بلای افسردگی 2 برابری زنان
مطالعات و تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد شیوع افسردگی در زنان بسیار بیشتر از مردان است. به‌تازگی رئیس انجمن روان‌پزشکان با اشاره به اختلالات «افسردگی» و «اضطرابی» توضیح داده: «به‌طور معمول، فراوانی اختلالات افسردگی و اضطرابی در میان زنان نسبت به مردان بیشتر است؛ میزان ابتلا به افسردگی زنان نسبت به مردان حدود دو برابر است»(منبع خبر: ایسنا). در ادامه از چرایی این دو برابری خواهیم گفت و چند توصیه به خانم‌ها برای پیشگیری از ابتلا به این اختلال خواهیم داشت.
زهرا فولادی | روان‌شناس
چرایی 2برابری افسردگی در زنان نسبت به مرداندلیل بیشتر بودن شیوع افسردگی در زنان به عوامل مختلفی مرتبط است. یکی از این علل، عوامل زیستی و هورمونی است. مواردی همچون بعضی از رخدادها و تحولات مرتبط با بارداری، استفاده از داروهای ضدبارداری، دوره قاعدگی و یائسگی از جمله عوامل تاثیرگذار بر افسردگی است. تغییرات هورمونی هم یکی از مهم ترین علل افسردگی در زنان است چراکه از نظر بیولوژی، هورمون‌های زنانگی دلیل احساسی‌تر بودن زنان از مردان بوده و به همین علت است که زنان زودتر از مردان تحت‌تاثیر شرایط مختلف قرار می‌گیرند. در برخی موارد رفتار خانم‌ها غیرقابل پیش بینی‌بوده و علت آن هم تغییرات هورمونی است که زنان در مراحل مختلف عمرشان با آن روبه‌رو می‌شوند و همین شرایط روحی آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به عنوان نمونه در دوره بارداری میزان هورمون‌های استروژن و پروژسترون و همچنین ترشح غدد تیروئید به شدت کاهش یافته و این هورمون‌ها نقش حساس و مستقیمی در ارتباط با افسردگی دارند.
عوامل اجتماعی و روان شناختی هم موثرند
از دیگر دلایل دخیل در بالا بودن آمار افسردگی زنان می‌توان به عوامل اجتماعی اشاره کرد. محققان عوامل تنش‌زایی نظیر ازدواج ناموفق، روابط ناخوشایند و خشونت‌آمیز، غیبت همسر، انزوای اجتماعی، پایبند شدن در خانه به دلیل داشتن فرزند کم سن‌وسال، سوءاستفاده جنسی و مشکلات مالی و فقر را در این زمینه اثرگذار می‌دانند. همچنین خصوصیاتی مانند منفعل‌بودن، وابستگی، عزت‌نفس پایین و درماندگی آموخته شده در زنان بسیار مشاهده می‌شود و اغلب با افسردگی توأم و مرتبط است. به اعتقاد روان شناسان، یک ویژگی متعارف زنان تمایل به نشخوار فکری درباره احساسات و دلایل آن‌هاست. از طرفی مردان اغلب راه فراری به نام عمل‌کردن یا کنش را در پیش می‌گیرند، چه این کنش به احساسات آن‌ها مرتبط باشد، چه نباشد، بنابراین زنان بیشتر دچار افسردگی می‌شوند.
چند توصیه برای پیشگیری از افسردگی در زنان
1 برقراری روابط میان فردی| یکی از عوامل موثر در شیوع افسردگی در زنان انزوا و تنهایی است. از این رو گوشه‌گیری و تنهایی سبب می‌شود فرد به جای تعامل با دیگران به فکر و خیال‌های بیهوده خود دامن بزند و دچار افکار منفی و بدبینانه و همچنین نشخوار فکری شود، بنابراین توصیه می‌شود روابط دوستانه خود را گسترش دهید.
2 ایجاد سبک‌زندگی سالم| تغییر روش و سبک زندگی به سمت و سوی سالم زیستن سبب می‌شود افراد از خطر ابتلا به افسردگی در امان بمانند. از این رو خواب کافی و به اندازه، رژیم‌غذایی مغذی و سالم، ورزش و تحرک بدنی و همچنین قطع ارتباط با افراد منزوی و بالعکس ایجاد ارتباط موثر و شاد، حذف محرکات تشدیدکننده افسردگی اعم از قرار گرفتن در حال و هوای غمگین و متشنج یا یادآوری خاطرات ناموفق و ناامید کننده، مثبت‌اندیشی و ساختار و هدفمندی در زندگی اقداماتی هستند که از بروز افسردگی جلوگیری می‌کند یا آن را کاهش می‌دهد.
3 پرداختن به علاقه مندی‌ها| دنبال‌کردن علایق و سرگرمی‌ها و کارهایی که از نظر خودمان باارزش است، سبب می‌شود در حیطه مورد علاقه موفق شویم و احتمال افسردگی کاهش یابد. همچنین قدرت تاب‌آوری در برابر سختی‌ها و موانع بالا می‌رود و افراد به طور خودکار کنش و تکاپویی فعال برای دنبال کردن ادامه مسیر پیدا می‌کنند، بنابراین توصیه می‌شود زنان علاوه بر وقت گذاشتن برای سر و سامان دادن وضعیت خانواده، موقعیت‌هایی از زندگی را به خود اختصاص بدهند و در آن زمان‌ها اهداف و علاقه‌های شخصی خود را زنده و پایدار نگه دارند.
4 نیفتادن در دام قلیان، سیگار و موادمخدر| مصرف مواد مخدر و سیگار سبب تشدید افسردگی می‌شود. از طرفی فرد مصرف کننده احتیاج روزافزونی نسبت به مصرف مواد پیدا می‌کند و اعتیاد سبب ناامیدی نسبت به آینده، بی‌هدفی و سردرگمی، پایین آمدن اعتماد به نفس، تنش‌ها و علایم روانی می‌شود. از این رو اعتیاد سبب ایجاد افسردگی و بسیاری از اختلالات دیگر به خصوص در زنان می‌شود.