ویدئویی که نباید منتشر می شد
زهرا متقی شکیب | روان شناس و مدرس دانشگاه
انتشار ویدئویی توسط خانمی که ادعا می‌شود همسر سابق علی صادقی است، در فضای مجازی واکنش‌های گسترده‌ای به همراه داشته و پربازدید شده است. این ویدئوها ورود به یک خانه و تصاویری از تخریب شدید آن را نشان می‌دهند. این خانم ادعا کرده است که علی صادقی این تخریب‌ها را انجام داده و برخی وسایل را هم با خود برده است. هرچند صحت و سقم این ویدئوها مشخص نیست اما بهانه‌ای شد تا بگوییم اگر از دست همسر سابق‌مان به هر دلیل شاکی هستیم، باید چه کنیم؟ از آن طرف، واکنش صحیح بعد از رفتار اشتباه همسر سابق چیست؟ آیا انتشار آن در شبکه‌های اجتماعی، تصمیم درستی است؟
از نقض حریم‌خصوصی تا تشدید تنش‌ها
از منظر اخلاقی و روان‌شناختی، انتشار چنین ویدئوهایی در فضای عمومی می‌تواند تبعات متعددی مثل نقض حریم خصوصی، تشدید تنش‌ها و آسیب‌های روانی برای هر دو طرف و حتی فرزندان یا خانواده‌های آن‌ها و در مواردی پیامدهای قانونی داشته باشد. با این حال، اگر هدف از انتشار این ویدئوها، جلب توجه عمومی به یک رفتار نادرست و درخواست حمایت یا رسیدگی قانونی باشد، بهتر است از مسیرهای رسمی و قانونی اقدام شود. مراجعه به مراجع قضایی و مشاوره با وکلای متخصص می‌تواند راهکار مؤثرتری برای رسیدگی به چنین مواردی باشد.
با میل به انتقام از همسر سابق چه کنیم؟
پس از جدایی، افراد احساسات متناقض زیادی را تجربه می کنند مثل احساس خشم، دل‌شکستگی و حتی میل به انتقام که روند طبیعی این مسیر است اما مسئله اصلی این است: با این احساسات چه کنیم؟ آیا هر احساسی، مجوزی برای هر رفتاری است؟ آیا کشاندن دعوا به خانه طرف‌مقابل یا تخریب وسایل، رفتاری درست است؟
چرا بعضی افراد دست به تخریب می‌زنند؟
از منظر روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و قانون، این نوع واکنش‌ها نه تنها حل‌کننده نیستند بلکه آسیب‌زا هستند؛ هم برای خود فرد و هم برای دیگران. رفتاری مانند تخریب منزل همسر سابق، ولو با انگیزه خشم یا احساس حق‌طلبی، نوعی رفتار خشونت‌آمیز، غیراخلاقی و غیرقانونی است.این کار نه تنها از نظر اجتماعی مردود و ناپسند است، بلکه از نظر قانونی هم قابل پیگرد است و تصویر عمومی فرد را خدشه‌دار می‌کند. چرا برخی افراد دست به چنین رفتارهایی می‌زنند؟
1 ناتوانی در مدیریت خشم و هیجانات| برخی افراد نمی‌توانند میان «احساس» و «واکنش» فاصله بگذارند. خشم آن‌ها فوراً به رفتار انفجاری تبدیل می‌شودو هر مسئله ای می تواند آتش خشم‌شان را شعله ور کند.
2 تجربه نکردن حل مسئله در روابط عاطفی| افرادی که به‌جای گفت و گو و فرایند سالم سوگواری، مستقیم به خشونت یا تخریب متوسل می‌شوند، غالباً الگوهای ناسالمی از روابط در ذهن دارند.
۳ تلاش برای کنترل یا جبران حس قدرت از دست‌رفته| برخی افراد در طلاق احساس می‌کنند موقعیت، غرور یا کنترل خود را از دست داده‌اند. واکنش پرخاشگرانه می‌تواند تلاشی باشد برای جبران این حس ضعف، البته به‌روش غلط.
