بلاتکلیفی بیمارستان جانبازان اعصاب و روان مشهد!
هانیه غلامی
سال‌هاست شاهد این هستیم که گفته می شود قرار است اینجا بیمارستان شود اما بیمارستان نیست و امکانات بیمارستان را هم ندارد.» این توصیف خانواده یکی از جانبازان مرکز جامع توانبخشی امام خمینی(ره) است. تنها مرکز نگهداری جانبازان اعصاب و روان مشهد که سال‌هاست چشم انتظار تغییر وضعیت و تبدیل شدن به بیمارستان است. خانواده های جانبازانی که هر روز درگیر این پدیده هستند و یادگاری که از هشت سال دفاع مقدس در جان پدر، همسر یا فرزندشان به جا مانده است، زندگی آن ها را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. به گزارش «خراسان رضوی»، مطالبه برای تبدیل مرکز توانبخشی جانبازان اعصاب و روان امام خمینی(ره) مشهد به بیمارستان، یک درخواست قدیمی از سوی جانبازان، خانواده هایشان و بنیاد شهید است. اما آنچنانکه مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان می گوید: مجوز بیمارستان به دلیل موقعیت مکانی به این مرکز داده نشده است و برای جا‌به‌جایی آن هم هنوز مکانی درنظر گرفته نشده است.
روایت های خانواده های جانبازان اعصاب و روان را که نگاه می کنیم؛ می بینیم داشتن یک بیمارستان مخصوص جانبازان اعصاب و روان یکی از دغدغه های آن هاست. به طوری که همسر یکی از جانبازانی که در این مرکز توانبخشی بستری است، می گوید: «خانواده ها از سال ها پیش خواستار یک بیمارستان روانپزشکی بوده اند اما این امر هنوز تحقق نیافته است و امکاناتی که در این جا وجود دارد، با بیمارستان برابری نمی‌کند.» روزنامه خراسان 20 فروردین 1401 در گزارشی با عنوان «روی اعصاب جانبازان اعصاب و روان» به پیگیری این موضوع پرداخت، در آن زمان مسئولان علوم پزشکی به این موضوع اشاره کرده بودند که صدور مجوز برای بیمارستان در تهران انجام می شود و دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز تنها مستندات را به تهران ارسال می کند.
موقعیت جغرافیایی؛ مانع صدور مجوز
مرکز جامع توانبخشی اختلالات مزمن اعصاب و روان امام خمینی(ره) از اولین مراکز روانپزشکی ویژه جانبازان در کشور و زیرمجموعه بنیاد شهید و امور ایثارگران است. با توجه به بستری بودن تعدادی از جانبازان در این مکان و نیازهای درمانی آن ها، تبدیل وضعیت این مکان به بیمارستان از سالها پیش مطرح شده است، ولی این مکان نه مجوز بیمارستان دارد و نه از امکاناتی که یک بیمارستان روانپزشکی باید داشته باشد، بهره مند است. این مرکز سال 1370 با هدف ارائه خدمات به جانبازان اعصاب و روان راه اندازی شد، اما در سال 90 به مکان فعلی خود در خیابان شهید رستمی انتقال یافت. «مدتی پیش به همراه دوستانم از مرکز روانپزشکی امام خمینی(ره) در خیابان رستمی مشهد بازدید داشتیم، قبل از آنکه وارد شویم، هیچ پیش فرضی از مرکز روانپزشکی برای جانبازان اعصاب و روان نداشتم. اما وارد هر اتاق که می شدیم برگ تازه‌ای از شجاعت و فداکاری مردان جوان دیروز کشورم نمایان میشد. همان لحظه از خودم پرسیدم چرا نباید بیمارستانی مخصوص به خودشان وجود داشته باشد؟ کمترین حق این افراد این است که از امکانات بهروز و بهتری برای نگهداری و درمان بهره مند شوند.» این اظهارات دانشجویی است که از این مرکز بازدید داشته است. فرزند یکی از این جانبازان نیز می گوید: «پدر من جانباز اعصاب و روان است و اثرات ناشی از آن تأثیرات زیادی بر زندگی ما نیز داشته است، بارها از خودم پرسیده ام مشهد به عنوان یک کلانشهر چرا نباید یک بیمارستان روانپزشکی برای جانبازان داشته باشد؛ زیرا این افراد شرایطشان با بسیاری از کسانی که مشکلات اعصاب و روان دارند، متفاوت است و به شرایط درمانی مخصوص به خود احتیاج دارند». 19 آذر 1403 در جریان بازدید نمایندگان مجلس از مرکز جامع توانبخشی امام خمینی(ره) مشهد، صدیقه خدیوی، مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان بیان کرد که ارائه خدمات به جانبازان در این مرکز با کمبودهایی همراه است. به همین منظور به سراغ مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان می رویم و آخرین اقدامات برای تبدیل مرکز جامع توانبخشی امام خمینی (ره) به بیمارستان را جویا می شویم. مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان در پاسخ به این سوال که چرا بعد از سال ها این مرکز توانبخشی نتوانسته است مجوز بیمارستان را کسب کند، به «خراسان رضوی» می گوید: متأسفانه به دلیل این که موقعیت جغرافیایی مرکز برای بیمارستان تأیید نمی شود، در واقع هنوز نتوانسته است مجوز بیمارستان را بگیرد. به عبارتی به لحاظ موقعیت جغرافیایی مسائلی دارد که نمی شود برای مثال همین نزدیک بودن به خط راه آهن و موضوعات مربوط به ساختمان و... باعث شده که این اتفاق رخ ندهد. منتها درصدد آن هستیم که بررسی های بیشتری صورت بگیرد، شاید بتوانیم جا به جا کنیم، ما رایزنی های خودمان را می کنیم امیدواریم به نتیجه برسد.
مکان جدیدی درنظر گرفته نشده است
صدیقه خدیوی در پاسخ به این سوال که هماکنون آن مرکز چه تعداد جانباز مراجعه کننده دارد، می گوید: افرادی که در این مرکز اعصاب و روان بستریاند، حدود 63 نفر هستند، بعضی افراد ممکن است خانواده آخر هفته آن ها را به منزل ببرند و تعدادی هم افرادی هستند که زمان طولانی تری بستری می مانند. از وی درباره لزوم همکاری دستگاه ها در این زمینه سوال می کنیم و خدیوی جواب می دهد: طبیعتا در مورد بیمارستان علوم پزشکی باید بر اساس استانداردها مجوز بدهد. مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان در پاسخ به این سوال که آیا برای جا‌به‌جایی مرکز به مکان دیگری برنامه ای طراحی شده و فضایی دیده شده است؟ و میزان اعتبار مورد نیاز برای این کار برآورد شده است؟ بیان می کند: لازمه جابه جایی هماهنگی زیادی است و فقط بحث اعتبار هم نیست. هنوز هم جایی برای این کار در نظر گرفته نشده است. مهم این است مکانی را که بتواند مجوز بگیرد پیدا کنیم جا به جایی زمان زیادی نخواهد گرفت. وی در نهایت به این نکته نیز اشاره کرد که این مرکز زیرنظر شرکت متد و شرکت های وابسته به بنیاد است.