سبقت رقبا، سقوط به رتبه‌های پایین‌تر گیشه

دهه 90 جزو فاتحان گیشه بود و هر سال با آثار کمدی پرفروش خود در رتبه اول یا دوم پرفروش‌ترین فیلم‌ها جایگاهی را به دست می‌آورد. از اواخر دهه 90 این روند تقریبا متوقف شد و رضا عطاران در رتبه‌های پایین‌تر جدول فروش نشست و جایگاه اول تا سوم گیشه را به کمدین‌های دیگر واگذار کرد. جدیدترین نمونه این اتفاق، ناکامی فیلم «قیف» ساخته محسن امیریوسفی است که با وجود فضای فانتزی و متفاوت آن، اما مورد استقبال تماشاگران قرار نگرفته و حضور موفقی در گیشه نداشته است. به بهانه «قیف» نگاهی داشتیم به جایگاه رضا عطاران طی سال‌های گذشته در گیشه و جانشینان او در سال‌های ناکامی اش.

مائده کاشیان

​​​​​​​بالانشینی در گیشه طی سال‌های دهه 90
رضا عطاران طی سال‌های 90، 91 و 93 به ترتیب با سه کمدی «ورود آقایان ممنوع»، «خوابم میاد» و «طبقه حساس» در جایگاه دوم جدول فروش نشست. این ستاره سال‌های 94 تا 97 نیز طی چهار سال متوالی با کمدی‌های پرفروش «نهنگ عنبر 1»، «من سالوادور نیستم»، «نهنگ عنبر 2» به جایگاه دوم و با فیلم پرفروش «هزارپا» به قله گیشه رسید. پس از این موفقیت تجاری، موقعیت عطاران در گیشه تغییر و جایگاه او به رتبه‌های پایین‌تر سقوط کرد.
شکست و از دست رفتن برگ برنده
علاوه بر کیفیت فیلم‌ها، بعضی اتفاقات حاشیه‌ای نیز در تغییر موقعیت عطاران در گیشه موثر بوده است. به عنوان مثال کمدی «زیر نظر» چهارم دی‌ماه سال 98، اکران شد و در اولین ماه نمایش روزهای پر التهابی را پشت سر گذاشت. وقایع آبان‌ آن سال و قطعی سراسری اینترنت در کشور باعث شد که گیشه سینماها کم‌رونق شوند. این شرایط با رخ دادن اتفاقات مهمی مانند شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی، سقوط هواپیمای اوکراینی، شیوع کرونا و اعلام عزای عمومی نیز ادامه‌دار شد. رخدادی که باعث شد در کشور عزای عمومی اعلام شود و سینماها تعطیل شوند. به این ترتیب شانس فروش «زیر نظر» تا حد زیادی از بین رفت و فیلم در جایگاه دهمین فیلم پرفروش سال قرار گرفت. کمدی «شیشلیک» ساخته محمدحسین مهدویان یکی از آثار مورد انتظار عطاران است که اگر پس از کسب مجوز نمایش در سال 1400، اکران می‌شد، می‌توانست موفقیت تجاری تازه‌ای را برای عطاران رقم بزند اما این فیلم هنوز که هنوز است به نمایش درنیامده و توقیف است. سال 1401، اکران کمدی «انفرادی» باعث شد عطاران بار دیگر به صدر گیشه بازگردد. این فیلم با فروش 77 میلیارد و 586 میلیون تومانی صدرنشین بود. «انفرادی» رقبایی مانند «بخارست» و «سگ‌بند» با بازی پژمان جمشیدی و بهرام افشاری را پشت سر گذاشت و به جایگاه اول رسید.
واگذاری رقابت به افشاری و زوج‌های کمدی
پس از فیلم «انفرادی»، سال 1402 کمدی «ویلای ساحلی» اثر کیانوش عیاری به نمایش درآمد. این فیلم با فروش 63 میلیارد و 688 میلیون تومان، پنجمین فیلم پرفروش گیشه بود. عطاران سال 1402 با ستاره‌هایی مانند بهرام افشاری، زوج کمدی پژمان جمشیدی و محسن کیایی و زوج کمدی امین حیایی و امیر جعفری که فیلم‌های «فسیل»، «هتل» و «هاوایی» را روی پرده داشتند، رقابت کرد. افشاری با «فسیل» صدرنشین شد و دو زوج کمدی دیگر نیز به ترتیب در جایگاه های دوم و سوم جدول فروش قرار گرفتند.
ناکامی «قیف» در گیشه
رضا عطاران نیمه شهریور امسال با کمدی «قیف» ساخته محسن امیریوسفی به سینما آمد، اما این فیلم هم نتوانست ناکامی پیشین عطاران در گیشه را جبران کند. «قیف» فعلا حدود 26 میلیارد و 642 میلیون تومان فروخته، 450 هزار مخاطب داشته و در رتبه 10 جدول فروش نشسته است. زوج کمدی پژمان جمشیدی و سام درخشانی با «تگزاس 3» گیشه را فتح کرده‌اند و جواد عزتی هم با «تمساح خونی» جایگاه دوم را به دست آورده است. با ادامه فروش «زودپز» و همچنین آغاز اکران «70 سی» بعید نیست معادله تغییر کند و جایگاه این ستاره‌ها در گیشه عوض شود، اما در هر صورت رضا عطاران با «قیف» خارج از این رقابت است.
عطاران هنوز عطاران است...
با وجود سقوط عطاران به رتبه‌های پایین‌تر جدول فروش، سابقه درخشان این ستاره در تلویزیون و خاطره مخاطبان از فیلم‌های پرفروش او در دهه 90، باعث می‎‌شود همچنان به عنوان چهره‌ای محبوب نزد مخاطبان جایگاه خود را حفظ کند اما موفقیت تجاری آثار او یا انتخاب‌های این بازیگر موضوعات دیگری است. سال 1402 سریال موفق و خوش‌ساخت «دفتر یادداشت» در نمایش خانگی اثبات کرد در صورتی که نقشی خاص مانند «ایرج مجد» به عطاران سپرده شود و فیلم یا سریال نیز کیفیت لازم را داشته باشد، این ستاره باز هم می‌تواند توانایی‌های خود را نشان بدهد و مورد توجه قرار گیرد.