درحالی که برخی گمانه ها حکایت از آن داشت که لاوروف حامل پیامی از سوی واشنگتن برای تهران باشد اما عراقچی اعلام کرد که پیامی در کار نبوده است
رمزگشایی از یک سفر غیرمنتظره
توکلی
همزمان با سفر فشرده سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه به تهران، رسانه ها و تحلیل گران داخلی و خارجی از زوایای مختلف این سفر را مورد ارزیابی خود قرار دادند. در این میان برخی گمانه ها حکایت از آن داشت که لاوروف حامل پیامی از سمت واشنگتن برای تهران باشد. به عنوان نمونه، رسانه اصلاح طلب هم میهن در این باره نوشته بود :«همان گونه که مذاکرات روسیه و آمریکا نتایج غیرمنتظره‌ای داشته است؛ این احتمال را جدی یا حداقل ممکن بدانیم که روسیه برخلاف انتظار بسیاری از تحلیل گران واسطه حل مسائل فی‌مابین ایران و ایالات متحده شود و سفر لاوروف می‌تواند مقدمه چنین میانجیگری شود. امری که ظاهراً خلاف گزاره‌های رایج است؛ گزاره‌هایی که معتقدند روسیه نمی‌خواهد تنش میان ایران و آمریکا کم شود یا این گزاره بدبینانه که روسیه با برگ ایران بازی خواهد کرد و امثال این نوع گزاره‌ها. چرا چنین احتمالی را باید جدی گرفت و از آن استقبال کرد؟ مهم ترین شاهد آن مسئله اوکراین است.در چنین قالبی می‌توان ظرفیت ایفای نقش روس‌ها در مواجهه کنونی ایران و آمریکا را بازتعریف کرد. به‌ویژه این که روس‌ها قدرت و ابزار لازم برای ایفای نقش در این میانجیگری را دارند.»
عراقچی: لاوروف حامل پیام از آمریکا نبود
اما سید عباس عراقچی رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در تازه ترین اظهار نظر خود اعلام کرد که لاوروف حامل پیام از آمریکا نبود:« با آقای لاوروف درخصوص تمام مسائل منطقه و دوجانبه صحبت کردیم. ایشان درخصوص مذاکرات روسیه با آمریکا گزارش مفصلی دادند اما طبیعتا پیامی وجود نداشت و قرار هم نبود حامل پیامی باشند.» پیش از اظهارات عراقچی نیز رسانه های داخلی تاکید کردند که سفر یارغارِ پوتین به تهران با شگفتانه ای همراه نبوده است. در همین راستا روزنامه جوان در گزارشی نوشت :« می‌توان حدس زد که ایران و عراقچی نه حرف درخوری درباره مذاکرات هسته‌ای با لاوروف زده‌اند و نه شنیده‌اند. وضع برجام و این مذاکرات آن‌قدر وخیم و دور از هرگونه بحث و توافق است که احتمالاً جز برخی تعارفات و تبادلات دیپلماتیک حرف دیگر به میان نیامده است بعید نیست که وزارت خارجه ایران از لاوروف خواسته باشد به آمریکایی‌ها که شاید به «واسطه روسی» هم امید بسته باشند، بگوید که اگر می‌خواهید باب مذاکره از یک گوشه‌ای باز شود، باید فشار حداکثری را بردارید یا در عمل بی‌خیال آن شوید. این چیزی است که هم از حرف‌های ظاهری و پشت تریبون آقای عراقچی در نشست خبری قابل‌فهم است و هم از رویکرد کلی دولت. پاسخ آمریکایی‌ها نیز به روس‌ها احتمالاً این است که ما دقیقاً می‌دانیم آن چیزی را که ایران از ما می‌خواهد، نباید به او بدهیم!»
سفر لاوروف به تهران زیر ذره بین رسانه های روسی
در این میان اما سوای رسانه های داخلی سفر سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، به تهران بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های روسی داشت. این سفر که در بحبوحه افزایش فشارهای آمریکا بر ایران انجام شد، بر محورهای همکاری‌های تجاری، تحولات منطقه‌ای و مسائل ژئوپلیتیکی تمرکز داشت. رسانه‌های روسی از تلاش‌های دو کشور برای مقابله با تحریم‌ها، همکاری‌های اقتصادی و نقش‌آفرینی مشترک در خاورمیانه خبر دادند.یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که رسانه‌های روسی بر آن تاکید کردند، تاثیرات تحریم‌های آمریکا بر روابط ایران و روسیه بود. خبرگزاری ایزوستیا در گزارشی به غیرقانونی بودن تحریم‌های یکجانبه آمریکا اشاره و تاکید کرد که مسکو و تهران به دنبال راه‌هایی برای کاهش آثار این تحریم‌ها هستند. یکی از موضوعاتی که در گزارش‌های رسانه‌های روسی برجسته شد، مواضع مشترک تهران و مسکو در برابر سیاست‌های آمریکا بود. پایگاه خبری پروفایل با اشاره به سخنان مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، نوشت که ایران و روسیه از سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه واشنگتن ناراضی هستند و تلاش دارند یک نظم چندقطبی را جایگزین هژمونی آمریکا کنند. در همین راستا، پایگاه ریانووستی نیز از امیدواری روسیه برای اجرای توافق تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا خبر داد.موضوع دیگر، همکاری‌های اقتصادی دوجانبه بود که خبرگزاری تاس با اشاره به پروژه خط آهن رشت - آستارا از حمایت مالی روسیه از این پروژه خبر داد. همچنین، ودوموستی همکاری‌های دو کشور را در حوزه انرژی و حمل‌ونقل برجسته کرد و به توافق‌های صورت‌گرفته در سازمان‌هایی مانند شانگهای و بریکس پرداخت.
همکاری ایران و روسیه در سایه مذاکرات مسکو-واشنگتن؛ تغییر یا تداوم؟
نجاح محمد علی تحلیل گر مشهور جهان عرب هم در گفت و گوی اخیر خود با نورنیوز در تحلیلی درباره سفر لاوروف به تهران اظهار کرد :« نشان دهنده تلاش دو کشور برای تداوم هماهنگی در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی است. به‌ویژه در سایه تحولات اخیر در روابط روسیه و آمریکا این سفر و ملاقات‌های انجام شده بسیار بااهمیت تلقی می شود. محورهای اصلی مذاکرات میان دو طرف شامل مسائل مهمی مانند لبنان، سوریه و فلسطین بوده که از اراده تهران و مسکو برای تقویت همکاری‌های منطقه ای خبر می دهد. نکته مهم، زمان‌بندی این سفر است که بلافاصله پس از تماس تلفنی میان ترامپ و پوتین و همچنین مذاکرات میان وزیران خارجه روسیه و آمریکا در ریاض انجام شد. این مسئله نشان می‌دهد که روسیه در تلاش است تا هماهنگی بیشتری را در شرایطی که به دنبال کاهش تنش در روابطش با واشنگتن است با ایران داشته باشد. نشست آتی میان رؤسای جمهور آمریکا و روسیه می‌تواند تصویر واضح تری از رویکرد روسیه در نحوه تعامل با آمریکا و شرکای منطقه ای خود در قبال مسائل پیچیده غرب آسیا ارائه کند.