سم مهلک «انقلابی‌نمایی»
جعفر یوسفی
در ماه‌های اخیر، رهبر حکیم انقلاب بارها نسبت به خطر تحلیل‌های نسنجیده و اظهارات غیرمسئولانه هشدار داده‌اند. تأکید چندباره ایشان بر پرهیز از بی‌اطلاعی، تهمت، و بن‌بست‌نمایی، بار دیگر نشان‌دهنده دغدغه‌مندی ایشان نسبت به سلامت گفتمان انقلابی و جلوگیری از انحراف آن است. اما پرسش اساسی این است که چرا بخشی از جریان انقلابی همچنان بر مسیر تحلیل‌های غیرواقعی و گمراه‌کننده پافشاری می‌کند و تبعات این امر چه خواهد بود؟
انحراف در گفتمان انقلابی
تحلیل‌های ارائه‌شده از سوی برخی که خود را «انقلابی» می‌نامند، بیش از آن که مبتنی بر منظومه فکری رهبر انقلاب باشد، تحت تأثیر احساسات، اطلاعات نادرست و پیش‌فرض‌های شخصی و حتی شاید تسویه حساب های سیاسی است. رهبر انقلاب در بیانات اخیر خود، از مفاهیمی چون «تهمت»، «بی‌اطلاعی»، «متهم کردن نهادهای مسئول» و «ناامیدسازی جامعه» یاد کرده‌اند که نشان از عمق آسیب‌پذیری گفتمان انقلابی در مواجهه با این تحلیل‌های غلط دارد. حمله به فرماندهان نظامی در اوج جنگ، حمله به دولت مستقر در حالی که به تازگی تشکیل کابینه داده و تجمعات غیرقانونی به منظور حمایت از قانون گوشه‌ای از تحلیل‌ها و رفتارهای نادرست اخیر بود.
ضرورت پیروی از منظومه فکری رهبری
جریان انقلابی، در صورتی که بخواهد اصالت و تأثیرگذاری خود را حفظ کند، ناگزیر از تبعیت از دستگاه فکری تحلیلی پرچمدار جبهه انقلاب یعنی آیت ا... خامنه‌ای است. این دستگاه فکری، متکی بر اصولی چون «واقع‌گرایی»، «حفظ انسجام ملی»، «توجه به ظرفیت‌های داخلی» و «پرهیز از تفرقه‌افکنی» است. هرگونه انحراف از این چارچوب، جریان انقلابی را از مسیر اصلی خود خارج کرده و به جایگاه تضعیف‌کننده تبدیل خواهد کرد. از این‌رو، کسانی که تحلیل‌های خود را بر پایه اطلاعات ناقص و بعضاً مغرضانه ارائه می‌دهند، بیش از آن که به انقلاب خدمت کنند، آن را در معرض تهدید قرار می‌دهند.
مسئولیت نیروهای انقلابی در قبال انحرافات
رهبرانقلاب، در جایگاه راهبر فکری و استراتژیک، مسئولیت خطیری در هدایت جریان انقلابی بر عهده دارند. اما این مسئولیت تنها به ایشان محدود نمی‌شود؛ بدنه جریان انقلابی نیز باید با جدیت در برابر این انحرافات بایستد و اجازه ندهد که افرادی با استفاده از نام انقلاب، مسیر فکری آن را مسموم کنند. امروز، بیش از هر زمان دیگری نیاز به ایستادگی در برابر تحلیل‌های نادرست و مواضع نسنجیده احساس می‌شود. جریان انقلابی، اگر می‌خواهد به‌عنوان یک نیروی تأثیرگذار در تحولات کشور باقی بماند، باید ابتدا خود را از گزند این آفت‌ها پاک سازد.
