گزارش میدانی از وضعیت تغییر قیمت مصالح ساختمانی در مشهد
آوار گرانی بر سر مصالح ساختمانی!
سید محمدمهدی هاشمی
کاهش قدرت خرید مردم در کنار جذابیت بازارهای ثانویه مثل طلا و ارز هرچند یکی از دلایل اصلی رکود بازار مسکن و به تبع آن ساخت و ساز بوده اما خیلی حریف گردن کشی قیمت های مصالح ساختمانی نشده است. آسیب های ناشی از ناترازی انرژی و کمبود سوخت در کنار قطعی های مکرر برق صنایع باعث کاهش عرضه به بازار و افزایش قیمت انواع مصالح ساختمانی شده است.
برای بررسی میدانی وضعیت بازار مصالح ساختمانی، در مسیر یکی از انبارهای فروش مصالح، ساختمان چند طبقه نیمه کاره ای نظرم را جلب کرد. به سمت مهندس ساختمان که در حال صحبت با یکی از کارگران بود، رفتم و از قیمت مصالح ساختمانی در چند ماه اخیر و شرایط بازار ساخت و ساز مسکن سوال کردم که گفت: قیمت مصالح خیلی افزایش داشته است مثلا بار هزارتایی بلوکه های سفال را حدود شش ماه پیش می‌خریدیم 2 میلیون و 300 هزار تومان اما همین سری که برایمان آورده اند 4 میلیون و 850هزار تومان فاکتور کرده اند، یعنی از دانه ای 2300 تومان به 4850 تومان رسیده و بیش از ۱۰۰ درصد افزایش داشته است. هر عدد بلوکه هبلکس را قبلا می خریدیم ۲۱ هزار تومان اما همین تازگی برای یک کار دیگر که خریدیم ۴۵ هزار تومان قیمت دادند. آهن هم همین طور بوده و من خبر دارم که هر شاخه ۱۲ متری تیرآهن 14 از 4 میلیون و800 هزار تومان به 5 میلیون و 950 هزار تومان رسیده است. تازه آهن به نظر من جزو کالاهایی بوده که کمتر گران شده بلوکه ها که بیش از 100 درصد افزایش قیمت داشته اند در حالی که آهن حدودا ۳۰ درصد گران شده است. زمانی که این ساختمان را حدود یک سال پیش شروع کردیم سیمان کیسه ای ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان بود که الان به بالای ۹۰ هزار تومان رسیده یا گچ کیسه ای ۲۰ هزار تومان بود که الان بالای ۴۰ هزار تومان است. از او درباره علت این افزایش قیمت ها پرسیدم که گفت: خیلی دقیق نمی دانم اما فکر می‌کنم به خاطر تعطیلی کارخانه ها به علت کمبود گاز و برق بوده است. بلوکه ها که همین طور بوده است و بابت همین کمبودهای انرژی خیلی از کوره های آجرپزی یا تعطیل اند و یا دارند با یک سوم نیرو کار می‌کنند و مجبور می‌شوند قیمت ها را بالا ببرند. بتن هم می‌دانم که خیلی گران شده، خاطرم هست که حدود ۴ ماه پیش یک میلیون و 100 هزار تومان بود و الان بیش از یک میلیون و 600 هزار تومان است. الان ساخت و ساز کم شده و به نظر من ساخت و ساز با این قیمت ها خیلی توجیه ندارد، من خودم قبلا سازنده بودم و الان با این وضع قیمت ها برای خودم کار برنمی دارم.
انبار خالی از مصالح!
به یکی از انبارهای فروش مصالح ساختمانی رفتم و اولین نکته ای که نظرم را به خودش جلب کرد؛ خالی بودن یکی از اتاقک های نگهداری کیسه های گچ بود. از صاحب انبار علت خالی بودن انبار را سوال کردم که این گونه پاسخ داد: این بخش انبار ما محل نگهداری گچ سمنان است. چون به خاطر کمبود سوخت کارخانجات را تعطیل می‌کنند کلا در هفته یک یا دو روز بارگیری دارند و قیمت ها را هم افزایش داده اند؛ تابستان هر کیسه گچ سمنان ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان بود در حالی که الان رسیده به کیسه ای ۹۵ هزار تومان که تازه همان هم در بازار پیدا نمی‌شود. کرایه ها هم خیلی گران شده است مثلا قبلا یک تریلی که از سمنان می آمد ۷ میلیون تومان کرایه می گرفت اما آخرین باری که برای ما در بهمن بار آوردند ۲۳ میلیون تومان کرایه دادیم. راننده می گوید که کارخانه تولیدش کم شده و برای دریافت بار باید در صفی طولانی یکی دو روزی آن جا معطل شویم و برای همین کرایه ها را افزایش داده اند. خود کارخانه هم که مجبور شده به علت قطعی زیاد گاز و برق قیمت ها را بالا ببرد تا هزینه هایش را جبران کند.
