مصائب انحلال پ.ک.ک
پس از گذشت چهار دهه از تأسیس حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) که مشی مبارزه مسلحانه با دولت ترکیه را برای رسیدن به اهدافش برگزیده بود، اکنون عبدا... اوجالان، رهبر معنوی و زندانی این حزب تغییر رویه داده و در نامه‌ای تاریخی، افق جدیدی را پیش روی اعضا و هواداران پ.ک.ک گشوده است.با این که اوجالان در نامه خود از همه کردها در منطقه خواسته تا مسیر صلح و مذاکره با ترکیه را انتخاب کنند اما نوع برخورد گروه های کرد با این پیام، متفاوت بود. رهبران اقلیم کردستان عراق و رئیس اتحادیه میهنی کردستان، از پیام اوجالان استقبال و آن را پیامی مسئولانه و ضروری در مرحله کنونی دانستند اما مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه اعلام کرد که درخواست رهبر پ‌ک‌ک برای انحلال این گروه، شامل تشکیلاتی که او فرماندهی می‌کند، نمی‌شود. عبدی با نشان دادن مخالفت خود با خواسته اوجالان گفت که مقامات کُرد سوریه مذاکرات محلی خود را درباره آینده منطقه شمال شرق سازمان دهی خواهند کرد.با این که گروه‌های اصلی کُرد در نیروهای دموکراتیک سوریه از جمله یگان‌های مدافع خلق « YPG» به پ‌ک‌ک وابسته هستند اما اظهارات عبدی نشان می‌دهد که این درخواست بر آن ها تاثیری نخواهد داشت. بنابراین، اولین چالش ها در داخل خود احزاب کرد در منطقه است که درخواست اوجالان برای هر گونه مذاکره و رسیدن به صلح با ترکیه را مسدود می‌کند. کردهای سوریه به دلیل یک دهه تجربه مبارزه و حکومت محلی و داشتن حمایت‌های آمریکا، اکنون شخصیت مستقل‌تری از پ ک ک برای خود قائل هستند و تلاش می‌کنند دولت خودمختار و یا حداقل حضور در ساختارهای حاکمیتی جدید سوریه داشته باشند و به راحتی زیر بار فراخوان اوجالان نخواهند رفت. این در حالی است که اساساً یکی از اهداف اصلی دولت ترکیه برای انحلال پ.ک.ک رفع تهدیدات امنیتی و وجودی از سوی کردهای سوریه است.از طرف دیگر، در درون خود پ‌ک‌ک نیز گرایش‌های مختلفی وجود دارد که ممکن است به طور مستقیم با پیام‌های اوجالان و جهت‌گیری‌های جدید او مخالفت کنند. برخی از اعضای این گروه ممکن است همچنان به مبارزه مسلحانه و استفاده از خشونت برای دستیابی به اهداف خود باور داشته باشند و پذیرش راه‌حل‌های صلح‌آمیز را نپذیرند.
جمال بایک، به عنوان یک چهره سیاسی و نظامی با تاثیر فراوان در تصمیمات استراتژیک پ‌ک‌ک شناخته می‌شود و با این که از نزدیک‌ترین افراد به اوجالان است اما نوع واکنش او نشان می‌دهد که برخلاف گذشته که بدنه سیاسی و نظامی پ ک ک در یک جبهه واحد و از یک رهبر حرف شنوی داشتند اما الان شرایط فرق کرده است.
جمال بایک گفته که نامه اوجالان را دریافت کرده اما شرط کرده که آزادی اوجالان، کلید صلح و حل بحران‌های منطقه‌ای آزادی است. به گفته بایک، «اوجالان ارتباطش با جنبش ما، با خارج از زندان، با رسانه‌ها و با هرکسی دیگر قطع شده، پس کسانی که می‌خواهند جنگ تمام شود باید شرایط وی را تغییر دهند».
