زنگ خطر نابودی صنعت گاوداری در صالح آباد
بهره مند
اوایل دهه هشتاد، دامداران در شهرستان صالح آباد رغبت زیادی به پرورش دام سنگین داشتند و در همان سال ها 10 گاوداری در شهرستان صالح آباد ایجاد شد ولی بعد از مدتی به دلایل مختلف دامداران یکی یکی از ادامه راه منصرف شدند و دامداری آن ها تعطیل شد و دامداران ماندند و اقساط تسهیلاتی که باید بپردازند. در حال حاضر در شهرستان صالح آباد تنها 2 گاوداری وجود دارد و زنگ خطر نابودی صنعت گاوداری در این شهرستان به صدا در آمده است.یکی از پرورش دهندگان دام سنگین در شهرستان صالح آباد می گوید: یکی از مهم ترین دلایلی که پرورش دام سنگین در صالح آباد در حال تعطیلی کامل است، کمرنگ شدن حمایت های جهاد کشاورزی در تامین علوفه و همچنین کمک به تامین سرمایه در گردش دامداران و مالکان گاوداری هاست. عیدی حسن زاده می افزاید: تعطیلی دامداری سنگین در شهرستان صالح آباد دلایل زیادی دارد، یکی از این دلایل نبود دام پزشک دام سنگین در صالح آباد است. یک دام پزشکی دام سنگین در شهرستان تربت جام وجود دارد که به بخش خصوصی واگذار شده است و برای یک معاینه ساده دام سنگین، دام پزشک باید از تربت جام به صالح آباد بیاید و هزینه زیادی هم دریافت می کند که به این هزینه ها، هزینه های درمان یا جراحی دام سنگین نیز اضافه می شود. وی اظهار می کند: هزینه های حمل علوفه، خوراک و مایحتاج دام های سنگین به واسطه خرابی جاده های برون شهری صالح آباد نسبت به سایر شهرستان ها بسیار بیشتر است و این هم مشکل دیگری است که در سر راه ما دامداران قرار دارد. هزینه های تامین خوراک دام سنگین بسیار افزایش یافته است، برای تهیه 20 تن سویا و سایر مکمل های غذایی دام سنگین بیش از 400 میلیون تومان باید پول بدهیم، یک دامدار صالح آبادی از کجا می تواند این مقدار پول را تهیه کند؟ من صورتم را با سیلی سرخ نگه داشته ام، مسئولان باید توجه و حمایت ویژه ای از پرورش دهندگان دام سنگین داشته باشند.
نبود مرکز جمع آوری شیر
یکی از بانوان دامدار شهرستان صالح آباد نیز می گوید: من در حال احیای یک گاوداری هستم که حدود 5 سال پیش تعطیل شده است. در روستاهای شهرستان صالح آباد معمولا چند خانوار تعداد یک تا پنج راس گاو دارند و به علت نبود پایگاه جمع آوری شیر برخی از آن ها برای فروش شیر گاوهای خود با مشکل مواجه می شوند، حتی مجبور می شوند شیر خود را دور بریزند. مریم عرب می افزاید: من فرهنگی بازنشسته ساکن مشهد بودم که از مشهد برگشتم و خانه ام را فروختم تا بتوانم دامداری پدرم را احیا کنم و از مسئولان انتظار حمایت دارم و اگر از دامداران دام سنگین حمایت نشود تا یک سال دیگر هیچ اثری از پرورش دام سنگین در صالح آباد، نخواهید یافت. وی اظهار می کند: نبود پایگاه جمع آوری شیر در شهرستان صالح آباد مهم ترین عامل کم رونقی و تعطیلی گاوداری های صنعتی است. کار اصلی و عمده مردم شهرستان صالح آباد دامداری است ولی کم توجهی ها و نبود حمایت های لازم مسئولان سبب شده تا بیشتر دامداران سبک و سنگین شغل خود را رها کنند و به شغل های دیگر رو بیاورند. وی خاطرنشان می کند: بعضی از دامداران که تعداد کمی گاو دارند شیر دام خود را به تربت جام برده و در آن جا به یکی از شرکت های معروف لبنی می فروشند . اگر در شهرستان صالح آباد خط تولید فراورده های لبنی ایجاد شود، حتی می توان لبنیات شهرستان صالح آباد را به شهرهای دیگر و حتی کشورهای همسایه صادر کرد. یک دامداری سنگین نیاز به شیر دوش مجهز، ماشین حمل شیر مجهز به شیر سردکن و تانکر و سایر تجهیزات لازم دارد و این ها نیازمند حمایت مسئولان از دامداران است در غیر این صورت چراغ صنعت گاوداری در صالح آباد خاموش می شود. وی اظهار می کند: چند سال پیش بنیاد برکت به تعدادی از جوانان جویای کار در شهرستان صالح آباد تسهیلاتی برای پرورش دام سنگین ارائه کرد که این افراد به دلیل گرانی علوفه و ناتوانی در فروش شیر، نتوانستند به این کار ادامه دهند. در حال حاضر 10 راس گاو شیرده در دامداری خود دارم که آن ها را با دریافت تسهیلات خریداری کرده ام، اگر در خرید تجهیزات (شیردوشی، شیرسردکن، خودروی حمل شیر، تانکر شیر و...) برای انتقال شیر به کارخانه شیر در مشهد حمایت نشوم، مجبورم همین گاوها را هم بفروشم و این کار را رها کنم.
