پیشنهاد «خراسان رضوی» برای صنایع خسارت دیده از قطعی برق و گاز
تولید برق خورشیدی به جای خسارت های تحمیلی آتی
مسعود حمیدی
حجم خسارتی که قطعی گاز و برق و به‌طورکلی انرژی به صنایع وارد می‌کند، بسیار قابل‌توجه و بعضاً تا هفت میلیارد دلار نیز برآورد شده است. میزان قطعی گاز و برق صنایع در استان خراسان رضوی از متوسط کشور هم بالاتر است و بنا بر اذعان مدیران خانه صمت این قطعی منجر به کاهش 25درصدی تولید در استان شده است. رئیس خانه صمت استان بهصراحت بیان کرده است قطعی برق و گاز روزانه هزار میلیارد تومان به صنایع خراسان رضوی ضرر وارد می‌کند. با احتساب قطعی گاز حداقل دو روز در هفته، ماهانه حداقل 10 روز گاز و برق صنایع استان قطع می‌شود. یعنی ماهانه 10 تا 12 هزار میلیارد تومان خسارت به صنایع وارد می‌شود و با احتساب قطعی گاز و برق در دو فصل زمستان و تابستان حداقل خسارت واردشده به صنایع خراسان رضوی در دو فصل بیش از 60 هزار میلیارد تومان است. البته از منظر قانونی این خسارت طبق ماده 23 قانون حمایت از کسب‌وکار باید توسط دولت جبران شود اما تا به امروز چنین اتفاقی رخ نداده است. علاوه بر این قطعی برق و گاز صنایع کشور و استان از سال 1399 به‌صورت جدی اجرایی شده که حدوداً 4 سال از آن می‌گذرد. لذا با احتساب خسارت سالانه به‌صورت متوسط 60 هزار میلیارد تومان حداقل خسارت واردشده به صنایع و واحدهای تولیدی استان در 4 سال گذشته بالغ‌بر 200 هزار میلیارد تومان بوده است.طبق برآوردهای سال جاری هزینه تولید «یک کیلووات ساعت» برق خورشیدی بین 3 تا 5 میلیارد تومان هزینه دارد و بخش خصوصی می‌گوید قادر به تأمین این هزینه‌ها نیست و دولت باید حمایت کند. البته برخی بانک‌ها اقداماتی در راستای حمایت از تولید برق خورشیدی در خراسان رضوی انجام داده‌اند. اما روی سخن ما با صنعتگران و مدیران صنایع استان است. با یک برآورد ساده می‌توان اذعان کرد با حجم خسارت و درآمدی که در 4 سال گذشته از دست داده‌اید (یعنی بالغ‌بر 200 هزار میلیارد تومان) می‌شد حداقل 40 هزار کیلووات ساعت برق خورشیدی، آن هم با نرخ هر کیلووات ساعت 5 میلیارد تومان تولید کرد.
ناگفته پیدا و پرواضح است ظرفیت‌های تولید و مصرف برق و گاز کشور حداقل تا یک دهه آینده به تراز مثبت نخواهد رسید و از قطعی برق و گاز بخش‌های تولیدی نه‌تنها کاسته نخواهد شد بلکه روزافزون می‌شود. بنابراین میزان خسارت جاری ناشی از قطعی برق و گاز که به واحدهای تولیدی استان وارد می‌شود، به 600 تا 800 هزار میلیارد تومان در سال‌های آینده هم خواهد رسید. آیا راهبرد صنایع این است که به‌مانند هزینه‌های تحمیلی خطوط تولید فرسوده و میزان بهره‌وری پایین که خسارت پنهان واحدهای تولید است، اجازه دهند تا زمان جبران خسارت‌ها (نامعلوم) و جبران ناترازی توسط دولت (نامعلوم) سالانه 60 و 70 هزار میلیارد تومان خسارت به تولیدات و کارخانه‌ها وارد شود؟
با توجه به این حقیقت که از هر زمان جلوی خسارت را بگیرید سود کرده‌اید، پیشنهاد و راه‌حلی که می‌توان به صنایع استان ارائه کرد، این است که به‌جای این که منتظر دولت و تأمین اعتبارات بانکی بمانند دست‌به‌کار شوند و با توجه به این که جغرافیا و اقلیم استان به هر لحاظ مناسب راه‌اندازی نیروگاه‌های خورشیدی است، در قالب هلدینگ تأمین مالی اقدام به احداث نیروگاه‌های خورشیدی در سطح استان بکنند. قطع یقین این راهبرد یک صرفه‌جویی جدی در حجم خسارت‌های اعمالی دولت در قطعی برق و گاز خواهد بود و مهم‌تر آن که صنایع به‌طور کامل در زمینه تأمین انرژی برق مستقل خواهند شد و این راهبرد نه‌تنها انرژی پاک را تقدیم کشور می‌کند بلکه ناترازی انرژی را به‌صورت جدی جبران خواهد کرد و این راهبرد را می‌توان در دیگر استان‌های کشور نیز عملیاتی کرد.