استراتژی بقای اردوغان
حزب عدالت و توسعه ترکیه بار دیگر از قصد خود برای حفظ رجب طیب اردوغان در قدرت خبر داده است. حسین یایمان، معاون رئیس این حزب، در نشستی حزبی اعلام کرد که اردوغان در انتخابات زودهنگام ۲۰۲۷ بار دیگر نامزد خواهد شد. این موضعگیری در حالی مطرح میشود که رئیسجمهور ترکیه پیشتر تأکید کرده بود که برنامهای برای برگزاری انتخابات زودهنگام ندارد.انتخابات ریاست جمهوری ترکیه طبق تقویم رسمی در سال ۲۰۲۸ برگزار خواهد شد و مطابق قانون اساسی، یک رئیسجمهور نمیتواند بیش از دو دوره در قدرت بماند. اما حزب حاکم، که بقای اردوغان را در رأس قدرت امری حیاتی میداند، اکنون دو راهکار را برای عبور از این محدودیت بررسی میکند: نخست، تغییر ماده ۱۰۱ قانون اساسی که محدودیت دو دورهای را لغو میکند و دوم، برگزاری انتخابات زودهنگام که به اردوغان اجازه میدهد برای سومین دوره نامزد شود.
برگزاری انتخابات زودهنگام؛ راهکاری آسانتر و محتملتر
طبق ماده ۱۱۶ قانون اساسی ترکیه، اگر پارلمان در دوره دوم یک رئیسجمهور تصمیم به برگزاری انتخابات زودهنگام بگیرد، او میتواند مجدد نامزد شود. این گزینه، در مقایسه با تغییر قانون اساسی، راهکاری عملیتر به نظر میرسد، زیرا اصلاح قانون اساسی نیازمند رأی دو سوم نمایندگان یا برگزاری همهپرسی است، امری که با توجه به شرایط سیاسی ترکیه و مخالفتهای احتمالی احزاب اپوزیسیون چالشبرانگیز خواهد بود.انتخابات زودهنگام علاوه بر امکانپذیر کردن نامزدی مجدد اردوغان، میتواند فرصتی برای حزب عدالت و توسعه باشد تا در شرایطی که هنوز از حمایت قابل توجهی برخوردار است، از کاهش احتمالی محبوبیت در سالهای آینده جلوگیری کند. با این حال، برگزاری زودهنگام انتخابات ممکن است موجب بیثباتی سیاسی و واکنش شدید احزاب مخالف شود. به نظر میرسد که حزب حاکم برای حفظ اردوغان در قدرت مسیر انتخابات زودهنگام را ترجیح خواهد داد؛ رویکردی که نهتنها آینده نظام سیاسی ترکیه را تحت تأثیر قرار خواهد داد، بلکه پیامدهای داخلی و بینالمللی مهمی نیز در پی خواهد داشت.