printlogo


خانواده بارزانی در تنگنا!
سیدنیماموسوی


ششمین انتخابات پارلمانی اقلیم کردستان عراق روز ۱۸ اکتبر برگزار شد و حزب دموکرات به رهبری نچیروان بارزانی با کسب ۳۹ کرسی، اتحادیه میهنی به رهبری بافل طالبانی با کسب ۲۳ کرسی، جنبش نسل‌نو با ۱۵ کرسی و اتحاد اسلامی با ۷ کرسی چهار حزب برتر بودند. انتخاباتی که پس از دو سال وقفه برگزار شد و با تغییراتی از جمله کاهش کرسی‌های پارلمان اقلیم از ۱۱۱ به ۱۰۰ مواجه بود.اهمیت انتخابات ۲۰۲۴ از این جهت است که در تقاطع بحران‌های اقلیم واقع شده‌بود. از یک سو چالش‌های روابط اقلیم با بغداد بر سر حقوق کارمندان و صادرات نفت به ترکیه باعث تضعیف هر چه بیشتر اقتصاد اقلیم شده است. علاوه بر این رهبران نسل دوم اقلیم هم دچار روابط متعارضی هستند؛ از یک سو اختلافات بین لاهور شیخ جنگی و بافل طالبانی در سلیمانیه به انشعاب جبهه خلق از اتحادیه میهنی انجامید. از سوی دیگر در اربیل هم اختلافات نچیروان بارزانی و مسرور بارزانی ریشه‌دارتر شده‌است؛ به ویژه این که دستگاه امنیتی اربیل با وجود ارتقای جایگاه مسرور به نخست وزیری هنوز دست تیم اوست. برخلاف رویه یک دهه پس از حمله آمریکا که حزب دموکرات و اتحادیه میهنی با "فهرست کردستان" به شکل واحد در انتخابات اقلیم حاضر بودند؛ انتخابات ۲۰۲۴ جایی است که بسیاری از تضادهای اقلیم از جمله تعارضات اقتصادی و نیز تعارضات موجود در هیئت حاکمه اقلیم در اوج خود قرار دارد. این تعارضات پس از همه‌پرسی سال ۲۰۱۷ با روندی رو به رشد مواجه بوده‌است. بافل طالبانی در مصاحبه‌های قبل و بعد از انتخابات بر این نکته تاکید کرد که وقت آن رسیده تا حاکمیت در اقلیم دچار تغییرات عمده شود. آن چه پیداست با وجود این که فهرست وی نتوانست رتبه نخست انتخابات باشد؛ ولی با توجه به کاهش کرسی حزب دموکرات و کاهش کرسی‌های اقلیت‌ها وی توان ائتلاف علیه حزب دمکرات را دارد که البته تمام این‌ها بسته به قدرت مذاکره او با سایر جریانات است. غیر از حزب اتحاد اسلامی و چند حزب اقلیت که روابط خوبی با حزب دموکرات دارند، بقیه احزاب مهم دارای شکاف جدی با این حزب هستند. نسل‌نو که رهبر آن دوسال پیش از نچیروان در دادگاه فدرال شکایت کرد تا اتحادیه میهنی که معارض قدرت ۳۲ ساله حزب دموکرات بر اقلیم است؛ "علی همه‌صالح" و جریان "موقف" که از مخالفان بارزانی هستند و ... نمونه‌ای از این جریانات هستند. البته تغییرات سیاسی در اقلیم با توجه به قدرت اقتصادی خانواده بارزانی و نیز مهره‌چینی آنان در دستگاه امنیتی حزب دموکرات(پاراستن) و پیشمرگه‌ها قطعا دارای اصطکاک‌های فراوان خواهد بود. ناگفته نماند که ستاره این انتخابات "شاسوار عبدالواحد" تاجر جوانی است که رهبری حزب نسل‌نو را بر عهده دارد وی به عنوان یک بازرگان کُرد که در حوزه املاک فعال است شناخته می‌شود و تلویزیون NRT و شرکت نالیا از جمله مایملک اوست. وی در سال ۲۰۱۷ با ایجاد کارزاری علیه همه‌پرسی مشهور شد و در سال‌های بعد از جمله منتقدین حاکمیت اتحادیه میهنی در سلیمانیه بود که در سال ۲۰۱۹ دستگیر شد و پس از آزادی این بار لبه انتقاد خود را علیه بارزانی فعال کرد. نقش اپوزیسیونی که در سال‌های قبل برعهده جنبش گوران بود و با مرگ "نوشیروان مصطفی" این حزب بسیار ضعیف شد؛ حال به نظر می‌رسد این نقش به نسل‌نو رسیده است. فضای انتخابات به گونه‌ای است که عبدالواحد می‌تواند به عنوان حزب سوم، تاجبخش انتخابات پارلمانی اقلیم باشد.