جهان‌بینی اهالی هنر از دریچه «اکنون»
محمد عنبرسوز
پس از حواشی بی‌موردی که نهایتا به تعطیلی برنامه «کتاب‌باز»، یکی از بهترین برندهای فرهنگی تلویزیون منجر شد، سروش صحت راه شبکه نمایش خانگی را در پیش گرفت و تقریبا با همان تیم، «اکنون» را برای فیلیمو ساخت که تا کنون 9 قسمت از آن منتشر شده و امروز قسمت 10 آن پخش می‌شود. چیزی که در مورد این برنامه به چشم مخاطبان می‌آید، وزن فرهنگی مهمان‌های دعوت شده و شیوه هدایت گفت‌وگوهاست که «اکنون» را به یک برنامه گفت‌وگومحور درجه یک و فرهنگ ساز تبدیل کرده‌اند.
مخرج مشترک
مهمانانی که تا به حال روی صندلی «اکنون» نشسته‌اند، علاوه بر احسان عبدی‌پور و رشید کاکاوند که بخش‌های جنبی برنامه را هدایت می‌کنند و البته خود سروش صحت، یک وجه مشترک دارند: همگی با ادبیات و اندیشه مانوس‌اند و به نوعی اهل فرهنگ محسوب می‌شوند. صحت، با هوشیاری قابل تحسینی، تلاش کرده تا مهمانان برنامه‌اش صاحبان یک نوع جهان‌بینی باشند و انصافا در برخی قسمت‌ها، از جمله برنامه‌هایی با حضور مصطفی مستور، شمس لنگرودی و علیرضا قربانی که بخش عمده‌ای از گفت وگو بر شعر و ادبیات متمرکز بود، این موضوع به نحوی تمام و کمال به مخاطب منتقل شد. گفت‌وگو با ابراهیم حقیقی گرافیست نیز با استقبال مخاطبان مواجه شد.
تحول معنای سلبریتی
یکی از بزرگ‌ترین نقاط امیدبخش «اکنون» که پیامد دعوت از این مهمانان به شمار می‌رود، تغییر معنای «سلبریتی» است. از این جهت، «اکنون» تفاوت قابل توجهی با سایر برنامه‌های گفت وگومحور نمایش خانگی دارد. این برنامه، به جای تمرکز بر چهره‌های پرسروصدا و پرحاشیه یا دعوت از بازیگران و خواننده‌ها، چنان‌که قبلا در «همرفیق»، «پیشگو» و «دوشات» دیده بودیم و امروز هم در «با ضیا» شاهد آن هستیم، تلاش می‌کند تا از چهره‌هایی که واقعا حرفی برای گفتن دارند، دعوت کند و به عموم مردم نشان دهد که این افراد شاید چهره‌های بهتری برای الگو گرفتن نسل جوان در فضای عمومی باشند. از سوی دیگر، سروش صحت در «اکنون»، برخلاف «کتاب‌باز»، اهتمام ویژه‌ای هم به شناخته شده بودن مهمان‌هایش دارد و به جز یک مورد، کسانی را روی صندلی این برنامه نشانده که مخاطبان عمومی لااقل شناخت مختصری از ایشان دارند؛ اما کمتر فرصت کرده‌اند که دیدگاه‌هایش را به طور دقیق بشنوند.
یک گفت‌وگوی راحت
وقتی مهمان برنامه از جنس ادبیات و اندیشه باشد، طبیعتا نیازی نیست که مجری تلاش کند تا با سوال‌های عجیب و غریب یا طرحی چالش‌های مختلف، او را به چالش بکشد. سروش صحت خودش بهتر از هر کسی می‌داند که چه کسانی را به این برنامه دعوت کرده و اجازه می‌دهد که گفت‌وگو پهنا بردارد و مهمان برنامه که هم ایده‌های شنیدنی دارد و هم از دایره واژگان وسیع بهره می‌برد، فرصت پیدا کند تا جهان‌بینی خودش را به مخاطب انتقال دهد. این موضوع، باعث شده که تماشای «اکنون» برای مخاطب عاری از اضطراب باشد و در عین حال که جذاب است، آموزنده و آرامش‌بخش هم باشد.
سفرنامه‌های متفاوت
از دیگر مزایای «اکنون» این است که با بخش‌های فرعی جذابش، سعی می‌کند رویکرد فرهنگی حاکم بر برنامه را به مخاطب توضیح دهد و گام‌های کوچکی را در مسیر رسالتی که برای خودش تعریف کرده، بردارد. یکی از بخش‌های فرعی این برنامه که با حضور رشید کاکاوند اجرا می‌شود، مشخصا بر شعر و ابیات شاعران کلاسیک کمتر مورد توجه قرار گرفته تمرکز دارد و تلاش می‌کند تا مخاطب را با نگاهی تازه و لطیف، با این اشعار و به طور کلی شعر آشنا کند. «اکنون» یک آیتم معرفی کتاب کوتاه هم دارد که این بخش نیز، با طراحی قابل قبول، یک کتاب را با دلایلی که می‌تواند آن را برای مخاطب جذاب و قابل تامل کند، معرفی می‌کند. در بخش محبوب دیگری از این برنامه، احسان عبدی‌پور با روایت متفاوت سفرهایش به نقاطی مثل نپال که مقاصد معمول و پرطرفداری برای توریست‌های ایرانی نیستند، تلاش می‌کند تا تسلط خودش به تصویرسازی و ادبیات را در قالب شرح این سفرها دربیاورد و علاوه بر این‌که معنای سفر را تغییر دهد، از دل لحظه‌های ناب سفرهایش، نکات تامل‌برانگیزی استخراج کند که باز در راستای اهداف و سیاست‌های کلی برنامه «اکنون»، یعنی ترویج فرهنگ و اندیشه با استفاده از ادبیات و خلاقیت، تعریف می‌شوند. اشاره تامل‌برانگیز به نقش «شرپا» در یکی از قسمت‌های این برنامه، حاکی از رویکرد کلی حاکم بر «اکنون» است که به نوعی انسجام محتوایی و روش برنامه‌ریزی شده آن را بازنمایی می‌کند.
