چطور زمان را قلقلک بدهیم که بیشتر برایمان کار کند؟
زهرا موید | طرحواره‌درمانگر
تا به حال شده احساس کنید زمان از دست‌تان لیز می‌خورد؟ صبح بیدار می‌شوید، چند کار انجام می‌دهید و ناگهان می‌بینید شب شده و فهرست کارهایی که باید انجام می‌دادید، هنوز نیمه‌کاره است. این اتفاق برای بسیاری از نوجوانان آشناست؛ به‌خصوص در دنیایی که گوشی‌های هوشمند، شبکه‌های اجتماعی و سرگرمی‌های دیجیتال، دائماً حواس‌مان را پرت می‌کنند. با هم چند راهکار ساده و علمی برای مدیریت بهتر زمان یاد بگیریم؛ راه‌هایی که اگر آن‌ها را در زندگی روزمره‌تان به‌کار ببندید، می‌توانید احساس رضایت بیشتری از روزهایتان داشته باشید.
1 اولویت‌بندی؛ همه کارها مهم نیستند
وقتی فهرست بلندبالایی از کارها دارید، به جای این‌که همه را با هم شروع کنید، به اصل «اولویت‌بندی» فکر کنید. از خودتان بپرسید: کدام کار از همه مهم‌تر است؟ کدام کار اگر انجام نشود، واقعاً مشکلی پیش می‌آید؟ روش معروفی به نام ماتریس آیزنهاور وجود دارد که کارها را به چهار دسته تقسیم می‌کند:
مهم و فوری
مهم و غیرفوری
غیرمهم و فوری
غیرمهم و غیرفوری
شما باید تمرکزتان را روی دسته اول و دوم بگذارید. کارهای مهم را زودتر انجام دهید، حتی اگر فوری نباشند.
2 تکه‌تکه کردن کارهای بزرگ
فرض کنید باید یک پروژه درسی را تا آخر هفته تحویل دهید. اگر فقط به بزرگی پروژه فکر کنید، احتمال دارد دچار اضطراب شوید و آن را پشت گوش بیندازید. اما اگر آن را به تکه‌های کوچک‌تر تقسیم کنید-مثلاً تحقیق، نوشتن، ویرایش- هر بخش را در یک روز انجام دهید، کار برایتان ساده‌تر و قابل انجام‌تر می‌شود.
3 برای هر کار، خانه‌ای بسازید
یکی از روش‌های مدرن مدیریت زمان، تکنیکی به نام Time Boxing است. در این روش، شما برای هر کار بازه زمانی مشخصی تعیین می‌کنید؛ مثلاً می‌گویید: «از ساعت ۴ تا ۴:۳۰ فقط و فقط مشق ریاضی می‌نویسم.»
4مغز هم نفس می‌خواهد
شاید تصور کنید استراحت وقت تلف کردن است. اما واقعیت این است که مغز ما هم نیاز به شارژ دارد. روش‌هایی مثل تکنیک پومودورو به شما پیشنهاد می‌کنند هر ۲۵ دقیقه کار، ۵ دقیقه استراحت کنید. این کار باعث می‌شود مغزتان خسته نشود و تمرکز بیشتری داشته باشید.
5دشمن‌های زمان را بشناسید
بی‌برنامگی، چک کردن دایمی گوشی، شبکه‌های اجتماعی و انجام چند کار همزمان، از اصلی‌ترین دشمن‌های زمان هستند. بهتر است هنگام درس خواندن، اعلان‌های گوشی را خاموش کنید یا حتی گوشی را در اتاق دیگری بگذارید.
