زندگی در جهانی دیگر، ارمغان ادبیات فانتزی
فاطمه فرهوش | خبرنگار افتخاری جوانه
در این روزهای سرد زمستان، بازار کتاب‌های فانتزی از آنچه تصور می‌کنیم هم داغ‌تر است. خیلی از نوجوان‌ها مشتری این کتاب‌ها هستند و دوست دارند با دنیای این نوع ادبیات آشناتر شوند. راستش قدم زدن در یک دنیای خیالی که در دنیای واقعی لنگه‌اش پیدا نمی‌شود واقعا هیجان‌انگیز است! اما این که چطور با این دنیا آشنا شوید، چه کتاب‌هایی بخوانید و چطور انتخاب کنید اهمیت دارد. اگر شما هم جزو طرفداران ادبیات فانتزی هستید یا تازه می‌خواهید خواندن این ژانر را امتحان کنید، با ما همراه باشید. می‌خواهیم به دنیای ادبیات فانتزی پا بگذاریم!
ترکیب خیال و داستان‌های عامیانه
ادبیات فانتزی شاخه‌ای از ادبیات داستانی است که اساس و بنیاد آن از عناصر جادویی و تخیلی تشکیل شده است که در دنیای واقعی یافت نمی‌شوند. داستان‌های فانتزی اغلب از اساطیر افسانه‌ها و داستان‌های عامیانه الهام می‌گیرند ادبیات فانتزی می‌تواند برای تمام گروه‌های سنی جذاب باشد اما جذابیت آن برای کودکان و نوجوانان بیشتر است زیرا حس کنجکاوی و ماجراجویی آنان را تحریک و تقویت می‌کند.
ادبیات فانتزی بر سه عنصر بنیادین استوار است که آن‌ها عبارتند از صحنه، طرح داستانی و شخصیت‌ها. اما درباره آن‌ها چه میدانید؟
3 اصل مهم در دنیای ادبیات فانتزی
1صحنه| محل روایت داستان در ادبیات فانتزی جهانی خارج از جهانی است که ما در آن زندگی می‌کنیم و نویسنده قادر به خلق تمام جوانب آن است؛ اما آن جهان باید طوری خلق شود که در عین ساختگی بودن قابل باور باشد قابل باور ساختن صحنه روایت می‌تواند با کمک گرفتن از موجودات دنیای واقعی و ایجاد تغییراتی جزئی در آن‌ها یا روش‌هایی دیگر صورت پذیرد.
2طرح داستانی|در ادبیات فانتزی دارای قالب به‌خصوصی نیست و همانند صحنه داستان می‌تواند کاملا ساختگی و زاییده ذهن نویسنده باشد و یا از داستان‌ها و افسانه‌های کهن یا باورهای عوام الهام گرفته و گسترش داده شود داستان در ادبیات فانتزی بر محور حوادث می‌چرخد و هیجان خود را مدیون درگیری و تلاش شخصیت‌ها است. اغلب داستان‌های فانتزی بر مفاهیمی همچون نبرد خیر و شر جست‌و‌جوی گنج و سفرهایی به مناطق ناشناخته تاکید دارند.
3شخصیت‌ها| شخصیت‌ها در داستان‌های فانتزی باید نزدیک‌ترین شکل را به دنیا و موجودات واقعی داشته باشند، زیرا شخصیت داستان پلی است میان جهانی که خواننده در زندگی می‌کند و جهانی که نویسنده آن را خلق کرده است. نزدیک بودن شخصیت اصلی به واقعیت تنها از نظر ظاهری کافی نیست بلکه خواننده باید بتواند از نظر ذهنی با شخصیت ارتباط برقرار کرده است و انگیزه‌های او را درک و باور کند.
ادبیات فانتزی چی بخوانیم؟
این روزها تبلیغات گسترده در فضای مجازی به کمک ادبیات فانتزی آمده و آثاری را به مخاطبان که بیشتر نوجوان هستند معرفی می‌کنند اما تمام آثار معرفی‌شده توسط افراد در فضای مجازی مناسب نیستند و صرفا به دلیل تبلیغات و حواشی شهرت یافته‌اند. نمونه‌های بسیاری از آثار فانتزی خوب در ایران و جهان وجود دارند که ارزش خواندن دارند. چند نمونه از آن ها عبارتند از: «پرسی جکسون» نوشته ریک ریردان، «مدرسه خیر و شر» نوشته سومان چینانی، «سرود کریسمس» نوشته چارلز دیکنز، «چارلی و کارخانه شکلات‌سازی و ماتیلدا» نوشته رولد دال و کتاب «نبرد خدایان» نوشته مرتضی رضایی.