اگر از همسر سابق‌مان شاکی هستیم، چه کنیم؟
1 به رسمیت شناختن احساسات خود| اولین قدم، پذیرش احساس خشم، غم یا تنفر است. انکار این احساسات آن‌ها را قوی‌تر می‌کند.بپذیریم که به هر دلیل این رابطه پایان یافته و این به معنای دشمنی ما دونفر نیست.
2 صحبت با روان‌درمانگر یا مشاور| بیان این احساسات در فضایی امن، مثل اتاق درمان، کمک می‌کند تا از احساسات عبور کنیم، نه این که در آن‌ها گرفتار شویم.
3 استفاده از مسیرهای قانونی(در صورت نیاز)| اگر رفتار همسر سابق آسیب‌زا بوده، می‌توان از مسیرهای قانونی و حقوقی پیگیری کرد. قانون راه‌هایی برای احقاق حق فراهم کرده، نیازی به «انتقام شخصی» نیست.
4 محدود کردن تماس و تمرکز بر بازسازی خود| تمرکز بر خود، رشد شخصی، شغل، روابط سالم و معنای جدید در زندگی، راه واقعی ترمیم است.
الگویی مخرب برای جامعه
درباره رفتار علی صادقی اگر اخبار منتشرشده درست باشد و او واقعا دست به تخریب منزل همسر سابقش زده باشد، باید گفت این کار نه تنها خطاست، بلکه الگویی مخرب برای جامعه است، به‌ویژه وقتی از سوی چهره‌های شناخته‌شده انجام شود. هنرمندان و چهره‌های عمومی، چه بخواهند چه نخواهند، نقش الگو را دارند و این نوع واکنش عصبی، به‌هیچ‌وجه قابل دفاع نیست. در مواجهه با مسائل حساس خانوادگی، حفظ آرامش، مراجعه به مشاوران متخصص و پیگیری از طریق مراجع قانونی می‌تواند به حل مؤثرتر و کم‌هزینه‌تر مشکلات کمک کند. جدایی، به‌ویژه زمانی که با احساس ظلم، خیانت یا تحقیر همراه باشد، می‌تواند رنجی عمیق و گاه خشم‌برانگیز را در ما ایجاد کند. سخن آخر، انتقام، خانه خرابی است که اول درون خودمان را ویران می‌کند. رنج عاطفی، نیاز به ترمیم دارد، نه تخریب و بلوغ روانی یعنی در اوج خشم، همچنان مسئولیت رفتارمان را به‌عهده بگیریم.
از نقض حریم‌خصوصی تا تشدید تنش‌ها
از منظر اخلاقی و روان‌شناختی، انتشار چنین ویدئوهایی در فضای عمومی می‌تواند تبعات متعددی مثل نقض حریم خصوصی، تشدید تنش‌ها و آسیب‌های روانی برای هر دو طرف و حتی فرزندان یا خانواده‌های آن‌ها و در مواردی پیامدهای قانونی داشته باشد. با این حال، اگر هدف از انتشار این ویدئوها، جلب توجه عمومی به یک رفتار نادرست و درخواست حمایت یا رسیدگی قانونی باشد، بهتر است از مسیرهای رسمی و قانونی اقدام شود. مراجعه به مراجع قضایی و مشاوره با وکلای متخصص می‌تواند راهکار مؤثرتری برای رسیدگی به چنین مواردی باشد.
