بازآفرینی قدرت مقاومت در لبنان
الله کرم مشتاقی
مراسم تشییع شهید سید حسن نصرا... دبیرکل حزب‌ا... لبنان و شهید سیدهاشم صفی‌الدین جانشین وی با شکوه هرچه تمام تر برگزار شد. در این خصوص ذکر برخی جنبه‌ها حائز اهمیت است.
پرده اول؛ جایگاه جمعیت و تجمع در لبنان
مقوله جمعیت در تئوری‌های سیاسی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است تا جایی که جمعیت یکی از ارکان چهارگانه و بنیادی کشورها قلمداد می‌شود. در اسلام و شیعه نیز اهتمام ویژه‌ای به مقوله مردم، بیعت، تجمع و آیینهای دسته جمعی وجود دارد. در لبنان موضوع جمعیت از اهمیتی دوچندان برخوردار است؛ اهمیتی که دارای ریشه‌های سیاسی، امنیتی و دینی است. در جامعه موزاییکی و چندپارچه لبنان مقوله جمعیت و مشتقات آن اعم از روحیه جمعی، همبستگی و وفاداری و هیمنه به یکی از ابزارهای موثر قدرت تبدیل شده است. در این کشور، ۱۸ مذهب در سیاست ورزی و اجرای حاکمیت، دارای سهم و جایگاه هستند.
«هیمنه و جمعیت» از عناصر مهم جایگاه و وزن مذاهب در سیاست و حکومت لبنان است. اساساً زمینه شکل‌گیری دو جریان سیاسی عمده موجود در لبنان یعنی جریان ۸ مارس و ۱۶ مارس که حامیان مقاومت و رقبای آن را شامل می‌شوند، برخاسته از تجمعی است که در دو تاریخ مذکور (۸ و ۱۶ مارس ۲۰۰۵) انجام شده است. تجمعات در لبنان از این قابلیت برخوردارند که مسیر سیاسی و امنیتی کشور را ترسیم، تحکیم و استوار کنند. از آن جا که «مسئله سرشماری» در لبنان بنا به ملاحظات امنیتی و سیاسی به تابو تبدیل شده و حتی دولت نیز از انتشار رسمی نفوس و مسکن امتناع می‌کند، جریان‌های سیاسی و مذهبی تلاش می‌کنند قدرت جمعی خود را در قالب گردهمایی‌ها، تظاهرات، راهپیمایی‌ها و آن چه موجب به رخ کشیدن جمعیت می‌شود، بروز دهند.
پرده دوم؛ فراتر از شیعیان
جریان شیعی در لبنان بدون شک از متحدترین و همبسته‌ترین جریان‌های موجود در لبنان است. هیچ جماعتی به اندازه جریان شیعه متحد نیست. نه مسیحیان مارونی که بر اثر نفوذ تاریخی- استعماری فرانسه توانسته‌اند خود را جمعیت غالب لبنان جلوه دهند و نه اهل سنت که مهم ترین رکن اجرایی حکومتی را در دست دارند، به میزان شیعیان همبسته و متحد نیستند. با وجود این تجمع ۵ اسفند برای وداع با پیکر رهبر مقاومت لبنان، تجمع شیعیان نبود، بلکه جمعیت حامیان مقاومت به معنای عام آن بود. حتی مقاومت نه به معنای مقاومت خاص اسلامی، بلکه مقاومت در معنی استقلال‌طلبی، آزادی خواهی و عزت در این معنی است که خیل عظیمی از مذاهب مختلف لبنانی و حتی آزادی خواهان دنیا از نحله‌های فکری مختلف در مراسم خاک سپاری شرکت کردند.
پرده سوم؛ جامعه‌زدایی به عنوان هدف دشمن
دشمنان مقاومت از اهمیت و جایگاه «جمعیت و مردم» در ایده مقاومت و به طور خاص مقاومت در لبنان، مطلع هستند، به همین جهت در سراسر نبرد طوفان‌الاقصی، بخش عظیمی از توان عملیاتی و رسانه‌ای خود را به شکستن انسجام اجتماعی و مردمی محور مقاومت، معطوف کرده بود. جنایات فجیع علیه جمعیت ساکن در غزه، ویران سازی مناطق مسکونی در جنوب لبنان، تلاش برای دودستگی و بدبینی بین جمعیت محور مقاومت، ایجاد فضای رعب و تردید برای مردم ایران و بسیاری دیگر از اقدامات امنیتی، نظامی، اقتصادی و سیاسی دارای پیوست ضد مردمی بوده است. در مواجهه محور ضد مقاومت با مقاومت لبنان، «جامعه زدایی» یکی از مهم ترین محورهای آن ها بود. به همین جهت تلاش کردند اولاً تصویری را القا کنند که طرفداران مقاومت و میزبانان مقاومت در هیچ کجای لبنان امنیت جانی و روانی نخواهند داشت. ثانیاً لبنان باید در دوگانه مقاومت و ثبات-توسعه یکی را انتخاب کند و ثالثاً چنین وانمود کنند که مقاومت در حال حاضر به دلیل واقعیات سیاسی و میدانی موجود، از مردم تهی شده است.
پرده آخر؛ محوریت مردم سرمشق مقاومت
محور مقاومت بارها ثابت کرده است که می‌تواند با «محوریت مردم»، تهدیدها را به فرصت تبدیل کند. تشییع پیکر حاج قاسم سلیمانی با حضور میلیون‌ها نفر در سراسر ایران، یکی از این ابتکارات بود. حضور مردم غزه در جریان تبادل اسرا و همراهی با حماس، یکی دیگر از نمونه‌هایی است که مقاومت توانست با برخورداری از پشتوانه مردمی صحنه را به نفع خود مدیریت کند. اجازه انصارا... یمن برای بازدید عمومی و مردمی از کشتی‌های غول پیکری که موقتاً به نفع مردم فلسطین متوقف و مصادره شدند، نمونه‌ای دیگر است و اکنون حزب‌ا... که یکی از توانمندی‌های ویژه آن هوشمندی رسانه‌ای و استفاده از ابزارها و تکنیک‌های مادی و معنوی در نبرد شناختی است، به درستی از ظرفیت مردمی و اجتماعی خود برای نشان دادن قدرت مقاومت و خنثی کردن طرح‌های ضداجتماعی دشمن، استفاده کرد.