نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در ایستگاه پایانی
نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که از ۱۷ اردیبهشت آغاز شده بود، روز گذشته به کار خود پایان داد. این رویداد یازده‌روزه با تمام نقاط قوت و ضعف، توانست توجه بسیاری از علاقه‌مندان به کتاب و فرهنگ را به خود جلب کند. حضور گسترده ناشران، نشست‌های فرهنگی و رونمایی کتاب از جمله بخش‌های پربازدید نمایشگاه امسال بودند. در ادامه، برخی از مهم‌ترین اتفاقات روز پایانی را مرور می‌کنیم.
شاهنامه؛ گنجینه‌ای برای اجرای اپرا
روز گذشته نشست تحلیل پروژه نمایشی-موسیقایی «اپرای عروسکی مولوی» با حضور معاون امور هنری وزیر فرهنگ در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد. بهروز غریب‌پور، نویسنده و کارگردان، در این نشست تأکید کرد که شاهنامه فردوسی، مهم‌ترین منبع برای خلق اپرا در ایران است.
او افزود: «در ایران، اگر تا پایان تاریخ بخواهیم اپرا بسازیم، متون ادبی کافی داریم، اما توجه لازم به این ظرفیت‌ها صورت نگرفته است.»
شب ترانه در نمایشگاه کتاب
محفل «شب ترانه» با حضور ترانه‌سرایان مطرح موسیقی پاپ کشور در سرای ادبیات نمایشگاه کتاب تهران برگزار شد. ابراهیم اسماعیلی اراضی، دبیر این رویداد، تأکید کرد که ترانه بیش از گذشته، از ظرفیت‌های ادبی و زیبایی‌شناسی بهره‌مند شده است. در این مراسم، ترانه‌سرایانی همچون زهرا عاملی، امید روزبه، حسین غیاثی، احمد امیرخلیلی، کسری بختیاریان، امید صباغ‌نو و امیر ارجینی آثار خود را برای حاضران خواندند. این رویداد با استقبال گسترده مخاطبان مواجه شد و بسیاری از علاقه‌مندان حتی ایستاده به ترانه‌خوانی شاعران گوش سپردند.
تنوع ناشران عمومی؛ نقطه قوت نمایشگاه امسال
هومان حسن‌پور، رئیس سابق اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان، تنوع بالای ناشران عمومی در نمایشگاه امسال را نقطه‌قوت این رویداد دانست. او اظهار کرد حضور گسترده ناشران شهرستانی و استقبال خوب از نمایشگاه نشان داد که کتابخوانی همچنان در کشور طرفداران زیادی دارد. حسن‌پور تأکید کرد که با وجود رشد کتاب‌های دیجیتال، استقبال از کتاب‌های کاغذی همچنان قابل توجه است. او افزود: نمایشگاه کتاب تهران تنها یک رویداد فروش نیست، بلکه یک اتفاق بزرگ فرهنگی برای ارتباط‌گیری فعالان حوزه نشر است.
نظام آموزشی ناکارآمد در آموزش زبان فارسی
موسی اسوار، مدیر گروه ادبیات تطبیقی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در نشست روز گذشته نمایشگاه گفت: نظام آموزشی ما در آموزش زبان فارسی ناکارآمد است. او با مقایسه‌ای تأمل‌برانگیز افزود: «در اروپا، دانش‌آموزان دبیرستانی می‌توانند مقاله بنویسند، اما در ایران حتی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی در نوشتن یک مقاله علمی به زبان فارسی مشکل دارند.» اسوار تأکید کرد که این ضعف آموزشی باعث گسترش شغل‌های کاذب، مانند پایان‌نامه‌نویسی، شده است. او پیشنهاد کرد که آموزش زبان فارسی از دوره ابتدایی جدی‌تر گرفته شود و نویسندگان جوان، مطالعه متون ادبی گذشته را در اولویت قرار دهند.
یارانه ۱۴ میلیاردی برای تجهیز ۴۳ کتابخانه دانشگاهی
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری وزارت علوم، ۱۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان یارانه برای تجهیز ۴۳ کتابخانه دانشگاهی اختصاص داد. علیرضا نوری‌زاده، مدیر کمیته ناشران خارجی، اعلام کرد که این اعتبار به خرید کتاب‌های جدید ناشران خارجی اختصاص یافته است.
وی افزود: «دانشگاه‌ها می‌توانند با پرداخت تنها ۱۰ درصد هزینه خرید کتاب‌ها، منابع علمی بهروز را تهیه کنند.»
نوری‌زاده همچنین تأکید کرد که در صورت موفقیت این طرح، امکان گسترش حمایت‌ها به دانشگاه‌های علوم پزشکی و دانشگاه آزاد نیز وجود دارد.
ترجمه یا تألیف؟ چالش کتاب‌های کودک و نوجوان
اسماعیل هنرمندی، نویسنده کودک و نوجوان، در نمایشگاه کتاب از کاهش حمایت از تألیف در برابر رشد بی‌رویه ترجمه‌های خارجی انتقاد کرد. او گفت: «ترجمه بی‌ضابطه باعث شده که هویت فرهنگی نسل جدید تحت تأثیر قرار گیرد.» وی افزود: «بسیاری از ناشران ترجیح می‌دهند کتاب‌های خارجی را بدون پرداخت هزینه تألیف و تصویرگری منتشر کنند، زیرا قانون کپی‌رایت در ایران رعایت نمی‌شود.» هنرمندی همچنین تأکید کرد که کودکان باید با ادبیات بومی رشد کنند، نه تحت تأثیر تولیدات صرفاً ترجمه‌شده.