با میل به انتقام از همسر سابق چه کنیم؟
پس از جدایی، افراد احساسات متناقض زیادی را تجربه می کنند مثل احساس خشم، دل‌شکستگی و حتی میل به انتقام که روند طبیعی این مسیر است اما مسئله اصلی این است: با این احساسات چه کنیم؟ آیا هر احساسی، مجوزی برای هر رفتاری است؟ آیا کشاندن دعوا به خانه طرف‌مقابل یا تخریب وسایل، رفتاری درست است؟
چرا بعضی افراد دست به تخریب می‌زنند؟
از منظر روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و قانون، این نوع واکنش‌ها نه تنها حل‌کننده نیستند بلکه آسیب‌زا هستند؛ هم برای خود فرد و هم برای دیگران. رفتاری مانند تخریب منزل همسر سابق، ولو با انگیزه خشم یا احساس حق‌طلبی، نوعی رفتار خشونت‌آمیز، غیراخلاقی و غیرقانونی است.این کار نه تنها از نظر اجتماعی مردود و ناپسند است، بلکه از نظر قانونی هم قابل پیگرد است و تصویر عمومی فرد را خدشه‌دار می‌کند. چرا برخی افراد دست به چنین رفتارهایی می‌زنند؟
1 ناتوانی در مدیریت خشم و هیجانات| برخی افراد نمی‌توانند میان «احساس» و «واکنش» فاصله بگذارند. خشم آن‌ها فوراً به رفتار انفجاری تبدیل می‌شودو هر مسئله ای می تواند آتش خشم‌شان را شعله ور کند.
2 تجربه نکردن حل مسئله در روابط عاطفی| افرادی که به‌جای گفت و گو و فرایند سالم سوگواری، مستقیم به خشونت یا تخریب متوسل می‌شوند، غالباً الگوهای ناسالمی از روابط در ذهن دارند.
۳ تلاش برای کنترل یا جبران حس قدرت از دست‌رفته| برخی افراد در طلاق احساس می‌کنند موقعیت، غرور یا کنترل خود را از دست داده‌اند. واکنش پرخاشگرانه می‌تواند تلاشی باشد برای جبران این حس ضعف، البته به‌روش غلط.
اگر از همسر سابق‌مان شاکی هستیم، چه کنیم؟
1 به رسمیت شناختن احساسات خود| اولین قدم، پذیرش احساس خشم، غم یا تنفر است. انکار این احساسات آن‌ها را قوی‌تر می‌کند.بپذیریم که به هر دلیل این رابطه پایان یافته و این به معنای دشمنی ما دونفر نیست.
2 صحبت با روان‌درمانگر یا مشاور| بیان این احساسات در فضایی امن، مثل اتاق درمان، کمک می‌کند تا از احساسات عبور کنیم، نه این که در آن‌ها گرفتار شویم.
3 استفاده از مسیرهای قانونی(در صورت نیاز)| اگر رفتار همسر سابق آسیب‌زا بوده، می‌توان از مسیرهای قانونی و حقوقی پیگیری کرد. قانون راه‌هایی برای احقاق حق فراهم کرده، نیازی به «انتقام شخصی» نیست.
4 محدود کردن تماس و تمرکز بر بازسازی خود| تمرکز بر خود، رشد شخصی، شغل، روابط سالم و معنای جدید در زندگی، راه واقعی ترمیم است.
الگویی مخرب برای جامعه
درباره رفتار علی صادقی اگر اخبار منتشرشده درست باشد و او واقعا دست به تخریب منزل همسر سابقش زده باشد، باید گفت این کار نه تنها خطاست، بلکه الگویی مخرب برای جامعه است، به‌ویژه وقتی از سوی چهره‌های شناخته‌شده انجام شود. هنرمندان و چهره‌های عمومی، چه بخواهند چه نخواهند، نقش الگو را دارند و این نوع واکنش عصبی، به‌هیچ‌وجه قابل دفاع نیست. در مواجهه با مسائل حساس خانوادگی، حفظ آرامش، مراجعه به مشاوران متخصص و پیگیری از طریق مراجع قانونی می‌تواند به حل مؤثرتر و کم‌هزینه‌تر مشکلات کمک کند. جدایی، به‌ویژه زمانی که با احساس ظلم، خیانت یا تحقیر همراه باشد، می‌تواند رنجی عمیق و گاه خشم‌برانگیز را در ما ایجاد کند. سخن آخر، انتقام، خانه خرابی است که اول درون خودمان را ویران می‌کند. رنج عاطفی، نیاز به ترمیم دارد، نه تخریب و بلوغ روانی یعنی در اوج خشم، همچنان مسئولیت رفتارمان را به‌عهده بگیریم.