نگاهی به صنایع پیشران استان در یک دهه گذشته
خراسان؛ قطب صنعت نساجی و الکترونیک کشور
تا همین 10 سال پیش وقتی در بازار مشهد قدم می زدیم چشممان دنبال کالای خارجی بود و حتی نیم نگاهی هم به کالاهای ایرانی نداشتیم؛ دستمال کاغذی منزل حتما باید فلان برند خارجی باشد یا سه راهی برق خانه یا مغازه باید برند فلان کشور باشد و این نمای باز در پوشاک شدت بیشتری داشت. اما امروز وقتی می خواهیم دستمال کاغذی یا محصولات سلولزی تهیه کنیم، ناخودآگاه تاکید می کنیم فلان برند ایرانی باشد یا اگر بخواهیم برای ساختمان مسکونی یا تجاری لوازم برقی خریداری کنیم باز هم دنبال فلان برند ایرانی هستیم و حتی فروشندگان هم تاکیدشان همین است.
امروز البته نه به طور مطلق اما تقریبا در بخش های عمده ای از پوشاک به برخی برندهای ایرانی و مشهدی اعتماد زیادی داریم و اگر پارچه ایرانی باشد، خیالمان راحت تر است برای خرید کردن. این تغییر در ذائقه خرید مردم متاثر از حمایت های دولت و یا انحصار در تولید نیست بلکه اعتمادی است که به صورت ناخودآگاه در مصرف کنندگان ایجاد شده است و آن هم ناشی از تولیداتی است که مبنای آن ها محصول باکیفیت و دارای صرفه اقتصادی است. این چند دهه سیاست های دامپینگ داخلی و انحصاری دولت در برخی محصولات مانند خودرو همواره نتیجه معکوس داده است به رغم این که واقعا برخی محصولات ایران در مقابل محصولات و کالاهای وارداتی بهخصوص از کشور چین بسیار قابل اعتمادتر هستند ولی سیاست های نخ نمای دولت در حمایت های انحصاری غلط باعث شده است که مصرف کنندگان نسبت به تولیدات داخلی در برخی بخش ها دافعه داشته باشند. همان طور که عنوان شد در یک دهه گذشته حداقل اقبال عمومی مصرف کنندگان از تولیدات داخلی و استانی باعث شده است در برخی صنایع و تولیدات ضمن این که رشد تولید مناسب و با کیفیتی داشته باشیم، ارزش افزوده و ایجاد واحدهای تولیدی و حتی کارگاهی جدید در این صنایع رشد خوبی داشته باشد.
از تحولی که در چند سال اخیر رخ داده تا هدف گیری صادرات
به طور مثال در حوزه پوشاک و نساجی امروز به جرئت می توان ادعا کرد مشهد قطب تولید پوشاک در کشور است و برخی برندهای پوشاک مشهد حتی در قامت صادرات تولید خود برآمده اند و رقیبی جدی برای محصولات برند خارجی شده اند. غلامعلی رخصت عضو انجمن نساجی ایران و رئیس انجمن نساجی استان در این باره می گوید: سالیان سال است که سیاست های ارزی دولت دامپینگ برای تولیدات چینی و ترکیه ای بوده و با دلار دولتی از پارچه گرفته تا پوشاک خارجی وارد کشور می شد و یا به صورت قاچاقی در بازار عرضه می شد. از زمانی که نرخ ارز تغییر کرد، واردات محصولات خارجی صرفه اقتصادی خود را از دست داد و فضا به شدت به سود تولیدکننده داخلی رقم خورد. وی می افزاید: طی همین سه سال گذشته ما شاهد رونق گرفتن اشتغال و تولید در بخش صنایع نساجی و پوشاک در استان هستیم. یعنی واحدهای تولیدی کارشان را توسعه دادند و درآمدزایی کرده اند، اشتغال ایجاد کرده اند و به سود رسیده اند. امروز صنایع نساجی و پوشاک استان دنبال واردات خطوط تولید و ماشین آلات با فناوری روز دنیا هستند در حالی که 10 سال پیش چنین تقاضایی در این حوزه نبود. لذا انتظار ما از دولت این است که اجازه دهد واحدهای تولیدی پوشاک و نساجی واردات خود را انجام دهند و حتی این واردات را ما با ارز آزاد هم انجام می دهیم به شرط این که دولت اجازه بدهد چراکه خروجی این به روز شدن خطوط تولید و ماشین آلات، قطعا ارتقای کیفیت تولیدات داخلی است. در حال حاضر ما در بحث دوخت واقعا نیازمند به روزرسانی خطوط تولید هستیم که اگر این کارانجام شود قطعا می توانیم در بخش صادرات محصولات نساجی و پوشاک استان برنامه ریزی داشته باشیم و توان رقابت با برندهای خارجی را داشته باشیم.
