گزارشی درباره کارکرد نذورات و ترویج فرهنگ نذر
توسعه فرهنگی و زیرساختی از مسیر «نذر»
نذر، سنت حسنه‌ای است که در پرتو آن انسان به آفریدگار تقرب می‌جوید و همواره به عنوان یک سنت حسنه و نیکی ماندگار در طول دوران مطرح و مورد توجه بوده است. یکی از کارکردهای نذورات، کمک به رفع کمبودها و نیازمندی های جامعه بوده است؛ موضوعی که در آستان قدس رضوی نیز شاهد آن بوده و هستیم، طوری که مدیرکل نذورات آستان قدس رضوی میز بر نقش موثر نذورات در انجام پروژه‌های عمرانی در حرم مطهر رضوی تاکید می کند و درباره آن می گوید: تمام فعالیت‌های عمرانی، سلامت، درمان، مهمان‌سرای حضرت و... براساس نیات عام یا خاص از محل نذورات مردمی تامین می‌شود.
مدیرکل نذورات آستان قدس رضوی در تشریح اقدامات و خدمات نذورات گفت: بعد از انقلاب اسلامی شاهد تغییرات اساسی، تنوع در خدمات و اقدامات مختلف و توسعه‌ای، گسترش بناها و... در حرم مطهر رضوی هستیم. به گزارش آستان نیوز، وی با بیان این که اداره حرم مطهر رضوی از طریق منابع نذورات انجام می‌شود، گفت: تمام اقدامات، از قدیمی‌ترین خدمت‌ها در حرم مطهر از مهمانسرا تا ساخت و سازهای مختلف در سطح اماکن متبرکه و فراهم آوردن امکانات شرایط برای تسهیل زیارت و غیره از منابع نذورات و عواید موقوفاتی تامین می‌شود که توسط متولیان وقت، مدیریت شده و در مدیریت اسلامی توانسته فضای بسیار شایسته و آرامش بخشی را برای زائران فراهم آورد. اسماعیل‌زاده در ادامه با اشاره به تفاوت نذر و وقف گفت: در وقف باید اصل دارایی و منبع درآمد حفظ شود و بر اساس نیت واقف که در وقف‌نامه آمده صرف شود اما در نذورات، اصل نذر و هدیه‌ای که نذر شده استفاده می‌شود.
گسترش خدمات حوزه سلامت و درمان طی سال‌های اخیر
وی در ادامه به بخش‌های متنوع خدمتی حرم مطهر در حوزه سلامت و درمان اشاره کرد و افزود: حجم کار در حوزه سلامت در چند سال اخیر بسیار گسترش یافته و ما توانستیم از محل منابعی که مردم با نیت سلامت، نذر کرده‌اند اقدامات شاخصی انجام دهیم که از جمله آن می‌توان به خدمات درمانی در دارالشفا، خرید آمبولانس، توسعه داروخانه، خرید تجهیزات، توسعه بخش عفونی بیمارستان امام رضا(ع)، احداث مرکز ناباروری با مبلغ 320 میلیارد ریال و... اشاره کرد. مدیرکل نذورات آستان قدس رضوی، با بیان این که بیمارستان منتصریه مقام دوم را در بخش پیوند عضو پس از شیراز داراست، ادامه داد: این بیمارستان نیز مجهز به آمبولانس‌های مخصوص حمل بیمار بوده و در کل، از امکانات بسیار خوبی برخوردار است. بیمارستان رضوی نیز به عنوان بیمارستان تخصصی از امکانات خوبی برخوردار است که مرکز ناباروری آن با اعتبار مناسبی امسال افتتاح شد.
وی در ادامه به راه‌های ارتباطی مردم با دفاتر نذورات حرم مطهر رضوی، اشاره کرد و افزود: ۱۹ دفتر در ورودی‌های حرم مطهر رضوی نذورات مردم را دریافت می‌کنند. بسیاری از زائران در مبادی ورودی حرم مطهر امام رضا(ع) نذورات غیرنقدی خود در زمینه‌های مختلف مانند دام زنده، فرش، برنج، گندم، گلاب، عسل، خرما، زعفران، صندلی چرخدار، صندلی معمولی، قرآن و ادعیه، لامپ و تجهیزات روشنایی، آبسردکن و... را تقدیم بارگاه امام هشتم(ع) می‌کنند که توسط دفاتر نذورات مستقر در مبادی ورودی حرم مطهر پس از دریافت این نذورات، قبض و رسید مربوطه مطابق نیات ناذران صادر تا در موارد تعیین شده مورد استفاده قرار گیرد. اسماعیل‌زاده اضافه کرد: به منظور رفاه حال زائران و علاقه مندان به انجام نذورات، در سامانه‌های مختلف بانکی حضور داریم و سایت رضوی نیز به همین منظور طراحی شده است.
