اتوبوسرانی مشهد در انتظار تقویت ناوگان

بهاره موفقی

 با وجود کمبود هزار دستگاه اتوبوس در مشهد، مدیریت شهری با ورود ۳۰۰ دستگاه اتوبوس جدید در سال ۱۴۰۴ گام مهمی برای بهبود وضعیت حمل‌ونقل عمومی برخواهد داشت؛ قرارداد خرید ۵۰۰ دستگاه نیز بسته شده و اتوبوس‌های دوکابین ویژه مسیرهای منتهی به حرم مطهر رضوی نیز از تیرماه راهی خیابان‌های مشهد می شوند.  نکته قابل‌ توجه این که این پروژه 5/3 همتی بدون دریافت حتی یک ریال از دولت و فقط با منابع شهرداری اجرا شده است.
​​​​​​​
«صبح‌ها برای سوار شدن به اتوبوس باید با جمعیت مسابقه بدیم! مشهد نیاز فوری به اتوبوس‌های بیشتر داره»؛ این گلایه یکی از شهروندان درباره کمبود در برخی خطوط ناوگان اتوبوسرانی مشهد است. یکی دیگر از شهروندان نیز با ارسال پیامکی در این باره می گوید: «در مسیرهای پرتردد مثل بولوار وکیل‌آباد، فاصله بین اتوبوس‌ها خیلی زیاده. کی این مشکل قراره حل بشه؟ اتوبوس ها کلا یا خیلی شلوغ هستن یا دیر میان. لطفا پیگیری کنید.»
ورود 300 دستگاه اتوبوس به مشهد در سال جاری
رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای شهر مشهد در پاسخ به گلایه های مردمی درباره کمبود ناوگان اتوبوسرانی در سطح شهر ضمن اشاره به این که گلایه شهروندان برحق است، در پاسخ به چگونگی برنامه ریزی‌های مدیریت شهری برای حل این موضوع به «خراسان رضوی» می گوید: در حال حاضر موجودی ناوگان ما حدود 1700 دستگاه است، اما ناوگانی که عملیاتی و به طور مستمر درحال حرکت هستند، 1500 دستگاه است چرا که 200 دستگاه دیگر به طور متناوب برای کارواش، تعویض روغن و... خارج می شود.  افق مطلوب ناوگان اتوبوسرانی برای شهر مشهد با توجه به جمعیت زائر 2 هزار و 500 دستگاه است تا بتوانیم در همه خطوط با سرفاصله زمانی مناسب و ایده آل پاسخگو باشیم؛ یعنی عملا هزار دستگاه اتوبوس کم داریم. مجید نژادحسین تصریح می کند:  سال 1404 قطعا 300 دستگاه اتوبوس وارد مشهد می شود.
تصویب مجوز قرارداد 500 دستگاه اتوبوس در شورای شهر
رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای شهر مشهد در توضیح جزئیات بیشتر ادامه می دهد: از ابتدای دوره ششم شورا، یکی از موضوعات جدی ما خرید اتوبوس، تعیین تکلیف و تامین اعتبار قراردادهای قبلی در مورد تامین اتوبوس بود. از ابتدای این دوره تا کنون بالغ بر 240 دستگاه اتوبوس جدید به ناوگان اتوبوسرانی ما اضافه شد. نژاد حسین می افزاید: یکی از موضوعاتی که پیگیری کردیم مجوز و انعقاد قرارداد 500 دستگاه اتوبوس برای واگذاری به مجموعه مدیریت شهری مشهد بود؛ قراردادهایی که شامل 100 دستگاه اتوبوس برند مان، 300 دستگاه اتوبوس برند نامیکسان که قراردادش بسته شد و قرارداد تبدیل میدل باس ها با شرکت عقاب افشان بود که شامل 50 دستگاه بود. همچنین سایر شرکت ها از قراردادهای قبلی باقی مانده بود که در مجموع مجوز قرارداد حدود 500 دستگاه توسط شورا به تصویب رسید و توسط فرمانداری نیز تایید شد.
ورود ناوگان جدید از ابتدای تیرماه
نژادحسین درباره زمان افزوده شدن ناوگان جدید به ظرفیت اتوبوسرانی مشهد می‌گوید: از این تعداد حدود 230 دستگاه آمده است و قرارداد اصلی و مادری که در نتیجه آن شاهد خواهیم بود که اتوبوس هایی بسیار با کیفیت  برای اولین بار در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد و مربوط به برند نامیکسان است؛ اتوبوسی که 250دستگاه از آن 12 متری و تک کابینی و 50 دستگاه هم 18 متری و دوکابین است. از ابتدای تیرماه شاهد ورود 50 دستگاه خواهیم بود که به همین ترتیب با فاصله هر یک ماه و نیم  50 دستگاه وارد سیستم می شود چون عملا اتاق ها تهیه شده و قطعات در حال نصب بر روی اتوبوس هاست. نژاد حسین خاطر نشان می کند: این 300 دستگاه اتوبوس مخصوصا دوکابین های آن با محوریت مسیرهای منتهی به حرم مطهر و سایر خطوطی که استاندارد سرفاصله زمانی در آن ها باید رعایت شود، به کار گرفته می شود، به شما قول می دهم با ورود این اتوبوس ها تقریبا رضایتمندی ایجاد می شود. رئیس کمیسیون عمران، حمل و نقل و ترافیک شورای شهر مشهد تصریح می کند: حدود 500 دستگاه قرارداد بسته شد، اما  در اوراقی که برای 1404 پیش بینی کردیم حدود 2 هزار میلیارد تومان مجوز انتشار اوراق برای قراردادها گرفتیم. عملا دوستان چند لایحه در خصوص قرارداد با شرکت های متفاوت را به شورا فرستادند که در حال بررسی است. این 2 هزار میلیارد تومان هم اگر ما هر اتوبوس را به طورمتوسط 12 میلیارد تومان در نظر بگیریم، به محض انتشار اوراق، تامین اعتبار می شود.
قرارداد 3.5 همتی خرید 300 دستگاه اتوبوس
نژادحسین در پاسخ به این سوال که چه تعداد دیگر اتوبوس کمبود خواهیم داشت؟ بیان می کند: حداقل باید 500 دستگاه دیگر خریداری کنیم که 2 هزار میلیارد تومان اوراق برای آن پیش بینی کردیم. عملا فکر کنم در شهریورماه سال جاری به دست شهرداری  برسد. با شرکت های مختلف درحال رایزنی هستیم و به محض این که اوراق در اختیار شهرداری قرار بگیرد آن 500 دستگاه دوم قراردادهایش بسته می شود و چون اوراق هم هست، سریع می توانیم جذب کنیم.  نژاد حسین خاطر نشان می کند: اوراقی که می‌گیریم بخشی اوراق 100 درصدی  و بخشی 50 درصدی (50 درصد توسط دولت و 50 درصد توسط شهرداری تامین اعتبار خواهد شد) و مشابه سایرشهرهاست. نکته اصلی این است که مشهد با توجه به وجود حرم حضرت رضا(ع) و حضور سالانه 30 میلیون زائر همه بار را روی دوش شهرداری منتقل می کند. مثلا تمام قرارداد 300 دستگاه که حدود 3.5 همت است، از حساب شهرداری است و یک ریال آن از سمت دولت نیامده است؛ بلکه نقدی و با استفاده از املاک شهرداری انجام می شود. بنابراین نگاه ویژه به مشهد  باید عملا توسط مجموعه دولت و نماینده های محترم مجلس پیگیری شود.