ترامپ می‌تواند غزه را از فلسطینی‌ها خالی کند؟

محمدصادق مصدق 

برقراری آتش بس شکننده غزه پس از 15 ماه جنگ، بازگشت بسیاری از فلسطینی‌ها به خانه‌های خود را ممکن ساخته است. اما «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور جنجالی ایالات متحده در دیدار با نتانیاهو خواستار انتقال کل جمعیت غزه به مصر و اردن شد اما آیا واقعا ترامپ خواهد توانست ساکنان غزه را مجبور به مهاجرت از این باریکه کند؟طی ماه های گذشته، غزه شاهد شدیدترین بمباران‌ها و ویرانی‌ها بوده است. یکی از اهداف مطرح شده در ابتدای جنگ غزه از سوی وزرای تندروی صهیونیستی مانند ایتمار بن گویر، وزیر پیشین امنیت داخلی نتانیاهو و بزالل اسموتریچ، وزیر دارایی این رژیم، کوچاندن فلسطینی‌ها به جنوب و ایجاد شهرک سازی در شمال غزه بوده است اما صهیونیست‌‌ها حتی در کوچاندن اهالی غزه به جنوب نیز نتیجه لازم را به دست نیاوردند و ناگزیر تن به آتش بس و پذیرش بازگشت فلسطینی‌ها از جنوب به شمال غزه دادند. نتیجه 15 ماه جنگ غزه حداقل 46 هزار شهید، 50 هزار کشته دیگر در اثر گرسنگی و سرما، بیش از 100 هزار نفر زیر آوار، حداقل ۹۱۷۰۰ زخمی، تخریب ۸۰ درصد از خانه‌ها و ۵۰ درصد از کل ساختمان‌ها در غزه و روبه رو شدن ۲۰ درصد از جمعیت با «سطوح فاجعه‌بار ناامنی غذایی حاد» و «کمبود شدید غذا و گرسنگی» با بیش از یک میلیون و 900هزار بی‌خانمان بوده است. اما حتی این وضعیت جهنمی که بسیاری آن را یک نسل کشی برنامه ریزی شده از سوی تل آویو می‌دانند، نتوانست اهالی غزه را به ترک این باریکه متقاعد کند و فلسطینی‌ها با وجود هزینه زیاد هنوز ساکن غزه هستند. به راستی آیا تهدید لفظی ترامپ خواهد توانست اهالی غزه را به کوچ اجباری وادارد؟ پاسخ روشن است؛ وقتی 15 ماه نسل کشی نتوانست فلسطینی‌ها را از غزه بیرون کند، بی تردید تهدیدات رئیس جمهور آمریکا نیز نمی‌تواند باعث مهاجرت اجباری اهالی غزه شود.حتی با وجود آن که ترامپ ادعا کرده که با رهبران مصر و اردن درباره پذیرش مهاجران و اهالی غزه وارد گفت و گو شده است، اما این دو کشور پیشتر نیز و در جریان جنگ رژیم صهیونیستی علیه غزه در 15 ماه گذشته، با هرگونه جابه جایی و مهاجرت اهالی غزه مخالفت کرده بودند. در حال حاضر نیز بعید به نظر می‌رسد رهبران مصر و اردن موافق مهاجرت اهالی غزه باشند و بی تردید در برابر درخواست ترامپ  برای مهاجرت اجباری اهالی غزه مقاومت خواهند کرد چون هم مصر و هم اردن به دلیل بنیه اقتصادی ضعیف خود، تاب پذیرش هزینه‌های اقتصادی مهاجران تازه وارد را ندارند. از سوی دیگر بخش زیادی از مهاجران فلسطینی موجود در اردن و مصر همواره مترصد فرصت برای بازگشت به سرزمین مادری، یعنی فلسطین هستند، از این رو طبیعی است که کشورهای عربی میزبان تمایلی به صرف هزینه برای پذیرش جمعیت میلیونی مهاجران غزه ندارند. افزون بر این، مخالفت‎‌های بین‌المللی با پیشنهاد ترامپ یکی دیگر از موانعی است که احتمال مهاجرت اجباری اهالی غزه به خارج از این باریکه براساس رای  و نظر ترامپ را به حداقل می‌رساند. فرانسه، آلمان و اتحادیه اروپا به عنوان شرکای سیاسی آمریکا به روشنی مخالفت خود را با ایده مهاجرت اجباری اهالی غزه به دیگر کشورها اعلام کرده‌اند و سازمان ملل نیز چنین اقدامی را غیرقانونی توصیف کرده است. در واقع ترامپ برای عملی کردن پیشنهاد خود برای تخلیه نوار غزه از فلسطینی‌ها نه تنها حمایت بین‌المللی را با خود ندارد، بلکه با یک جبهه مخالف در سطح بین‌المللی روبه روست که کار را سخت کرده است.