یمن و تغییر معادلات دشمن
حسین پاک
یادداشت
info@khorasannews.com
از ژانویه ۲۰۲۴، یمن مجدد در کانون درگیری‌های راهبردی غرب آسیا قرار گرفته است. ایالات متحده و اسرائیل که پس از آغاز عملیات «طوفان الاقصی» در تلاش برای کنترل گسترش دامنه بحران بودند، حمله‌ای ترکیبی و مرحله‌ای را علیه انصارا... آغاز کردند؛ با این تصور که صنعا، «حلقه ضعیف» محور مقاومت است و می‌توان با ضربه‌ای برق‌آسا، آن را از معادله حذف کرد.اما این تصور، تنها چند هفته پس از آغاز بمباران‌ها فروریخت. برخلاف ادعای رسانه‌های غربی درباره تضعیف ساختارهای انصارا...، مواضع این جنبش نه‌تنها سقوط نکرد، بلکه وارد فاز جدیدی از بازدارندگی فعال شد. از اواخر اسفندماه، روزانه به طور میانگین دو بار اراضی اشغالی در فلسطین هدف موشک‌های بالستیک و پهپادهای دوربرد یمن قرار گرفته است. همچنین، در چندین نوبت پهپادهای آمریکایی هدف سامانه‌های پدافندی یمن قرار گرفته‌اند. یکی از موارد مهم، برخورد یک موشک به ناو هواپیمابر «یو‌اس‌اس ترومن» بود که منجر به تغییر آرایش عملیاتی این شناور در دریای سرخ شد و آمریکایی ها پاسخ درخوری برای غرق شدن جنگنده F-18 خود ارائه نکردند. به گفته منابع نظامی غربی، انصارا... با طراحی «مدل جنگ نامتقارن هوشمند» نه‌تنها زیرساخت‌های خود را حفظ کرده بلکه موفق به گسترش شعاع عملیاتی خود تا عمق رژیم صهیونیستی شده است. وزارت دفاع آمریکا در چندین بیانیه به این مسئله اشاره و اذعان کرده که انصارا... اکنون یک تهدید فرامنطقه‌ای برای منافع آمریکا تلقی می‌شود. این در حالی است که در هفته گذشته، چند مقام ارشد آمریکایی به شکل صریح یا ضمنی گفته‌اند که واشنگتن به دنبال راه‌حل سیاسی برای پایان دادن به تنش با یمن است. این عقب‌نشینی کلامی، در فضای داخلی آمریکا نیز بازتاب یافته است. چندین عضو کنگره از هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه، طی هفته گذشته خواستار «بازنگری فوری در مأموریت نظامی آمریکا در دریای سرخ» شدند. نشریه «Foreign Affairs» در تحلیلی نوشت: «انصارا... از یک گروه شورشی به یک بازیگر منطقه‌ای با توان اعمال قدرت راهبردی تبدیل شده که نمی‌توان نادیده‌اش گرفت.» از سوی دیگر، عملکرد نظامی و رسانه‌ای انصارا... در برابر ائتلاف غربی، نه‌تنها موجب حفظ انسجام جبهه مقاومت شد، بلکه تحرکات اجتماعی مهمی را نیز در درون یمن رقم زد. گروه‌هایی از قبایل و جریانات مستقل که پیشتر یا بی‌طرف بودند یا حتی در جبهه مقابل قرار داشتند، اکنون به دلیل «صلابت و اعتبار ملی انصارا... در برابر آمریکا» به صف این جنبش پیوسته‌اند. گزارش‌هایی از برخی مناطق جنوبی و شرقی یمن (از جمله در البیضاء، مأرب و شبوه) حاکی از تقویت موقعیت اجتماعی و سیاسی انصارا... در ماه گذشته است. علاوه بر آن، افکار عمومی در بسیاری از کشورهای منطقه، به‌ویژه در اردن، مصر، عراق و حتی بخشی از حاشیه خلیجفارس، انصارا... را به عنوان نماد «استقلال‌طلبی در برابر غرب» شناخته‌اند. موج جدید همدلی مردمی و کمپین‌های حمایت از یمن در فضای مجازی، نشانه‌ای از گسترش این نفوذ نرم است. از زاویه راهبردی، آنچه امروز در یمن رخ می‌دهد، صرفاً مقاومت یک گروه مسلح در برابر حملات هوایی نیست. این یک نمونه برجسته از شکست محاسبات نظامی آمریکا و اسرائیل در یک میدان تازه است. با وجود انبوهی از پهپادهای پیشرفته، سامانه‌های رهگیری و حمایت کشورهای عضو ناتو، آمریکا نه‌تنها به اهدافش نرسید، بلکه اکنون از ادامه درگیری گریزان است. در میان این تحولات، بسیاری از تحلیلگران منطقه‌ای معتقدند که انصارا... با ایفای نقشی فعال در تضعیف فشارهای غرب، عملاً به کاهش بار تهدیدات علیه کشورهای دیگر منطقه، از جمله ایران، کمک کرده است. آنچه امروز در صنعا و صعده رخ می‌دهد، بی‌هیچ اغراقی، در امنیت بغداد، بیروت، و حتی تهران اثرگذار است. ایران، بدون شلیک یک گلوله، شاهد بازنویسی قواعد درگیری توسط متحدان منطقه‌ای‌اش است. و یمن، بدون آنکه عضوی رسمی از هیچ پیمان نظامی باشد، در حال بازتعریف خط قرمزهای امنیتی برای قدرت‌های جهانی است.
