مراسمی جالب با «اونلی آش»
هنری دو کولیباف عکاسی فرانسوی است که سال 1860 میلادی به دستور ناصرالدین و برای تهیه گزارش از جنگ قشون دولتی با ترکمنان تکهای راهی میدان نبرد میشود اما توسط ترکمنان برای 14 ماه به اسارت در میآید. او در کتابش یعنی «در اسارت ترکمنان» درباره یکی از غذاهای آنان نوشته است: «در اونلی آش نیز مراسم خاصی به کار میرود که حیفم آمد نگویم. درون قازان یک تکه استخوان بزرگ که گوشت تن به آن چسبیده میاندازند. غذاها که آماده شد و اونلی آش هم نوش جان گردید، تازه به جان «اما چا»یعنی همان استخوان گوشتدار میافتند. بزرگ خانه ابتدا اما چا را بر میدارد و به دندان میکشد بعد تحویل زنش میدهد. او نیز کار شوهر را تکرار کرده، به بغل دستیاش تحویل میدهد. خلاصه این اما چای بیچاره آن قدر دست به دست میشود تا اینکه استخوان، لخت میگردد. آنگاه استخوان را به سگ باوفایی که همیشه جلوی اوی مراقب خانه است میدهند. بارها دیدهام سگ استخوان را که تحویل میگیرد ابتدا با دست به کناری میگذارد و منتظر میماند تا غذای کمکی دیگری نیز همراه استخوان جلویش بیندازند؛ دمش را تکان میدهد و ملتمسانه به صاحبخانه نگاه میکند. اگر صاحبخانه سرحال باشد کمی گوشت جلوی آن میاندازد و گرنه سگ مجبور میشود به همان استخوان بسنده کند.»