از او درباره علل افزایش قیمت مصالح هم سوال کردم که گفت: برای مصالح آن قدر گرانی نبود و این افزایش قیمت ها برمی گردد به قطعی های گاز و برق کارخانه ها و کوره ها مثلا قیمت های آجر و مخصوصا بلوک ها افزایش داشته اند و از 2000 تومان در چهار ماه پیش الان به ۶۵۰۰ تومان رسیده است. بلوکه ها قیمتشان دست خود کوره های آجرپزی است آن ها هم یا با اصناف یا جای دیگر هماهنگ می‌کنند و قیمت ها را افزایش می‌دهند. البته برخی زمان هایی که کمبود به وجود می آید سوء استفاده هم می‌شود ولی در کل همه این ها به نبود برق و گاز برمی گردد و مقصر آن هم خود دولت است. قیمت ماسه خیلی تغییری نکرده اما سیمان هم گران شده است. وی درباره وضعیت بازار هم ادامه داد: امسال بازار مصالح خراب بود و خیلی رونق نداشت خب کسی هم خانه نمی‌خرد که بسازد و همه هم برای سرمایه گذاری به سمت طلا و دلار و مقدار کمتری هم خودرو رفته اند و الان ساخت و ساز صفر است. همین خانه چند طبقه روبه رویی ما همه اش خالی است و تنها دو واحد را فروخته اند، لذا خیلی بازاری نداریم.
افزایش قیمت ها به رغم رکود شدید
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان مصالح ساختمانی مشهد هم با اشاره به دلایل افزایش قیمت بلوکه های سفالی در مشهد به «خراسان رضوی» می گوید: الان نزدیک ۷۰ روز است که گاز کارخانه های تولید آجر قطع است و در مشهد تولید نداریم و همین بلوکه هایی هم که در بازار می‌بینید از شهرستان ها و حتی برخی استان های اطراف وارد مشهد می‌کنند و چون کرایه ها هم بالاست باعث افزایش قیمت بلوکه ها شده است. آردی با اشاره به تاثیرات قطعی برق و گاز کارخانه های تولیدکننده گچ و سیمان بر قیمت مصالح تصریح می کند: افزایش قیمت گچ هم به علت همین قطعی گاز و برق بوده است. تولید کارخانه کاهش پیدا کرده بود و از طرفی با توجه به افزایش کرایه سمنان تا مشهد گچ سمنان گران شد. در همین چند روز گذشته هم نرخ کرایه ها ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده است و قطعا دوباره قیمت تمامی مصالح به خاطر کرایه بالا خواهد رفت. قیمت سیمان چون در بورس عرضه می شود بر اساس عرضه و تقاضا مشخص می‌شود اما تولید کارخانه های سیمان هم به علت همین قطعی های برق و گاز کاهش پیدا کرده که روی قیمت ها تاثیرگذار بوده است. آردی با بیان این که بازار فروش مصالح دچار رکود شدید است، می افزاید: امسال بعضی از اقلام تا 40 درصد افزایش قیمت داشته اند و از طرفی بازار مصالح ساختمانی امسال کساد بوده و ساخت و ساز در مشهد تقریبا به صفر رسیده است.
افزایش تا 100 درصدی قیمت مصالح در رکود مسکن
دبیر انجمن انبوه‌سازان خراسان رضوی هم با اشاره به تاثیر افزایش قیمت مصالح در بازار مسکن در گفت و گو با «خراسان رضوی» می گوید: قیمت مسکن از ابتدای سال نه تنها تغییری نداشته، بلکه راکد هم شده است اما بتن ۵۰ درصد، سیمان ۱۰۰ درصد، میلگرد ۶۵ درصد و ... افزایش داشته اند. از طرفی رشد چند برابری قیمت ها در بازارهای ثانویه مثل دلار و طلا باعث شده تا مردم سرمایه خود را به سمت مسکن نیاورند و رکود این بازار بیشتر هم بشود. ظریف با اشاره به امکان افزایش قیمت افسارگسیخته مسکن در آینده تصریح می کند: الان دلار نسبت به یک ماه و نیم قبل ۵۰ درصد گران شده است خب نه زمین و نه مسکن این گونه گران نشدند و مردم که می‌بینند سوددهی اش بیشتر است به خرید دلار و سکه روی می آورند که باعث رکود بیشتر بازار مسکن می‌شود. در حالی که همه هزینه ها از جمله مصالح، دستمزدها و حمل ونقل از ابتدای سال چند نوبت افزایش قیمت داشته اند.