printlogo


شعر انقلاب، آبستن رخدادی بزرگ است
 سید احمد میرزاده


شعر هنر ملی ما ایرانیان است. در جمله‌ای مشهور و منسوب به یکی از جهانگردان اروپایی چنین گفته شده که ایرانیان، مردمانی‌اند که بر فرش های گرانبها راه می‌روند و به زبان شعر سخن می‌گویند.
تاکنون در جهان بیش از چهار هزار زبان شناخته شده که در گذر زمان به طور مدام بخشی از آن ها منقرض می‌شوند و از تعداد زبان ها هر روز کاسته می‌شود.
اهمیت و اعتبار هر زبان به دو عامل عمده وابسته است؛ نخست تعداد گویشوران آن زبان و دیگری آثار مهمی که در آن زبان پدید آمده اند.
بر این بنیاد با این که تعداد گویشوران زبان شیرین و شکرین فارسی کمتر از 200 میلیون نفر است و این عدد در مقیاس جهانی عدد بزرگی نیست، با این حال از آن جا که بخشی از باارزش‌ترین میراث‌های جهانی ادبیات از جمله شاهنامه فردوسی و مثنوی مولوی و خمسه نظامی و ... در این زبان پدید آمده اند این آثار گران سنگ ضامن اعتبار و ماندگاری این زبان باارزش اند.
در قرن های اخیر همزمان با ضعیف شدن تدریجی حکومت های مرکزی ایران و  فاصله گرفتن از دوران اقتدار و شکوه تمدن ایرانی اسلامی، شعر پارسی نیز به‌رغم کمیت روز افزون خود به لحاظ کیفی سر در نشیب فتور و ضعف نهاد و این روال تا دوران مشروطیت ادامه داشت. دیگر شاعران بزرگی از جنس فردوسی و نظامی و سعدی و حافظ ظهور نکردند و شاید آخرین شاعر بزرگ از این دست، صائب تبریزی بود‌.
با انقلاب مشروطیت اگرچه شعر فارسی دچار تحول و جهش مثبتی شد که تا امروز نیز ادامه دارد اما واقعیت این بود که ایرانیان به دلیل حس عمومی عقب ماندگی از قافله علم و تکنولوژی عمدتا به شعر و ادبیات به عنوان امری بیهوده و بی ارزش می‌نگریستند و شاعران در جامعه از حرمت و منزلت اجتماعی برخوردار نبودند و حتی گاه به این صنف به دید تحقیر نیز نگریسته می شد.
حتی ابرشاعری همچون ملک الشعراء بهار که خود در ردیف بزرگانی همچون سنایی و صائب تبریزی است، منزلت اجتماعی خود را در مشاغل سیاسی همچون نمایندگی مجلس و وزارت می‌جست‌.
 این وضعیت تا ظهور انقلاب اسلامی ادامه داشت.اما با ظهور انقلاب اسلامی جایگاه اجتماعی شاعران نیز ارتقا یافت.
این نکته‌ای است که در بیانات رهبر معظم انقلاب در دیداری که با شاعران داشتند به آن توجه داده شد.
توجه ویژه‌ معظم له به شعر و وقوف ایشان به اهمیت این رسانه کارا نقش عمده‌ای در تشویق شاعران و افزایش منزلت واقعی شعر در میان جامعه داشته است.
این که رسانه‌های عمومی از صدا و سیما و خبرگزاری ها گرفته تا روزنامه ها به شعر و شخصیت شاعران توجه می کنند و در واقع تصویر مخدوش شده شاعر در اذهان جامعه به کلی ترمیم شده تا حد زیادی مرهون توجه و تشویق معظم له است.
ایشان در نشست ۲۵ اسفند نیز مجدد به این نکته اشاره کردند و حتی انتقادشان از یک برنامه تلویزیونی نیز دقیقا از منظر حفظ احترام و کرامت شاعر بود.
توجه و تاکید ویژه ایشان بر اهمیت شعر کودک و نوجوان و تشکر معظم له از شاعران کودک را نیز باید دقیقا از زاویه بسترسازی برای بلوغ کلیت شعر انقلاب نگریست.
در شرایطی که با ظهور انقلاب اسلامی به عنوان یک انقلاب تمدن ساز، ملت ایران حرف تازه ، مهم و بی سابقه‌ای برای گفتن به جهانیان دارد و از سویی بستر اجتماعی نیز برای رشد و ارتقای شعر فراهم است، وظیفه‌ اهل شعر نیز به راستی سنگین است. شعر انقلاب اسلامی لایق داشتن چهره‌های چون فردوسی و نظامی و حافظ است و  دریغ است که شاعر انقلاب با بی توجهی به ذخایر عظیم ادبی زبان فارسی با بسیاری از ظرفیت ها و توانمندی های زبان فارسی ناآشنا باشد. دریغ است که شاعر انقلاب، زبان جهانی شعر امروز را نشناسد. چرا که چنین شاعری نمی‌تواند گامی فراتر از گام های گذشتگان بردارد و در این شرایط آن ابرموج بزرگ که در این پهنه موج خیز منتَظَر است؛ یعنی شاعری در قامت بزرگان ادب فارسی ظهور نخواهد کرد.
امروز همه چیز آماده است تا شعر فارسی شکوهی را که در  روزهای اوج تمدن اسلامی داشت بازیابد. شعر انقلاب، بی تردید آبستن رخدادی بزرگ است.