عبدالصمد بای زاده یکی دیگر از دامداران دام سنگین در شهرستان صالح آباد نیز می گوید: پرورش دام سنگین نیاز به حمایت همه جانبه از سوی مسئولان جهادکشاورزی شهرستان دارد و در صورتی که این حمایت انجام نشود، دامداری سنگین در صالح آباد با شکست مواجه می شود.
4 مشکل اصلی برای پرورش دام سنگین در صالح آباد
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان صالح آباد نیز در این باره به «خراسان رضوی» می گوید: وضعیت پرورش دام سنگین در سال های گذشته در صالح آباد نسبت به سال های اخیر بسیار بهتر بوده است، در گذشته وجود منابع آبی خوب و کشت یونجه در استان و به خصوص در صالح آباد بسیار زیاد بوده ولی در سال های اخیر خشکسالی های پی در پی، تعطیلی مرکز جمع آوری شیر شهرستان صالح آباد و افزایش هزینه های نگهداری دام سنگین، سبب بی انگیزگی دامداران برای پرورش دام سنگین شده است. علیرضا آرمین می افزاید: ما برای حمایت از دامداران دام سنگین، خوراک و نهاده های دولتی را همچنان در اختیارشان قرار می دهیم تا این دامداری ها سرپا بمانند. وی خاطرنشان می کند: بانک ها حاضر نیستند از منابع داخلی خود به دامداران دام سنگین تسهیلات ارائه کنند و ارائه تسهیلات از بخش تخصصی با سود 23 و 24 درصد هم برای دامداران توجیه اقتصادی ندارد و ارائه تسهیلات از نهادهایی همچون کمیته امداد هم بسیار ناچیز است و مشکلی از دامداران حل نمی کند. وی اظهار می کند: زمانی در شهرستان صالح آباد حدود 800راس دام سنگین وجود داشت اما به دلیل نبود مرکز جمع آوری شیر، هزینه بالای نگهداری دام، نبود دام پزشک و ارائه نشدن تسهیلات بانکی با سود مناسب به دامداران، پرورش دام سنگین با مشکلاتی مواجه شده است. وی می افزاید: در شهرستان صالح آباد افراد بومی دانش آموخته در زمینه دام سنگین یا نداریم یا این که ترجیح می دهند به هر دلیلی در این حوزه فعالیت نکنند یا در شهرستان های دیگر مشغول کار شده اند.
معاون سیاسی اجتماعی فرمانداری صالح آباد نیز می گوید: در سال های گذشته توجه چندانی به دامداری صنعتی و سنگین در صالح آباد نشده است. اما در حال حاضر در فرمانداری صالح آباد در کارگروه اشتغال شهرستان، از دامداران دام های سنگین در شهرستان حمایت می کنیم و تسهیلاتی نیز برای یکی از متقاضیانی که قصد احیای دامداری صنعتی تعطیل شده ای را داشت، ارائه کردیم. مرتضی یوسفی می افزاید: یکی از مهم ترین دلایلی که در شهرستان صالح آباد پرورش دام سنگین رونق چندانی ندارد، نبود مرکز جمع آوری شیر است. وی تصریح کرد: در کارگروه اشتغال شهرستان در صدد رفع این مشکلات هستیم.