info@khorasannews.com
از ژانویه ۲۰۲۴، یمن مجدد در کانون درگیری‌های راهبردی غرب آسیا قرار گرفته است. ایالات متحده و اسرائیل که پس از آغاز عملیات «طوفان الاقصی» در تلاش برای کنترل گسترش دامنه بحران بودند، حمله‌ای ترکیبی و مرحله‌ای را علیه انصارا... آغاز کردند؛ با این تصور که صنعا، «حلقه ضعیف» محور مقاومت است و می‌توان با ضربه‌ای برق‌آسا، آن را از معادله حذف کرد.اما این تصور، تنها چند هفته پس از آغاز بمباران‌ها فروریخت. برخلاف ادعای رسانه‌های غربی درباره تضعیف ساختارهای انصارا...، مواضع این جنبش نه‌تنها سقوط نکرد، بلکه وارد فاز جدیدی از بازدارندگی فعال شد. از اواخر اسفندماه، روزانه به طور میانگین دو بار اراضی اشغالی در فلسطین هدف موشک‌های بالستیک و پهپادهای دوربرد یمن قرار گرفته است. همچنین، در چندین نوبت پهپادهای آمریکایی هدف سامانه‌های پدافندی یمن قرار گرفته‌اند. یکی از موارد مهم، برخورد یک موشک به ناو هواپیمابر «یو‌اس‌اس ترومن» بود که منجر به تغییر آرایش عملیاتی این شناور در دریای سرخ شد و آمریکایی ها پاسخ درخوری برای غرق شدن جنگنده F-18 خود ارائه نکردند. به گفته منابع نظامی غربی، انصارا... با طراحی «مدل جنگ نامتقارن هوشمند» نه‌تنها زیرساخت‌های خود را حفظ کرده بلکه موفق به گسترش شعاع عملیاتی خود تا عمق رژیم صهیونیستی شده است. وزارت دفاع آمریکا در چندین بیانیه به این مسئله اشاره و اذعان کرده که انصارا... اکنون یک تهدید فرامنطقه‌ای برای منافع آمریکا تلقی می‌شود. این در حالی است که در هفته گذشته، چند مقام ارشد آمریکایی به شکل صریح یا ضمنی گفته‌اند که واشنگتن به دنبال راه‌حل سیاسی برای پایان دادن به تنش با یمن است. این عقب‌نشینی کلامی، در فضای داخلی آمریکا نیز بازتاب یافته است. چندین عضو کنگره از هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه، طی هفته گذشته خواستار «بازنگری فوری در مأموریت نظامی آمریکا در دریای سرخ» شدند. نشریه «Foreign Affairs» در تحلیلی نوشت: «انصارا... از یک گروه شورشی به یک بازیگر منطقه‌ای با توان اعمال قدرت راهبردی تبدیل شده که نمی‌توان نادیده‌اش گرفت.» از سوی دیگر، عملکرد نظامی و رسانه‌ای انصارا... در برابر ائتلاف غربی، نه‌تنها موجب حفظ انسجام جبهه مقاومت شد، بلکه تحرکات اجتماعی مهمی را نیز در درون یمن رقم زد. گروه‌هایی از قبایل و جریانات مستقل که پیشتر یا بی‌طرف بودند یا حتی در جبهه مقابل قرار داشتند، اکنون به دلیل «صلابت و اعتبار ملی انصارا... در برابر آمریکا» به صف این جنبش پیوسته‌اند. گزارش‌هایی از برخی مناطق جنوبی و شرقی یمن (از جمله در البیضاء، مأرب و شبوه) حاکی از تقویت موقعیت اجتماعی و سیاسی انصارا... در ماه گذشته است. علاوه بر آن، افکار عمومی در بسیاری از کشورهای منطقه، به‌ویژه در اردن، مصر، عراق و حتی بخشی از حاشیه خلیجفارس، انصارا... را به عنوان نماد «استقلال‌طلبی در برابر غرب» شناخته‌اند. موج جدید همدلی مردمی و کمپین‌های حمایت از یمن در فضای مجازی، نشانه‌ای از گسترش این نفوذ نرم است. از زاویه راهبردی، آنچه امروز در یمن رخ می‌دهد، صرفاً مقاومت یک گروه مسلح در برابر حملات هوایی نیست. این یک نمونه برجسته از شکست محاسبات نظامی آمریکا و اسرائیل در یک میدان تازه است. با وجود انبوهی از پهپادهای پیشرفته، سامانه‌های رهگیری و حمایت کشورهای عضو ناتو، آمریکا نه‌تنها به اهدافش نرسید، بلکه اکنون از ادامه درگیری گریزان است. در میان این تحولات، بسیاری از تحلیلگران منطقه‌ای معتقدند که انصارا... با ایفای نقشی فعال در تضعیف فشارهای غرب، عملاً به کاهش بار تهدیدات علیه کشورهای دیگر منطقه، از جمله ایران، کمک کرده است. آنچه امروز در صنعا و صعده رخ می‌دهد، بی‌هیچ اغراقی، در امنیت بغداد، بیروت، و حتی تهران اثرگذار است. ایران، بدون شلیک یک گلوله، شاهد بازنویسی قواعد درگیری توسط متحدان منطقه‌ای‌اش است. و یمن، بدون آنکه عضوی رسمی از هیچ پیمان نظامی باشد، در حال بازتعریف خط قرمزهای امنیتی برای قدرت‌های جهانی است.