خدا قوت به امام رضایی ها
حامدرحیم پور
میلاد امام رضا(ع) در مشهد، امسال تنها یک مناسبت تقویمی نبود، بلکه جلوه‌ای باشکوه از پیوند مردم با آیین‌های دینی در بستر اجتماع بود. جشن بزرگ «امام‌رضایی‌ها» که در روزهای منتهی به یازدهم ذی‌القعده برگزار شد، در نوع خود یادآور یک حقیقت مهم بود: هر جا مردم محور جشن‌های مذهبی قرار گرفته‌اند، معنویت هم پررنگ‌تر و هم ماندگارتر جلوه کرده است.
از حضور پرشور خانواده‌ها در سطح شهر گرفته تا راه‌اندازی موکب‌های خودجوش، نورافشانی در محلات و اجرای برنامه‌های متنوع و کودک‌محور، همه و همه نشان از رویدادی داشت که در بطن جامعه جاری شد، نه در لایه‌های رسمی و اداری. نکته قابل توجه، «خانواده‌محور» بودن این جشن بود؛ جایی که نسل‌ها در کنار هم، شادی و نشاط مذهبی را تجربه کردند. این تجربه، خود مؤید نوعی بازسازی سرمایه اجتماعی حول محور دین، آیین ها و شعار مذهبی و فرهنگ رضوی است.
در روزگاری که جامعه از تضعیف برخی پیوندهای اجتماعی رنج می‌برد، چنین مناسبت‌هایی می‌تواند نقش جبران‌کننده ایفا کند. به‌ویژه آن‌که حضور بی‌واسطه مردم، بستری را برای تقویت هویت دینی، تعلق فرهنگی و همبستگی اجتماعی فراهم می‌آورد.
نقش‌آفرینی نهادهایی همچون آستان قدس رضوی در تسهیل این مشارکت مردمی نیز درخور توجه است؛ مدلی که در آن دینداری، از حالت انفعالی به کنشگری اجتماعی تبدیل می‌شود. جشن امسال، نه یک رخداد گذرا، بلکه الگویی برای احیای دینداری فعال، با محوریت مردم و در بستر زندگی روزمره بود. الگویی که باید آن را جدی گرفت و توسعه داد.
البته که تجربه این رویداد بزرگ با تاکید برگزارکنندگان و دست اندرکاران آن در «مردمی بودن» و نقش و حضور پر رنگ خانواده ها و تشکل ها در باشکوه تر شدن آن نشان می دهد، این رویکرد به شیوه ای هوشمندانه و راهبردی مورد توجه قرار گرفته و به آن اهتمام ورزیده شده است. نه تنها این رویداد، بلکه در طول تاریخ مناسک، شعائر و آیین‌های اسلامی، هرگاه «مردم» به امری دغدغه ورزیدند و پای کارش بودند، آن رویداد، ماندگار، اثرگذار و باشکوه می ماند. چنان‌که قدمت، شکوه و عظمت روز افزون عرض ارادت شیعیان به حضرت سیدالشهدا(ع) در قالب سوگواری ها و آیین های گوناگون عزاداری بی شک، ریشه در حضور مردم و مردمی بودن آن دارد.
با این توصیف، اگر «جشن بزرگ خانوادگی امام رضایی ها» بخواهد مسیری همچون مراسم اربعین و ده ها رویداد مردمی موفق دیگر را طی طریق و تجربه کند، باید بیش از امروز مردم را پای کار آن آورد که همین خود رمز ماندگاری و دوام و بقای آن خواهد بود.
حال که مجال خدا قوت به خادمان امام رضایی دهه مبارک کرامت است، به طور مشخص از خادمان امام هشتم(ع) در باشکوه تر شدن ایام دهه کرامت در مجموعه آستان مقدس حضرت علی بن موسی الرضا(ع)، قدرشناسی وسپاسگزاری می کنم . بی شک، اجر و منزلت خدمات آنان به زائران و فرهنگ زیارت، نزد حضرت پروردگار و آقای مهربان و با کرامت ایران، امام رضا(ع) محفوظ است
تدابیر حرم مطهر با برنامه های متنوع فرهنگی به ویژه با رویکرد معرفت افزایی، فضا آرایی، تسهیل زیارت برای اقشار مختلف از جمله زیارت اولی ها و احسان پذیران، تکریم معلمان و کارگران در این ایام و... همه از شمار برنامه‌ریزی های مدبرانه ای است که از یک عتبه تراز، انتظار می رود و حرم مطهر رضوی در اجرای آن موفق بوده است.
سوی دیگر این برنامه ریزی ها آن جاست که یاد و نام بلند حضرت رضا(ع) به واسطه طرح هایی هم چون «زیر سایه خورشید» وفعالیت های رسانه ای داخلی و بین المللی در جغرافیایی فراتر از کالبد حرم مطهر و آن سوتر از مشهد الرضا(ع) و حتی در کشورهای دیگر طنین انداز می شود. در این ایام، ویدئوها و تصاویر فراوانی از عرض ارادت و دلتنگی ارادتمندان به امام مهربانی ها در جای جای ایران و برخی دیگر از کشورها را دیدیم که این خود، از مهم ترین مصادیق توسعه زیارت و «احیای امر اهل بیت(ع)» است. امید که این تدابیر و اقدامات به مدد توجه روزافزون حضرت رضا(ع) به تمامی در راستای زیارت متعالی و امتداد آن باشد و مقبول امام مهربانی‌ها.