6 پایان روز، وقت بازبینی است
قبل از خواب، چند دقیقه‌ای به این فکر کنید که امروز چگونه گذشت. چه کارهایی انجام دادید؟ چه کارهایی ماند؟ چه چیزی خوب پیش رفت و چه چیزی نیاز به بهبود دارد؟ این مرور روزانه کمک می‌کند کم‌کم الگوی رفتاری خودتان را بهتر بشناسید و روزهای بعدی را پُربارتر بسازید. در پایان زمان برای همه یکسان است، اما نحوه استفاده از آن است که تفاوت‌ها را می‌سازد. اگر یاد بگیریم زمان را مدیریت کنیم و آن را قلقلک بدهیم تا برایمان کار کند، می‌توانیم با خیال راحت‌تر به اهداف‌مان برسیم.
1 اولویت‌بندی؛ همه کارها مهم نیستند
وقتی فهرست بلندبالایی از کارها دارید، به جای این‌که همه را با هم شروع کنید، به اصل «اولویت‌بندی» فکر کنید. از خودتان بپرسید: کدام کار از همه مهم‌تر است؟ کدام کار اگر انجام نشود، واقعاً مشکلی پیش می‌آید؟ روش معروفی به نام ماتریس آیزنهاور وجود دارد که کارها را به چهار دسته تقسیم می‌کند:
مهم و فوری
مهم و غیرفوری
غیرمهم و فوری
غیرمهم و غیرفوری
شما باید تمرکزتان را روی دسته اول و دوم بگذارید. کارهای مهم را زودتر انجام دهید، حتی اگر فوری نباشند.
2 تکه‌تکه کردن کارهای بزرگ
فرض کنید باید یک پروژه درسی را تا آخر هفته تحویل دهید. اگر فقط به بزرگی پروژه فکر کنید، احتمال دارد دچار اضطراب شوید و آن را پشت گوش بیندازید. اما اگر آن را به تکه‌های کوچک‌تر تقسیم کنید-مثلاً تحقیق، نوشتن، ویرایش- هر بخش را در یک روز انجام دهید، کار برایتان ساده‌تر و قابل انجام‌تر می‌شود.
3 برای هر کار، خانه‌ای بسازید
یکی از روش‌های مدرن مدیریت زمان، تکنیکی به نام Time Boxing است. در این روش، شما برای هر کار بازه زمانی مشخصی تعیین می‌کنید؛ مثلاً می‌گویید: «از ساعت ۴ تا ۴:۳۰ فقط و فقط مشق ریاضی می‌نویسم.»
4مغز هم نفس می‌خواهد
شاید تصور کنید استراحت وقت تلف کردن است. اما واقعیت این است که مغز ما هم نیاز به شارژ دارد. روش‌هایی مثل تکنیک پومودورو به شما پیشنهاد می‌کنند هر ۲۵ دقیقه کار، ۵ دقیقه استراحت کنید. این کار باعث می‌شود مغزتان خسته نشود و تمرکز بیشتری داشته باشید.
5دشمن‌های زمان را بشناسید
بی‌برنامگی، چک کردن دایمی گوشی، شبکه‌های اجتماعی و انجام چند کار همزمان، از اصلی‌ترین دشمن‌های زمان هستند. بهتر است هنگام درس خواندن، اعلان‌های گوشی را خاموش کنید یا حتی گوشی را در اتاق دیگری بگذارید.
6 پایان روز، وقت بازبینی است
قبل از خواب، چند دقیقه‌ای به این فکر کنید که امروز چگونه گذشت. چه کارهایی انجام دادید؟ چه کارهایی ماند؟ چه چیزی خوب پیش رفت و چه چیزی نیاز به بهبود دارد؟ این مرور روزانه کمک می‌کند کم‌کم الگوی رفتاری خودتان را بهتر بشناسید و روزهای بعدی را پُربارتر بسازید. در پایان زمان برای همه یکسان است، اما نحوه استفاده از آن است که تفاوت‌ها را می‌سازد. اگر یاد بگیریم زمان را مدیریت کنیم و آن را قلقلک بدهیم تا برایمان کار کند، می‌توانیم با خیال راحت‌تر به اهداف‌مان برسیم.