مرزبندی میان انقلابی‌گری و انقلابی‌نمایی
متاسفانه برخی از افرادی که امروز به نام انقلاب سخن می‌گویند و اتفاقا تریبون‌های مهمی را در اختیار دارند و صدایشان از بقیه بلندتر است، فاقد فهم عمیق از اصول و مبانی آن هستند. آنان تصور می‌کنند که تندگویی و هجمه‌بردن علیه نهادهای مسئول، نماد انقلابی‌گری است؛ حال آنکه رهبر انقلاب بارها تأکید کرده‌اند که انقلابی‌گری، نه در لفاظی‌های پرهیجان، بلکه در «تحلیل عمیق»، «عقلانیت» و «پیروی از اصول و ارزش‌های ثابت» تجلی می‌یابد.
آسیب‌های تحلیل‌های غلط برای نیروهای امنیتی و دفاعی
یکی از نگرانی‌های اساسی که رهبر انقلاب نیز بدان اشاره داشته‌اند، آسیب‌هایی است که تحلیل‌های غلط بر بدنه نیروهای دفاعی و امنیتی وارد می‌کند. این نیروها که سرمایه‌های اصلی کشور در حفظ امنیت و اقتدار ملی هستند، نباید قربانی جنگ روانی و تحلیل‌های بی‌اساس شوند. متأسفانه برخی از افراد، به بهانه نقد، عملکرد این نهادها را زیر سؤال می‌برند و در نهایت، خوراک تبلیغاتی دشمنان انقلاب را فراهم می‌آورند.
تبعات ناامیدسازی و بن‌بست‌نمایی
یکی دیگر از محورهای هشدار رهبر انقلاب، تأکید بر پرهیز از ناامیدسازی مردم و بن‌بست‌نمایی است. در شرایطی که کشور نیازمند امید، انسجام و حرکت روبه‌جلو است، انتشار تحلیل‌های بدبینانه و بحران‌نما، تأثیرات جبران‌ناپذیری بر افکار عمومی خواهد داشت. این مسئله به‌ویژه زمانی خطرناک‌تر می‌شود که چنین تحلیل‌هایی از سوی افرادی منتشر شود که خود را منتسب به جریان انقلابی می‌دانند؛ زیرا موجب سرخوردگی بخش‌هایی از جامعه خواهد شد که انقلاب را به‌عنوان تنها راهکار نجات کشور می‌شناسند.
بازگشت به مسیر عقلانیت انقلابی
بیانات اخیر رهبر حکیم انقلاب، یک «فصل‌الخطاب» برای نیروهای انقلابی است. این بیانات باید به‌عنوان نقشه راه و چارچوب تحلیلی مورد توجه قرار گیرد. هرگونه تفسیر انحرافی یا تلاش برای عبور از این چارچوب، به تضعیف جریان انقلابی خواهد انجامید. از این‌رو، وظیفه همه نیروهای انقلابی، دفاع از خط اصیل انقلاب، پایبندی به اصول ولایت فقیه و جلوگیری از تسری تحلیل‌های غلط در میان بدنه نیروهای انقلابی است. در نهایت، باید تأکید کرد که انقلاب اسلامی، با عقلانیت، واقع‌بینی و انسجام به پیش خواهد رفت، نه با توهم، هیجان‌زدگی و بن‌بست‌نمایی. این پیام روشن رهبر انقلاب است که همه نیروهای انقلابی باید آن را سرلوحه عمل خود قرار دهند.