وی در ادامه به خدمات آستان قدس رضوی در حوزه‌های اجتماعی از جمله بحث محرومین و ایتام، زیارت اولی‌ها، اشاره کرد و گفت: در سامانه بیش از 70 گزینه متفاوت وجود دارد که ناذران می‌توانند با مراجعه به این سامانه نذر خود را انتخاب کنند. وی تصریح کرد: امسال برای زیارت اولی‌ها، 12 میلیارد تومان و در بحث ایتام زیر 18 سال نیز 34 میلیارد با همکاری بنیاد کرامت رضوی هزینه شده است. وی افزود: همزمان با آغاز ماه مبارک رمضان توزیع بسته‌های معیشتی را در دستور کار داریم و به غیر از این موارد تامین و توزیع پوشاک و نوشت افزار نیز از دیگر خدماتی است که در دست اجراست.
انجام پروژه‌های بزرگ عمرانی از مسیر نذورات
مدیرکل نذورات آستان قدس رضوی در ادامه گفت: دو پروژه بزرگ بست شیخ بهایی و رواق امیرالمومنین(ع) به عنوان بزرگ‌ترین پروژه‌های عمرانی بارگاه منور رضوی در دست اجراست. پروژه بست شیخ بهایی به منظور ارتقای ظرفیت‌های خدماتی و زیارتی در سه طبقه احداث خواهد شد؛ در طبقه منفی‌یک با ایجاد رواق جدید به مساحت ۱۰ هزار متر مربع همه رواق‌های زیارتی پیرامون مضجع شریف به‌هم متصل می‌شود. وی تصریح کرد: رواق امیرالمؤمنین(ع) نیز که حدفاصل صحن‌های غدیر، جمهوری اسلامی و پیامبر اعظم(ص) قرار دارد، افزایش فضای سرپوشیده زیارتی، ایجاد فضای زیارت در بام، تحکیم و مقاوم‌سازی صحن جمهوری، ایجاد فضای برگزاری مراسم با ظرفیت ۶ هزار نفر و بهبود دسترسی‌ها و سلسله مراتب تشرف به حرم مطهر رضوی از اهداف ساخت این رواق است که سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد. اسماعیل‌زاده همچنین خاطر نشان کرد: پروژه نماسازی و توسعه خدمات زائر میدان قبله حرم مطهر رضوی نیز امسال با هدف ساماندهی مسیر تشرف زائران در ورودی‌های اصلی، افزایش فضای خدماتی و پیشاتشرف و نماسازی متناسب با معماری حرم مطهر در حدفاصل ورودی‌های باب‌الرضا(ع) و باب‌الجواد(ع) اجرا شده و به بهره برداری رسید که منابع همه این پروژه‌ها از محل نذورات مردم تامین شده است. وی با بیان این که از ابتدای سال تا کنون حدود 600 میلیارد تومان در حوزه عمرانی حرم مطهر رضوی هزینه شده است، گفت: در حوزه مهمانسرا نیز تاکنون حدود 1000 میلیارد ریال برای خدمات شایسته‌تر به زائران هزینه شده است.
اسماعیل‌زاده ادامه داد: از دیگر اقدامات حوزه نذورات آستان قدس رضوی بحث عقیقه است که ما سالانه شاهد افزایش آن هستیم، در همین راستا سال گذشته 10 هزار و در سال جاری تاکنون 8 هزار عقیقه از طریق کانون‌های رضوی سراسر کشور انجام شده که گوشت آن بین نیازمندان توزیع می‌شود.
نذرهای خاص
مدیر نذورات آستان قدس رضوی گفت: در مناسبت‌های مختلف سال، تولیدکنندگان گل در مشهد، تهران و سایر شهرها گل‌آرایی حرم مطهر رضوی را بر عهده می‌گیرند و تمام بخش‌ها از گلدان‌های فوق ضریح تا صحن‌ها و بست‌ها حرم مطهر با این گل‌ها آراسته و مزین می‌شوند. وی بیان کرد: خدمت در چایخانه و مهمان‌سرای حضرت و خدماتی در حوزه زائربرها و ویلچر بسیار مورد استقبال زائران است که امیدواریم با کمک خیرین و ناذرین شاهد توسعه این خدمات باشیم.