خراسان رضوی امروز قطب صنعت برق کشور است
چمنیان رئیس انجمن صنعت برق و الکترونیک استان نیز درباره جایگاه این صنعت در کشور و استان به خراسان رضوی می گوید: دهه هفتاد که ما برای راه اندازی واحد صنعتی اقدام کردیم، اعلام کردند که بنا بر آمایش سرزمینی استان حمایتی از صنعت برق نمی شود و مشوقی وجود ندارد؛ حتی در شهرک های صنعتی هم به سختی زمین می دادند. اما امروز به جایی رسیده ایم که بعد از تهران قطب صنعت برق کشور هستیم. در حالی که دهه هفتاد قطب شیراز بود و حمایت های زیادی از آن می شد.
نایب رئیس خانه صمت استان می گوید: صنعت برق خراسان رضوی دو سال پیاپی است که صنعت برتر کشور معرفی می شود؛ در حالی که دو دهه قبل کسی به این صنعت در استان بها نمی داد و حمایت نمی شد؛ اما امروز در جایگاهی هستیم که می توانیم با تولیدات جهانی رقابت کنیم و به کشور روسیه که استانداردهای بسیار سخت گیرانه ای دارد، صادرات انجام دهیم.
باور به دانش و برنامه ریزی بلندمدت
این فعال حوزه برق و الکترونیک استان می گوید: دلیل این که این صنعت امروز به این جا رسیده، این است که ما به توانایی دانش خودمان باور داشتیم که می توانیم دانش را وارد فاز تولید کنیم؛ از فارغ التحصیلان برق و الکترونیک نهایت بهره را بردیم و توانستیم دانش را وارد حوزه تولید صنعت برق کنیم. اعتقاد به نیروی انسانی و حمایت از همه ذی نفعان و مهم تر از همه اعتقاد و باور به برنامه ریزی و کار بلندمدت از مهم ترین عواملی هستند که در طول دو سه دهه گذشته مشوق و هدایتگر صنعت برق و الکترونیک استان بوده اند که امروز مردم و حتی شرکت های دولتی و وزارت نیرو و مخابرات و دیگر بخش های کلان کشور به صنعت برق خراسان رضوی اعتماد دارند.
سرمایه گذاری در 3 حوزه
علی امیدبخش معاون برنامه ریزی و سرمایه گذاری سازمان صنعت، معدن و تجارت استان نیز با تایید پیشران بودن صنایع مورد اشاره در گفت وگو با خراسان رضوی می گوید: در حوزه صنایع سلولزی در 10 سال گذشته بیش از 968 فقره جواز تاسیس با سرمایه گذاری بیش از 12 هزار میلیارد تومان صادر شده که از این تعداد بیش از 148 فقره پروانه بهره برداری با ارزش 2هزار و 600 میلیارد تومان مشغول فعالیت هستند.
معاون اداره کل صمت استان درباره حوزه صنعت برق و الکترونیک استان می گوید: در بخش صنایع برقی و الکترونیک در 10 سال گذشته 871 فقره جواز تاسیس با سرمایه گذاری بیش از 66 هزار میلیارد تومان صادر شده است که در این مدت برای 236 واحد پروانه بهره برداری صادر شده که زمینه اشتغال برای بیش از 2100 نفر را فراهم کرده است.
امیدبخش دلیل توسعه و افزایش تولید در حوزه های مورد اشاره را، استقبال مصرف کنندگان داخلی، سرمایه گذاری و واردات ماشین آلات به روز و مبارزه با قاچاق می داند.
