پیام های تصویب پالرمو
پیوستن ایران به کنوانسیون پالرمو روز پنج شنبه گذشته و پس از کش وقوس های فراوان و بعد از 10 سال، با رأی اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و به صورت مشروط به تصویب رسید. کنوانسیون پالرمو، با نام کامل «کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مقابله با جرایم سازمان یافته فراملی»، یکی از اسناد بین‌المللی در حوزه مبارزه با جرایمی چون قاچاق انسان ، پولشویی، تروریسم و تجارت غیرقانونی اسلحه است. این سند در سال ۲۰۰۰ میلادی در شهر پالرموی ایتالیا تصویب شد وتاکنون بیش از ۱۸۰ کشور به آن پیوسته‌اند. با این حال، بحث‌ها پیرامون این کنوانسیون در ایران، به‌ویژه در سال های اخیر، پرتعداد و همراه با شک و تردید شده بود. نورنیوز نوشت: پیوستن یا نپیوستن ایران به پالرمو، هم‌راستا با بررسی چند لایحه دیگر مرتبط با گروه ویژه اقدام مالی یعنی سی اف تی و اف ای تی اف به یکی از چالش های بزرگ کشور تبدیل شده بود. مخالفان معتقدند که این کنوانسیون‌ها می‌توانند دسترسی قدرت‌های خارجی به اطلاعات مالی کشور را افزایش داده و دستگاه‌های امنیتی و دفاعی را در برابر فشارهای بین‌المللی آسیب‌پذیر کنند. در مقابل موافقان می گویند که بدون پیوستن به پالرمو و سی اف تی ، بانک ها و شرکت های ایرانی از نظام مالی بین الملل حذف شده و تحریم ها بیش از پیش بر کشور اثر می گذارند. براساس روال قانونی، دولت لایحه پیوستن به کنوانسیون پالرمو را در سال‌های گذشته به مجلس شورای اسلامی ارائه داده بود. این لایحه پس از تصویب اولیه در مجلس، در شورای نگهبان با ایراداتی روبه‌رو شد و نهایتاً برای تعیین تکلیف نهایی به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شد. مسعود پزشکیان رئیس جمهور 4 دی ماه سال 1403 از رهبر انقلاب درخواست کرد که ایشان دستور بررسی مجدد «الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو» را صادر کنند. رهبری نیز 6 روز بعد یعنی در تاریخ 10 دی ماه خطاب به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، موافقت خود را با بررسی مجدد این موضوع در مجمع اعلام می کنند. از آن زمان موضوع «الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو» بار دیگر به جریان افتاد و سرانجام دو روز گذشته اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام با لایحه پالرمو موافقت کردند.
شروط ایران برای پیوستن به پالرمو
سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت و گویی بیان کرد که «در ابتدا ماده واحده مجلس شورای اسلامی شرط هایی را اضافه کرده بود برای الحاق ایران به این کنوانسیون؛ که مهم ترین آن این بود که جمهوری اسلامی ایران این کنوانسیون را در چارچوب قانون اساسی و قوانین داخلی جمهوری اسلامی ایران عمل خواهد کرد.»
استقبال دولت از تصویب این لایحه
مجید انصاری معاون حقوقی رئیس‌جمهور با بیان این که پیوستن به کنوانسیون پالرمو ایران را از اتهامات بی اساس و ناروا درخصوص جرایم سازمان یافته مبرا می‌کند، گفت: پیوستن به این کنوانسیون به معنای رفع تحریم‌ها نیست، بلکه بدین معناست که گشایش‌هایی برای مردم و دولت فراهم خواهد آمد. وی افزود: این امر به تسهیل روابط اقتصادی و فعالیت‌ها کمک کرده و جمهوری اسلامی ایران را از اتهامات بی‌اساس و ناروا درخصوص جرایم سازمان‌یافته، مانند پولشویی و قاچاق، مبرا می‌سازد.
تبعات نپیوستن به پالرمو
نپیوستن ایران به کنوانسیون پالرمو و سی اف تی و درنتیجه اف ای تی اف عواقبی برای ایران داشت که مهم ترین آن قرارگرفتن در لیست سیاه و محدودیت های بانکی و نقل وانتقالات مالی حتی با کشورهایی مثل روسیه و چین بود.
فواید پیوستن به پالرمو
پیوستن به پالرمو می تواند تقویت همکاری‌های بین‌المللی، بهبود همکاری با سایر کشورها در مبارزه با جرایم سازمان‌یافته، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، تسهیل تجارت و تقویت نظام حقوقی را برای ایران در پی داشته باشد.
مشکل اصلی تجارت خارجی ایران تحریم های آمریکاست
در نهایت اگر چه پیوستن به کنوانسیون پالرمو و در نهایت CFT و FATF تاثیرات قابل توجهی بر ارتباطات مالی و بانکی ایران با سایر کشورها دارد، اما در حوزه تجارت خارجی باید تاکید کرد که مشکل اصلی ایران در تجارت خارجی تحریم های یک جانبه آمریکاست و حتی با حل مشکل اف ای تی اف تا زمانی که تحریم ها لغو نشود مشکلی جدی از ایران حل نخواهد شد.