جمیل بایک به عنوان یکی از شخصیت‌های کلیدی پ‌ک‌ک، واکنش او به تحولات مختلف می‌تواند در تعیین جهت‌گیری‌های آتی پ‌ک‌ک تاثیرگذار باشد. بخش نظامی پ ک ک در 26 سال گذشته که در نبود اوجالان، میدان‌دار مبارزه با ترکیه بوده و در این مدت تجارب زیادی در عرصه نظامی کسب کرده است، به نظر نمی‌رسد که به راحتی با زمین گذاشتن سلاح و انحلال این حزب موافقت کند و این مسئله از فحوای سخنان بایک به خوبی فهمیده می‌شود.مطمئناً بحران بی‌اعتمادی ریشه‌دار و بزرگی که میان پ.ک.ک و دولت ترکیه، به دلیل تجربه شکست روندهای صلح در گذشته و ائتلاف اردوغان با احزاب راست گرا و در گرفتن جنگ‌های خونین، وجود دارد به سادگی و با میانجی‌گری بارزانی قابل رفع نیست؛ از قضا این که رهبران نظامی پ.ک.ک به شدت با خاندان بارزانی زاویه دارند و به دلیل همکاری‌های سیاسی و اقتصادی و امنیتی حزب دموکرات با آنکارا در دهه‌های گذشته بارزانی‌ها را به نوعی خائن به آرمان احقاق حقوق کردها در سوریه و ترکیه می‌دانند. بنابراین رهبران پ.ک.ک به سلاح خود به عنوان ابزار امتیازگیری در میز مذاکرات و پشتوانه اجرای توافق احتمالی بیشتر اعتماد دارند تا میانجی‌گری بارزانی.بنابراین، برخی جناح‌های پ‌ک‌ک ممکن است به دلیل اختلافات استراتژیک، از پذیرش تغییرات سرباز زنند. این اختلافات می‌تواند مربوط به شیوه‌های مبارزاتی، تمرکز بر اهداف سیاسی یا حتی روش‌های ارتباط با سایر گروه‌ها باشد. در عین حال، جمیل بایک به عنوان یک استراتژیست باتجربه، احتمالاً به دنبال راه‌هایی برای حفظ انسجام و ثبات در درون پ‌ک‌ک خواهد بود و ممکن است در مواردی تصمیمات اوجالان را در راستای منافع درازمدت گروه ارزیابی کند.علاوه‌براین، با این که همه احزاب مخالف در ترکیه حمایت خود را از فراخوان اوجالان اعلام داشته و آن را مقدمه‌ای برای توقف چهار دهه درگیری اعلام کرده‌اند اما با این حال مواضع دولت اردوغان نسبت به پ ک ک متفاوت است.دولت ترکیه تحت رهبری اردوغان به طور مداوم با پ‌ک‌ک به عنوان یک گروه تروریستی برخورد و حتی در گذشته پیشنهادهای صلح را رد کرده یا با تاخیرهای زیاد پاسخ داده است و تجربه شکست چند دور مذاکرات در گذشته نیز عواملی هستند که مسیر رسیدن به صلح بین دو طرف را سخت می‌کند. بنابراین، نوع واکنش دولت ترکیه به نامه اوجالان می‌تواند یکی از اصلی‌ترین موانع در مسیر صلح باشد.از آن جا که دولت اردوغان خواستار امتداد انحلال پ ک ک تا شمال سوریه است بنابراین این احتمال که آنکارا از به نتیجه نرسیدن مذاکرات صلح و یا عدم پیروی کردهای سوریه از خواسته اوجالان به عنوان بهانه مناسب برای برخورد نظامی با شبه نظامیان کردهای سوریه مورد حمایت آمریکا استفاده کند، وجود دارد؛ به ویژه این که روی کار آمدن متحدان آنکارا در دمشق فرصت تاریخی بی‌سابقه‌ای را در اختیار اردوغان به منظور پیاده‌سازی برنامه‌هایش در شمال سوریه قرار داده است. از سوی دیگر، وضعیت داخلی ترکیه، از جمله مسائل اقتصادی، اجتماعی و حمایت عمومی از دولت، می‌تواند بر توانایی یا تمایل دولت به پیشبرد صلح تاثیر بگذارد. به عنوان مثال، اردوغان ممکن است بخواهد از صلح به عنوان یک ابزار سیاسی برای تقویت موقعیت خود استفاده کند یا بالعکس، در شرایط خاص از صلح برای تحکیم قدرت خود بهره ببرد. همان طور که اردوغان سعی دارد با تغییر قانون سیاسی ریاست جمهوری خود را مادام‌العمر کند، احتمالا از توافق صلح احتمالی با پ ک ک برای تحکیم پایه‌های امپراتوری خود استفاده خواهد کرد.
در مجموع باید گفت مذاکرات بین پ‌ک‌ک و ترکیه از اواخر دهه 1980 تاکنون در دوره‌های مختلف با فراز و فرودهایی همراه بوده است. تلاش‌های صلح متعدد و پیچیده بوده‌اند اما همواره چالش‌های زیادی وجود داشته که مانع از دستیابی به راه‌حل‌های دایمی شده است. عدم اعتماد متقابل، فشارهای نظامی و سیاسی و تحولات داخلی و بین‌المللی عواملی هستند که این مذاکرات را تحت تاثیر قرار داده‌اند. از این رو، نامه اوجالان اگرچه اولین گام در مسیر کاهش درگیری‌ها و بازگشت به میز مذاکرات قلمداد می‌شود اما با وجود چالش های گسترده نمی‌تواند به تنهایی گرهی از اختلافات چهاردهه‌ای بگشاید.