
همایش سالانه سیپک که به عنوان گردهمایی مهم جمهوریخواهان آمریکا شناخته میشود، امسال با تمرکز ویژه بر ایران برگزار شد. رونمایی از یک پهپاد تهاجمی که ادعا شد از پهپادهای شاهد ۱۳۶ ایرانی است در این نشست و ادعاهای مطرحشده درباره نقش ایران در جنگهای منطقهای، بخشی از یک راهبرد گستردهتر در سیاست خارجی آمریکا بهویژه در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ محسوب میشود. این اقدام در حالی صورت گرفت که سابقه سیپک نشان میدهد محورهای اصلی آن معمولاً حول مسائل داخلی آمریکا و برنامههای حزبی شکل میگیرد.
تلاش برای مدیریت بحران های داخلیترامپ پس از بازگشت به کاخ سفید با چالشهای متعددی مواجه شده است. از یکسو سیاستهای مهاجرتی او و از سوی دیگر ناکامی های اولیه در سیاستهای اقتصادی و تجاری از جمله در حوزه تعرفهها، موقعیت او را در داخل آمریکا متزلزل کرده است. در این شرایط، تمرکز بر تهدیدات خارجی بهویژه ایران میتواند بهعنوان ابزاری برای منحرف کردن افکار عمومی و ایجاد انسجام در میان هواداران جمهوریخواه مورد استفاده قرار گیرد. تجربه تاریخی نشان داده است که روسای جمهور آمریکا در مواقع بحرانی داخلی، به سیاستهای خارجی و نمایش قدرت نظامی متوسل میشوند تا توجهات را از مشکلات داخلی منحرف کنند.
ادامه راهبرد فشار حداکثریترامپ در دور جدید ریاست جمهوری خود، همانند دوره پیشین، سیاست فشار حداکثری را علیه ایران دنبال میکند. همایش سیپک و نمایش ادعایی پهپاد ایرانی را میتوان در همین چارچوب تحلیل کرد. با توجه به تشدید اقدامات ضدایرانی نظیر تحریمهای جدید، ادعاهای مرتبط با ارسال تسلیحات به یمن و تکرار اتهامات درباره نقش ایران در جنگ اوکراین، هدف اصلی این سیاستها، ایجاد اجماع بینالمللی برای افزایش فشار بر ایران و جلوگیری از هرگونه کاهش تحریمهاست. همچنین، این اقدامات میتواند درجهت منصرف کردن برخی کشورها از همکاریهای تجاری و نظامی با ایران عمل کند.
حمایت از رژیم صهیونیستیترامپ از آغاز دوره جدید خود، سیاستهای خود را بهشدت در راستای منافع رژیم صهیونیستی تنظیم کرده است. از جمله این سیاستها میتوان به لغو محدودیتهای صادرات تسلیحات به رژیم اسرائیل و حمایت از شهرکسازی در کرانه باختری اشاره کرد. در شرایطی که این رژیم با بحرانهای داخلی و چالشهای بینالمللی روبهروست، ترویج ایرانهراسی میتواند به عنوان ابزاری برای توجیه اقدامات اسرائیل و جلب حمایتهای بیشتر از آن عمل کند. از سوی دیگر، این سیاست به ترامپ اجازه میدهد تا حمایت لابیهای طرفدار اسرائیل در آمریکا را حفظ کند.
مهار نقش منطقهای ایرانیکی از اهداف اصلی سیاستهای ضدایرانی آمریکا، محدودکردن نقش منطقهای ایران است. در همین زمینه، نمایشهای تبلیغاتی مانند آنچه در سیپک انجام شد، میتواند بسترساز اقدامات بعدی از جمله فشارهای دیپلماتیک، تحریمهای جدید و حتی اقدامات نظامی محدود باشد. همزمان، تلاش برای تضعیف محور مقاومت از طریق افزایش فشار بر لبنان، عراق و سوریه در دستورکار قرار گرفته است. این اقدامات در شرایطی انجام میشود که ایران همچنان یکی از بازیگران کلیدی در معادلات منطقهای محسوب میشود.
همایش سیپک امسال نشان داد که جمهوریخواهان و بهویژه ترامپ، سیاستهای خود را بر اساس تداوم فشار بر ایران و بهرهبرداری از فضای ایرانهراسی در سطح بینالمللی تنظیم کردهاند. با این حال، تجربه گذشته نشان میدهد که اینگونه نمایشها معمولاً به نتیجه مطلوب دست نمییابند، چرا که علاوه بر عدم همراهی کامل متحدان آمریکا، توانایی ایران در مواجهه با این راهبردها نیز افزایش یافته است. استمرار چنین سیاستهایی نهتنها موجب تغییر رفتار ایران نخواهد شد، بلکه میتواند موجب تعمیق شکاف میان آمریکا و برخی از متحدان آن شود که به دنبال کاهش تنش در منطقه هستند.