رابطه قاچاق و افزایش قیمت دلار!
ابوالفضل چمندی
بازار ایران از هر نوع کالای خارجی(از میوه های استوایی گرفته تا لوازم خانگی، آرایشی بهداشتی و پوشاک) که واردکنندگان غیررسمی اراده کنند، به اشباع رسیده است. اخیرا آقای مصطفی دارایی‌نژاد، عضو اتحادیه بارفروشان اعلام کرد زردآلو و گیلاس و هلو و گوجه سبز قاچاق را از شیلی و ترکیه وارد کشور میکنند و کیلویی ۴ میلیون تومان میفروشند.
سوال اساسی این است که ارز کالای قاچاق ورودی از کجا تامین می شود؟
۱- تهاتر با کالای قاچاق خروجی نظیر «گازوئیل و بنزین»، «پولهای کثیف قاچاق مواد مخدر» ،«طلا» و ...
۲- تهاتر با ارز کالای صادراتی غیراظهارشده و غیررسمی
۳- خرید دلار از بازار آزاد و حواله صرافی ها (صرافی های کاغذی و دیجیتال) به خارج از کشور
و این یعنی قدرت حاکمیت بانک مرکزی بر دلار و مبادلات خارجی ناقص و ناکافی خواهد بود .
متاسفانه یکی از آفتهای اقتصاد ایران، فرایندهای گمرکات کشور است؛ بهگونه ای که ارزشگذاری کالاهای ورودی یا خروجی و تطبیق میزان ورود و خروج آن با واقعیت منطبق نیست و این یعنی قاچاق از پایانه های رسمی کشور بهراحتی انجام می شود.
این درحالی است که سیاست تشویق کشف قاچاق(حق الکشف) تاکنون در هیچکدام از دولتها بهصورت جدی اجرایی نشده است؛ موضوعی که تجربه موفق آن در سازمان امورمالیاتی میتواند برای گمرکات کشور نیز قابل استفاده باشد.
درصورتی که دولت با اراده ای قوی سیاست «حق الکشف قاچاق» را اجرایی نماید، روند خروج ارز بهصورت غیررسمی و غیرقانونی نزولی خواهد شد و بانک مرکزی قادر به اعمال حاکمیت پولی و مالی خواهد بود.
از طرفی دولت بایستی با اصلاح سیاستهای ارزی، اقلام مورد درخواست مردم نظیر کالاهایی که در سطور بالا به آن اشاره شد را در لیست واردات قانونی و تخصیص ارز قرار دهد تا علاوه بر رفع نیاز کشور، چارچوبهای قانونی کشور را تثبیت نماید.
یکی از مولفه های بسیار مهم در کنترل قیمت ارز و حفظ ارزش پول ملی، میزان قاچاق در یک کشور است که بایستی در دستور کار مجلس و دولت قرار بگیرد.