جهان در آستانه جنگی خاموش

در بحبوحه بحران‌های سیاسی و نظامی، جهان به‌سوی هزینه‌کردهای افسارگسیخته نظامی گام برمی‌دارد. به نوشته نور نیوز،گزارش تازه مؤسسه SIPRI نشان می‌دهد که مجموع هزینه‌های نظامی کشورها در سال ۲۰۲۴ به رقم بی‌سابقه 2.718 تریلیون دلار رسیده است؛ جهشی 9.4 درصدی که بیشترین نرخ رشد سالانه از پایان جنگ سرد تاکنون محسوب می‌شود. این آمار نه فقط بازتابی از ناامنی جهانی، بلکه گویای عزم کشورها برای ورود به مرحله‌ای تازه از رقابت‌های ژئوپلیتیکی است. آمریکا با هزینه‌ای نزدیک به یک تریلیون دلار، بی‌رقیب در صدر این فهرست ایستاده است. بودجه‌ای که علاوه بر توسعه جنگ‌افزارهای فوق‌پیشرفته مانند اف-۳۵ و سامانه‌های دفاع موشکی، سهم قابل توجهی به حمایت نظامی از اوکراین اختصاص داده است. چین نیز با بودجه‌ای معادل ۳۱۴ میلیارد دلار در رتبه دوم قرار دارد؛ بودجه‌ای که صرف پروژه‌هایی چون توسعه پهپادها، هواپیماهای رادارگریز و زیردریایی‌های بدون سرنشین شده و در عین حال، شتاب‌گیری برنامه‌های هسته‌ای پکن را نیز تسریع کرده است. اما آن‌چه این افزایش‌ها را از یک روند صرفاً امنیتی فراتر می‌برد، توزیع نگران‌کننده هزینه‌ها در مناطق تنش‌خیز جهان است. اسرائیل که جنگ غزه را بهانه افزایش ۶۵ درصدی بودجه دفاعی خود قرار داده، تنها یک نمونه است. روسیه نیز با افزایش حداقل ۳۸ درصدی، راهبرد نظامی خود در اوکراین را با تزریق منابع بیشتر ادامه داده است؛ منابعی که بخشی از آن‌ها به‌طور غیررسمی و از خارج بودجه شفاف تامین می‌شود. کشورهای عضو ناتو نیز با نگاه به شرق، به رقابت وارد شده‌اند.