ماجرای تولد «دهه کرامت»
صادق غفوریان
حالا حدود دو دهه است که از سالروز ولادت باسعادت حضرت فاطمه معصومه(س) تا 11 ذیالقعده، سالروز میلاد مسعود حضرت رضا(ع) به عنوان «دهه کرامت» یاد می شود. اگرچه در طول سال ها، برخی همواره در تلاش بوده و هستند که برخی از مناسبت های سوگ را به «دهه»های جدید تبدیل کنند اما هیچ گاه این دهه سازی ها آن چنان به توفیقی دست نیافتند و چه بسا بعضا برخی علما این موضوع را نهی می کردند.
اما از حق نمی توان گذشت که نامگذاری و پیگیری نام نهادن ایام ولادت کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه(س) تا میلاد باسعادت امام مهربانی و کرامت، حضرت رضا(ع) به دهه کرامت، از بامعناترین نامگذاری ها در تاریخ جمهوری اسلامی قلمداد می شود.
یک نامگذاری مردمی
10 روز نخست ماه محرم و ایام سوگواری حضرت سیدالشهدا(ع) به عنوان «دهه»، ریشه ای تاریخی دارد و به سده های نخست تاریخ اسلام بازمی گردد و در تمامی این قرن ها به واسطه اهتمام گسترده و جوشش مردمی، بر عظمت و شکوه عزا در این ایام همواره افزوده شده است. بامرور و بررسی چگونگی شهرت و نامگذاری «دهه کرامت» نیز در مییابیم که این نامگذاری ریشه در اقدامات و حرکت های مردمی داشته است. ما برای آگاهی از پیشینه نامگذاری «دهه کرامت» به سراغ سید جواد جعفری، مدیرکل اسبق فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی و دبیر و از موسسان جشنواره فرهنگی و هنری امام رضا(ع) رفتیم. او سال های دهه 80 در مسئولیت دبیری شورای فرهنگ عمومی این استان نقش بسزایی در توسعه جشن های ولادت مسعود حضرت معصومه(س) تا میلاد باسعادت امام رضا(ع) داشته است. جعفری در این باره با اشاره به این که نامگذاری «دهه کرامت» ریشه و خاستگاهی کاملا مردمی دارد، می گوید: سال های 1382- 1381 ما در شورای فرهنگ عمومی خراسان، ویژه برنامه های حدفاصل ولادت حضرت معصومه(س) تا ولادت امام رضا(ع) را با عنوان «جشن های عید رضوی» نامگذاری کردیم. به موازات این جشن ها، مقرر شد جشنواره ای فرهنگی و هنری با نام «امام رضا(ع)» نیز در 8 موضوع برگزار شود. آن سال همین جشن ها در شهر مقدس قم با عنوان جشن های دهه کرامت نامگذاری شد. در واقع تا قبل از آن چنین عنوانی برای این ایام به کار برده نمی شد و به نوعی نامگذاری دهه کرامت، خاستگاهی کاملا مردمی دارد و شوراهای فرهنگ عمومی یا ادارات ارشاد، تا آن موقع در این نامگذاری نقشی نداشتند.
راه اندازی ستاد جشن های دهه کرامت
جعفری ادامه می دهد: طبیعتا عنوان دهه کرامت، با توجه به مباحث معارفی مرتبط با حضرت معصومه(س) و حضرت رضا(ع)، نامی کاملا حساب شده و با مسما به شمار می آمد؛ از این رو، بخش های فرهنگی دولتی نیز پس از آن در مسیر این نامگذاری حرکت کردند و وزارت ارشاد، ستادی نیز با عنوان «ستاد جشن های دهه کرامت» تشکیل داد تا در جشن ها و ویژه برنامه های این ایام نقش ایفا کند. از جمله اقداماتی که با تشکیل این ستاد، طراحی شد برگزاری جشن های سراسری و ملی در سالروز ولادت حضرت معصومه(س) در قم و نیز برپایی جشن میلاد باسعادت امام رضا(ع) در پایان این دهه به صورت ملی و فراگیر بود.پیگیری ها برای راهیابی دهه کرامت به رسانه ملی
جعفری که در اواسط دهه 80 در مسئولیت اداره کل ارشاد خراسان رضوی، جشنواره فرهنگی هنری امام رضا(ع) را در ایام ولادت امام هشتم(ع) از مشهد به سراسر کشور گسترش داده بود، به ماجرای جالبی اشاره می کند: همان سال ها در جلسه ای با آقای موسوی مقدم، قائم مقام وقت صداوسیما، از وی خواستیم صدا و سیما نیز در برنامه ها و پوشش های رسانه ای جشن های این ایام از عنوان دهه کرامت استفاده کند که ایشان معتقد بود، ما تا زمانی که چنین عنوانی توسط شورای فرهنگ عمومی نامگذاری رسمی نیابد، نمی توانیم به این نام رسمیت بدهیم؛ البته چنانچه مقام معظم رهبری نیز در جایی از این عنوان استفاده کنند، این مجوز برای ما صادر می شود که در ترویج آن اقدام کنیم. جعفری در ادامه، این طور می گوید: خوشبختانه سال 1386 رهبر انقلاب در سفرشان به قم و زیارت حرم کریمه اهل بیت(س) در ابتدای بیاناتشان «دهه کرامت» را تبریک گفتند که پس از آن، این عنوان در سطحی وسیع به صدا وسیما راه یافت.
شورای فرهنگ عمومی مصوب کرد
تصویب عنوان «دهه کرامت» برای حدفاصل این دو مناسبت مبارک در شورای فرهنگ عمومی، موضوعی است که جعفری درباره آن می گوید: پس از بیانات مقام معظم رهبری، شورای فرهنگ عمومی این نامگذاری را مصوب کرد و از آن سال، سالروز ولادت حضرت معصومه(س) تا ولادت برادر بزرگوارشان امام رضا(ع) در تقویم ها و مناسبت های رسمی به دهه کرامت نامگذاری شد.
ماجرای 8/8/88
پس از این نامگذاری که حال و هوای امام رضایی در ایام ولادت این برادر و خواهر بزرگوار در کشور رنگ و لعاب بیشتری یافته بود،در مناسبت 8/8/88 نیز اتفاقات جالب توجهی در کشور رقم خورد. جعفری در این باره توضیح می دهد: در این روز نمایندگان مجلس شورای اسلامی وقت با تاسیس فراکسیون رضوی به مشهد سفر کردند و در مشهد، مصوباتی را به یادگار گذاشتند که تشکیل معاونت زیارت در استانداری های خراسان رضوی و قم و ایجاد ردیف بودجه زیارت مهم ترین این مصوبات بود. جالب است بدانیم که قرائت صلوات خاصه در ساعت 8 صبح و شب در شبکه های صداو سیما یادگاری از همان سال است.