printlogo


چربی پنهان در رگ‌ها

​​​​​​​

هایپرلیپیدمی یا چربی خون یک بیماری شایع است و زمانی رخ می‌دهد که چربی‌های زیادی (به نام لیپیدها) در خون شما وجود داشته باشد. کلسترول و تری گلیسیرید دو نوع چربی هستند که می‌توانند در شریان‌ها تجمع کنند، جریان خون را محدود کرده و احتمال بیماری قلبی، سکته مغزی یا سایر مشکلات سلامتی را افزایش ‌دهند. عوامل مختلف می‌توانند ابتلا به فشار خون را افزایش دهند. اگرچه بعضی از آن‌ها از کنترل ما خارج هستند مثلا سابقه خانوادگی و عوامل ژنتیکی، اما بعضی دیگر مانند رژیم غذایی و ورزش قابل کنترل هستند. بهتر است چربی‌ خون و دلایل بالارفتن آن را دقیق‌تر بشناسیم.

  کلسترول و تری گلیسیرید؛ دو بازیگر مهم
داشتن چربی به تنهایی باعث نمی‌شود که شما احساس بیماری کنید، بنابراین بسیاری از مردم متوجه نمی‌شوند که کلسترول و تری گلیسیرید آن ها خیلی بالاست تا زمانی که از روی نتایج آزمایشگاهی بفهمند. اگر چربی خون کنترل نشود، می‌تواند منجر به مشکلات جدی دیگری شود که بیشتر قابل توجه هستند؛ از جمله حمله قلبی و لخته شدن خون. چربی خون همچنین به فشار خون بالا هم مرتبط است. کلسترول نوعی چربی مومی شکل است که بدن شما در کبد می‌سازد یا از غذاها جذب می‌کند. کلسترول مانند یک بلوک ساختمانی حیاتی برای سلول‌های بدن است و در تولید هورمون‌ها و مایعات گوارشی نقش حیاتی دارد. تری گلیسیریدها هم نوعی چربی هستند که انرژی را برای عملکرد سلولی فراهم می‌کنند. آن ها از مواد غذایی حاوی چربی و از ذخایر چربی در بدن وارد جریان خون شما می‌شوند. کالری‌هایی که بدن از آن ها استفاده نمی‌کند بلافاصله به تری گلیسیرید تبدیل و ذخیره می‌شود. خطر بیماری قلبی زمانی افزایش می‌یابد که سطح بالایی از لیپیدهای در گردش به لیپوپروتئین‌های با چگالی کم (کلسترول LDL، معروف به «کلسترول بد») یا لیپوپروتئین‌های با چگالی بسیار پایین متصل می‌شوند.
  سروکله چربی خون از کجا پیدا می‌شود؟
سطوح کلسترول و تری گلیسیرید را می‌توان تحت تاثیر طیف وسیعی از عوامل از جمله سابقه خانوادگی، سن، شرایط پزشکی، داروها و رفتارهای سلامتی دانست.
سابقه خانوادگی| ساختار ژنتیکی مشترک شما می‌تواند به افزایش خطر ابتلا در بعضی از بیماری‌ها که به افزایش چربی خون کمک می‌کنند، مانند چاقی یا دیابت، تاثیر بگذارد. خانواده شما می‌توانند بسیاری از رفتارها و انتخاب های شما را هم شکل دهند؛ به خصوص رژیم غذایی و ورزش. در نتیجه، اگر خویشاوندانی با سابقه چربی خون دارید، احتمال ابتلا به آن در شما بیشتر است.
سن و جنسیت| با افزایش سن، پاک سازی کلسترول اضافی از خون برای بدن سخت‌تر و افزایش سطوح خطرناک آن آسان‌تر می‌شود. جنسیت هم می‌تواند در افزایش کلسترول نقش داشته باشد. مردان به طور متوسط ​​نسبت به زنان کلسترول خوب کمتری دارند، در حالی که زنان (مخصوصاً زیر 55 سال) معمولا کلسترول بد کمتری دارند. در بعضی موارد، حتی کودکان با سبک زندگی کم تحرک و رژیم غذایی نامناسب هم ممکن است به چربی خون مبتلا شوند. دیابت، چاقی، بیماری کلیوی و برخی از بیماری‌های تیروئید نیز می توانند باعث کلسترول بالا و سطوح بالای تری گلیسیرید در کودکان و نوجوانان شوند.
شرایط پزشکی| تحقیقات نشان می‌دهد که داشتن برخی شرایط پزشکی خطر ابتلا به سطوح غیرطبیعی کلسترول و تری گلیسیرید را افزایش می‌دهد. وضعیت پزشکی مانند بارداری، بیماری کلیه، دیابت، تیروئید کم‌کار و سندروم تخمدان پلی‌کیستیک از آن جمله‌اند. ابتلا به دیابت، به ویژه، می‌تواند خطر ابتلا به کلسترول بالا را تحت تاثیر قرار دهد.
  چطور جلوی بالا رفتن آن را بگیریم؟
بسیاری از افرادی که مبتلا به چربی خون تشخیص داده می‌شوند، می‌توانند سطح کلسترول و تری گلیسیرید خود را با تغذیه سالم‌تر، فعالیت بدنی بیشتر و حفظ وزن مناسب کاهش دهند. بعضی دیگر اما ممکن است به دارو نیاز داشته باشند. آن‌چه پزشکان به شما توصیه می‌کنند تا حد زیادی به نتایج آزمایشگاهی، سابقه سلامتی و هر عامل خطر دیگری که ممکن است بر سلامت قلبی عروقی شما تاثیر بگذارد بستگی دارد. شما می‌توانید سطح کلسترول و تری گلیسیرید خود را با ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی برای تغذیه بهتر، ورزش بیشتر و حفظ وزن سالم کاهش دهید.