توان «تأمین» گاز استان در اوج مصرف تنها پاسخگوی «تقاضای خانگی» است
تقاضای خانگی نیاز صنایع را می بلعد!
مسعود حمیدی
بنا بر اذعان معاون امور عمرانی استانداری خراسان رضوی، ظرفیت «تأمین» گاز استان امسال 60 میلیون مترمکعب است و گاز مورد«تقاضا»ی بخش‌های مختلف استان در پیک مصرف (زمستان) بیش از 80 میلیون مترمکعب است که حدود 80 درصد آن مصرف خانگی است که بر اساس سیاست‌گذاری کلان مبنی بر عدم قطعی گاز بخش خانگی باید منتظر قطعی کامل گاز صنایع استان در زمستان پیش رو باشیم.ناترازی انرژی در کشوری که بزرگ‌ترین ذخایر انرژی دنیا به لحاظ گاز و نفت را در اختیار دارد، خود قصه‌ای تلخ است که ناگفته گویای هدررفت، بدمصرفی شدید انرژی در کشور است. در استان خراسان رضوی در حوزه تولید انرژی در بخش برق با مازاد تولید روبه رو هستیم اما به دلیل این که شبکه توزیع برق کشور به‌صورت سراسری است در اوج مصرف کشور، مازاد برق استان به دیگر استان‌ها منتقل می‌شود و شاهد قطعی برق در بخش‌های مولد و حتی خانگی استان هستیم به‌رغم این که در دولت قبل سیاست و راهبرد مطلق مبنی بر این بوده که به هیچ قیمتی نباید برق و گاز مشترکان خانگی قطع شود و به همین دلیل برق و گاز حوزه تولید و حتی کسب‌وکارها (مغازه‌ها و مشاغل تجاری) قطع می‌شد و خسارات زیادی به کارخانه ها وارد شد.
امسال نیز در مسئله گاز استان خراسان رضوی با بحران جدی روبه رو خواهد شد. طوری که چند روز پیش مدیرعامل شرکت گاز استان صراحتاً اعلام کرد پالایشگاه خانگیران یا شهید هاشمی نژاد به‌تنهایی قادر به تأمین گاز موردنیاز استان نیست. معاون عمرانی استانداری نیز در گفتوگو با خراسان رضوی درباره تأمین انرژی و گاز زمستان استان می‌گوید: هماکنون ظرفیت و توان تأمین گاز استان که بخشی توسط پالایشگاه شهید هاشمی نژاد و بخشی از طریق خط سراسری تأمین می‌شود، حدود 60 میلیون مترمکعب است؛ اما به‌طور طبیعی سالانه حدود 5 درصد به مصارف گازی استان افزوده می‌شود.
جواد خدایی تقاضای گاز استان در فصل پیک و اوج مصرف را 80 میلیون مترمکعب می‌داند و توضیح می‌دهد: در بخش مصارف باید دو مقوله نیاز و تقاضا را تفکیک کنیم. زیرا در بخش‌های ما تقاضا با نیاز واقعی فاصله‌ای زیاد دارد. در بخش صنایع ما نیاز واقعی تا حد زیادی با تقاضای مصرف مطابقت دارد اما در بخش‌های دیگر مانند مصارف خانگی که بعضاً تا 80 درصد تقاضای گاز استان را دربرمی‌گیرد، تقاضا با نیاز واقعی فاصله زیادی دارد.
معاون استاندار معتقد است که نمی‌توان خانواده‌ها را مقصر مصرف بالای گاز در بخش خانگی دانست و توضیح می‌دهد: بخشی از مصارف بالا ناشی از دمای بهینه در خانه‌هاست که متأسفانه فرهنگ اشتباه رایجی وجود دارد که باید دما 28 درجه یا همین حدود باشد؛ درحالی‌که درگذشته مردم در فصل زمستان سعی می‌کردند لباس گرم‌تری در خانه بپوشند زیرا انرژی به‌مانند امروز به سهولت در دسترس نبود و این فرهنگ باید اصلاح شود.
وی موضوع مهم دیگر در بالا بودن تقاضای مصرف گاز در بخش خانگی استان را هدررفت شدید انرژی می‌داند و می‌گوید: متأسفانه تولید تجهیزات گرم‌کننده مانند بخاری‌ها و امثال آن به‌صورت غیراستاندارد خود به عاملی مهم در بدمصرفی و هدررفت انرژی در خانه‌ها تبدیل‌شده است که این بخاری‌ها یا گرم‌کننده‌ها انرژی زیادی مصرف می‌کنند اما گرمای اثربخش چندانی ندارند و مهم‌تر آنکه ما ضوابط ساخت‌وساز متناسب با شرایط اقلیمی استان نداریم . یعنی خانه‌ها و منازلی ساخته می‌شود که در موضوع مصارف بهینه انرژی هیچ توجهی وجود ندارد و نوع تعبیه‌ها و کاربری مصالح خود به عاملی مهم در هدررفت انرژی تبدیل‌شده است که باید این الگوها و ضوابط ساخت‌وساز اصلاح شود تا بتوانیم فاصله زیاد بین نیاز واقعی و تقاضای مصرف گاز در استان در بخش خانگی را مدیریت کنیم.