خبر مرتبط
عقلانیت انقلابی و مرزبندی صریح نبویان با تندروها
در این میان اما موضع اخیر سید محمود نبویان در برابر جریان تندرو که در صدد دامن زدن به دوقطبی در جامعه بودند؛ مورد توجه قرار گرفت. سید محمود نبویان از منتهی الیه جریان راست اصولگرایی پا به بهارستان گذاشته و خاستگاه پایداری دارد و نامش تقریبا در تمامی لیست های اصولگرایی حتی لیست رائفی پور نیز حضور داشت و شخصیتی مثل امیرحسین ثابتی او را شایسته ریاست بر کرسی ریاست بهارستان قلمداد می کرد. حالا نبویان که خود یکی از چهره های موثر در تصویب قانون عفاف و حجاب بوده، پس از سخنان رهبر فرزانه انقلاب و نظر صریح شورای عالی امنیت ملی درباره پرهیز از ایجاد دوقطبی سازی در جامعه در ویدئویی به صراحت با جریان تندرو مرزبندی می کند. در ادامه بخش هایی مهم سخنان او را می خوانید:
*زمانی که ما لایحه حجاب را تصویب کردیم قبل از سقوط سوریه بود، قبل از شهادت سیدحسن بود و شرایط را می‌دانید. اما بر اساس این که مبادا دشمن بخواهد ایران را سوریه‌سازی بکند. دبیرخانه شورای‌عالی امنیت ملی گفته است که فعلا جلوی هر چیزی را که باعث دوقطبی‌سازی شود باید گرفت.
* چه کسانی تجمعات را سامان دهی می‌کنند؟
*همین افراد در زمان تاخیر انجام عملیات "وعده‌صادق۲" چه حرف‌هایی زدند؟ گفتند که دولت آقای پزشکیان مانع است! بعد گفتند آقای قالیباف مانع است! جلوتر گفتند فرماندهان نظامی مثل آقای حاجی‌زاده و آقای سلامی عافیت‌طلب شدند! جلوتر گفتند این‌ها فقط بیانیه می‌دهند و کاری نمی کنند! می گفتند اگر زودتر انجام می‌شد سیدحسن شهید نمی‌شد! رهبر انقلاب چند روز پاسخ همه این‌ها را دادند که این‌ها کذب است.
* در مورد عملیات "وعده‌صادق۳" می‌گویند سرلشکر باقری نمی‌گذارد انجام شود! خب شما که به دولت اعتماد ندارید، به مجلس اعتماد ندارید، به قوه قضاییه اعتماد ندارید، می‌گویید فرماندهان نظامی قابل‌اعتماد نیستند، این روحیه را در مردم جا بیندازید خیلی خوب است؟! این‌ها تندرویی است و نباید این‌ها را انجام دهید.
*این‌ها در قضیه واکسن چقدر جلوی واکسن زدن ایستادند. گفتم مقام معظم رهبری هم واکسن زدند، گفتند بزند! برای ما حجیتی ندارد! تعبیر زشتی که به کار بردند را نمی گویم!
*این کارها بحران‌سازی است. این‌ها همان افراد هستند که می‌خواهند در هر موقعیتی بحران‌سازی کنند.
* مهم‌ترین اصل در حکومت اسلامی، حفظ قدرت نظام است. اگر اقدامی مانند اجرای قانون حجاب، باعث ایجاد تنش و تضعیف نظام شود، این اقدام خودبه‌خود باطل خواهد شد و نباید اجرا شود.
این اظهارات حجت الاسلام سید محمود نبویان با واکنش برخی فعالان رسانه ای و سیاسی همراه شد. محمد سعید احدیان دستیار سیاسی و رسانه ای رئیس مجلس نوشت: «حاج آقای نبویان به خوبی واقعیت صحنه این روزهای سیاست داخلی ایران را بیان انقلابی و منطق عقلانی بیان کردند. شرح حالی بر اقدمات و طراحی افرادی که به دنبال ایجاد بحران در کشور و بی اعتمادی مردم نسبت به ارکان سیاسی و نظامی کشور هستند.» جلیل محبی فعال سیاسی نیز نوشت: «دوستان دایم پیام می‌دهند که چه اصراری هست در تفکیک سوپر حزب اللهی و حزب اللهی. این کلیپ را ببینید. هیچ شکی وجود ندارد درباره سابقه اقای نبویان و رفاقت او با برخی افرادی که ما تندرو میدانیم. اما فرق بین حزب اللهی و سوپر حزب اللهی همین عقلی است که می بینید، می‌تواند شرایط را بفهمد و چون اهل تقواست و صندلی قدرت برای او ارزش ندارد می‌تواند حرف حق بزند.»