دلجویانه بر بالین پرستاران
صادق غفوریان
سال هاست که پرستاران معترض به شرایط حق و حقوق خود هستند؛ وضعیت معوقات و نرخ پایین اضافه کار، اجرانشدن کامل قانون تعرفه خدمات پرستاری و همسان سازی حقوق پرستاران سازمان های مختلف از جمله مواردی است که آنان را از موقعیت حرفه ای خود گلایه مند و ناراضی کرده است. البته که سایر اقشار همچون کارگران و بازنشستگان نیز از شرایط رفاهی و دریافتی های خود رضایت چندانی ندارند و طبیعی است در روزگاری که تورم و گرانی روی خط سبقت از سبد معیشت طبقات متوسط و ضعیف قرار دارد، این نارضایتی ها پدید می آید.
اقدامات جدید و امیدوارکننده برای پرستاران
طبیعتا وقتی رئیس جمهور، یک پزشک متخصص و از وزرای اسبق بهداشت و چند دوره عضو کمیسیون بهداشت مجلس باشد، طبیعی است که درک دقیق تری از حوزه بهداشت و درمان خواهد داشت. نمونه آن در همین مدت، اصلاح نرخ اضافه کاری پرستاران است که با افزایش 2.5 برابری مقداری به عدالت نزدیک شد. سایر موارد یا خبرهای خوش وزارت بهداشت برای پرستاران را عباس عبادی معاون پرستاری این وزارتخانه روایت کرد:
1 خوشبختانه با همگرایی میان معاونت پرستاری و سازمان نظام پرستاری در حال اصلاح ارزش نسبی خدمات و ارتقای ضریب ریالی خدمات پرستاری هستیم و آنچه در شورای عالی بیمه مصوب شده و امیدواریم در هیئت دولت نیز به تصویب برسد، این است که رشد تعرفه‌ها در سال آینده 54 درصد و معادل تورم خواهد بود.
2 با قولی که سازمان امور اداری استخدامی داده است، از 25 هزار نفری که مجوز جذب نیرو داده اند 10 هزار نفر مربوط به پرستاران خواهد بود.
3 با برگزاری جلسات متعدد کارشناسی بین این سازمان و سازمان برنامه و بودجه، مقرر شد میانگین اضافه‌کار پرستاران به ساعتی ۸۰ هزار تومان برسد.
3سطح مطالبات پرستاران
اما روی دیگر سکه، مطالبات جامعه پرستاران است که البته بخشی از آن با این اقدامات جدید دولت برای آنان پوشش داده یا دست کم به عدالت نزدیک تر می شود. سید محمد علوی دبیر کانون جوانان سازمان نظام پرستاری کشور، در این باره به سه سطح کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد: در سطح کوتاه‌مدت، اولین اولویت، پرداخت فوری معوقات و اصلاح نرخ اضافه‌کار پرستاران است. همچنین اجرای کامل قانون تعرفه خدمات پرستاری و جذب نیرو‌های طرحی بدون سهمیه دوران کرونا ضرورت دارد. در سطح میان‌مدت، همسان‌سازی حقوق پرستاران سازمان‌های مختلف از ضروریات است. بسیاری از پرستاران شاهدند که همکارانشان در سازمان‌های دیگر، حقوق بسیار بیشتری دریافت می‌کنند و این مسئله بر انگیزه و کارایی آنان تأثیر منفی می‌گذارد. در سطح بلندمدت هم ایجاد یک سیستم جامع برای تأمین رفاه و امنیت شغلی پرستاران ضروری است.
کمبود 140 تا 180 هزار پرستار
بخش دیگری از مسائل این حوزه کمبود نیروی پرستار در مراکز درمانی است که این موضوع بر چالش ها و فشارهای روانی این قشر افزوده است. شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس دو روز قبل در نشست اعضای سازمان نظام پرستاری با رئیس مجلس چنین گفته است: پرستاران هم به لحاظ جسمی و هم روحی دچار آسیب می‌شوند؛ علت این است که با کسانی سر و کار دارند که بیمار هستند؛ هم خود بیمار وضعیت خوبی ندارد و هم همراهانش دچار مشکل هستند. ما نتوانستیم مشکلات جامعه پرستاری را آن طور که شایسته این جامعه است، برطرف کنیم. سازمان برنامه و بودجه و سازمان امور اداری استخدامی در زمینه پرستاری اقدامات را آن طور که باید انجام نمی‌دهند؛ زیرا کمبود منابع داریم. ما حدود ۱۴۰ تا ۱۸۰ هزار کمبود پرستار داریم، نمی‌شود که با به کارگیری پرستار شرکتی، طرحی و قراردادی مشکل کمبود را حل کنیم زیرا این افراد انگیزه‌ای ندارند و باید فکری اساسی در این خصوص شود؛ زیرا پاشنه آشیل دولت آقای دکتر پزشکیان ممکن است حوزه سلامت باشد. این نماینده مجلس در بیان یکی از موارد چالش برانگیز حوزه پرستاری به حوزه انتخابیه خود اشاره و نقل کرده است: ما دچار مشکل کمبود شدید پرستار هستیم. در دانشگاه علوم پزشکی زاهدان به ازای هر تخت ۰.۹ پرستار داریم و در پرداختی به پرستاران نیز ۹ تا ۱۰ ماه عقب ماندگی وجود دارد.درخواست سالانه 2 هزار پرستار برای مهاجرت
بی شک مهاجرت یک امر شخصی است که افراد بر اساس دیدگاه ها و بعضا شرایط اجتماعی که در آن قرار دارند، آن را برمی گزینند. آن طور که رئیس سازمان نظام پرستاری 4 روز قبل گفته، روند مهاجرت پرستاران رو به افزایش است. او گفته است: سال گذشته حدود 1900 تا 2 هزار گواهی صلاحیت حرفه‌ای صادر کرده‌ایم؛ از آنجایی که برخی کشورها بدون گواهی هم پرستار جذب می‌کنند، نمی‌دانیم چند درصد از آن‌ها مهاجرت کرده‌اند.
رئیس جمهور: این جا هستیم که مشکلات را حل کنیم
به نظر می رسد، اراده و انگیزه کافی برای دولت وجود دارد که مشکلات حوزه پرستاری را گام به گام برطرف کند. رئیس جمهور روز گذشته در مراسم گرامیداشت روز پرستار گفت:به آن ها که می‌خواهند به خارج بروند نمی‌گویم نروید، اگر می‌خواهند بروند این انتخاب آنهاست. اما شما می توانید از ما مطالبه حق کنید، با هم صحبت می‌کنیم و آنچه داریم منصفانه پرداخت می‌کنیم. طبیعی است که حقوق یک پزشک در ایران به اندازه یک پزشک در آمریکا نیست؛ سرانه آن‌ها ۹۰۰۰ دلار است، اما اینجا ۴۰۰ دلار. وضعیت فعلی شایسته و برازنده ما ایرانی‌ها نیست. باید تلاش کنیم مملکتمان را از این بحران نجات دهیم. اینجا هستیم برای اینکه این وضعیت را تغییر دهیم و به شرایط بهتری برسیم.