تعهداتشان را زیر پا می گذارند
* امیرعلی ابوالفتح کارشناس شناخته شده مسائل آمریکا در صفحه ایکس خود با اشاره به فرامینی که دونالد ترامپ پس از حضور در کاخ سفید امضا کرد، نوشت : لغو توافق ایران و آمریکا می توانست یکی از فرامینی باشد که در روز اول ریاست جمهوری مجدد، دونالد ترامپ آن را امضا می کرد اگر ایران با آمریکای بایدن توافق کرده بود. شاید بشود گفت چه بهتر ایران با آمریکای بایدن توافق نکرد. البته امیدی هم به آمریکای ترامپ برای توافق با ایران نیست.» او همچنین در نوشتاری دیگر تاکید کرد :« هم موافق ادامه مذاکرات با آمریکا هستم و هم موافق توافق خوب با آمریکا اما فراموش هم نشود که با کشوری طرف هستیم که با آمدن و رفتن روسای جمهورش، مثل آب خوردن تعهداتش را زیر پا می گذارد و از توافقات بین المللی خارج می شود.»
* کورش احمدی دیپلمات سابق ایرانی : درخصوص روی کار آمدن ترامپ و چالش های ایران با ایالات متحده؛ ایران ممکن است حاضر به مذاکره نباشد. اما قابل توجیه نیست که حاضر به تماس و گفت وگو و دیالوگ برای به اشتراک گذشتن دغدغه ها و نگرانی و ایده های عام توسط طرفین هم نباشد. چنین تماس غیرتعهدآوری می تواند موجب تخفیف تنش و اجتناب از تشدید تحریم ها شود، همان طور که ملاقات رهبر کره شمالی و ترامپ در ژوئیه ۲۰۱۸ چنین نتیجه ای داشت.
* محمد سلامتی، فعال سیاسی اصلاح طلب: از آن جایی که ترامپ یک عنصر تاجرمنش است، سود و زیان خود را در نظر گرفته و می داند الان زمانی نیست که بخواهد از سمت فشار حداکثری بیشترین نفع را ببرد. ایران یک بازار ۸۰ میلیونی و تاثیرگذار در اطرافش است. بعید است ترامپ بازار ایران را از دست بدهد.
ابطحی : در دوران ترامپ دیپلماسی سنتی جواب نمی‌دهد
* سیدمحمد علی ابطحی رئیس دفتر دولت اصلاحات: ریاست جمهوری دونالد ترامپ رسما آغاز شد.ترامپ شمشیر دولبه است؛ هم می تواند فرصت خوبی باشد و هم خطر آفرین.در دوره ترامپ میدان و مذاکره و دیپلماسی بیشتر از همیشه به کمک یکدیگر نیاز دارند.خدا کند که به نفع مردم ایران تحریم ها کاهش پیدا کند و دیپلماسی ما بتواند این دوران را به جای تهدید به فرصت تبدیل کند.در دوران ترامپ دیپلماسی سنتی جواب نمی‌دهد.
* ابراهیم متقی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران:دوره ترامپ برای ما، بدتر از دوره بایدن نخواهد بود ... دولت جدید آمریکا دنبال از بین بردن تاسیسات هسته‌ای ایران نخواهد رفت.... ترامپ تلاش می‌کند با ایران توافق کند تا برخی از قابلیت‌های ما را مهار و منهدم کند...به یک موازنه جدید در دوره ترامپ خواهیم رسید.
* رحمان قهرمان پور کارشناس حوزه بین الملل : نزاع ما با آمریکا یک امر برساختی است و یک نزاع ذاتی نیست؛ لازم است برای حل آن، از اختلاف‌های جناحی خارج شود. رقابت‌های سیاسی داخلی مانع از آن می‌شود که تصمیم درست را به‌موقع بگیریم، مثلا دیدیم کسانی که در دولت روحانی با مذاکره مخالف بودند، در زمان رئیسی آن را دنبال می‌کردند. نیاز به حاکمیت توانمندی داریم که از فرصت‌ها درست استفاده کند.
*مهدی خراتیان فعال سیاسی : بعد از اتفاقات اخیر، ذهنیتی از افول ایران ایجاد شده است. به‌نظر می‌رسد که ممکن است آمریکا ما را در این دوراهی قرار دهد که یا باید معامله کنیم، یا گزینه حمله نظامی فعال می‌شود. در این شرایط بین‌المللی، مخصوصا به دلیل چالش‌ها و شکاف‌هایی که در کشور وجود دارد، خطر ناآرامی و اعتراض بسیار زیاد است. به این واقع‌بینی نسبت به این موقعیت حساس، نیاز جدی داریم.
واکنش مجازی ها به بازگشت ترامپ
در همین راستا رسانه اصلاح طلب شرق نیز در گزارشی واکنش ایرانی ها به بازگشت ترامپ را مورد رصد و تحلیل خود قرار داده و در این باره نوشته است :« نگاه کاربران شبکه‌های اجتماعی و فعالان سیاسی درباره بازگشت ترامپ به قدرت، بسیار متنوع است.جست‌وجوهای گوگل در این بازه زمانی نشان می‌دهد که در این مدت مباحثی مانند ایران و «نحوه مواجهه پزشکیان با او»، «نرخ ارز»، «سوریه و به قدرت رسیدن جولانی» و «تحلیف ترامپ» از جمله موضوعاتی است که درباره ترامپ جست‌وجو شده است.» این گزارش می افزاید :«از ابتدای آذرماه، حدود ۴۸۵ هزار نشر و بازنشر با کلیدواژه ترامپ منتشر شده که این توئیت‌ها حدود چهار میلیون لایک و ۱۲۸ میلیون بازدید دریافت کرده است و بیش از ۴۰ هزار کاربر در تولید این محتوا مشارکت داشته‌اند.همچنین ۳۰ درصد نوشته‌های کاربران متعلق به کاربران انقلابی و اصولگراست. این کاربران ضمن تحلیل مواضع و رویکردهای ترامپ، ازجمله سیاست‌های او در قبال کانادا، در نفی هرگونه مذاکره با ترامپ توئیت زده‌اند. در میان نوشته‌های این کاربران، چندان به آتش‌بس در غزه و نسبت آن با بازگشت ترامپ به قدرت پرداخته نشده است.»