printlogo


درس‌هایی که باید از حزب ا... آموخت
ا...‌کرم مشتاقی


  رهبران ارشد حزب ا... ترسی ندارند که خاستگاه فکری این حرکت عظیم مردمی و لبنانی را انقلاب اسلامی و اندیشه های امام خمینی(ره) و خود را پیرو ولایت فقیه بدانند. حزب ا... در اجراییات نیز از تجربه سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی بهره فراوانی برده است. جهاد البناء پیاده سازی تجربه جهاد سازندگی ایران است. موسسه الشهید،  همان بنیاد شهید است و لجنة الامام خمینی(ره) همان کمیته امداد امام است، حتی طراحی صندوق‌های امداد نیز همان طراحی صندوق های معروف آبی و زرد رنگی است که در خیابان های ایران به نام صندوق کمیته امداد معروف است. با وجود این، "ملاحظات لبنانی" در حزب ا... کاملا مشهود است. تصور این که حزب ا... دست نشانده ایران است تصوری اشتباه، ناقص و البته توهین آمیز است و اتفاقا دشمنان مقاومت سعی در القای این تصور دارند.
حزب ا... یکی از موتلفین ایران است که می توان نام ائتلاف استراتژیک را بر آن نهاد. کنش های حزب ا... اگر چه در کلان مسیر انقلاب اسلامی است اما لزوما اجرای خواسته های جمهوری اسلامی نیست و به دلیل شرایط متفاوت جامعه ایرانی و لبنانی، گاهی تاکتیک هایی که حزب ا... در مواجهه با موضوعات بر می‌گزیند لزوماً تکنیک‌های ایرانی نیست. 
حزب ا... امروز چنان کفایت و کارایی از خود نشان داده که بعید است هیچ کدام از دولت های رسمی عربی بتوانند چنین توانمندی و صلابتی را از خود نشان دهند. به گمان من حتی جمهوری اسلامی که حزب ا... در بسیاری از موارد از تجربه آن برای رشد و ارتقای خود استفاده کرده، باید از موفقیت های حزب ا... درس بیاموزد. همانند پدری که گاه از جوان رشید و هوشمند و توانمند خود نکته و درس فرا می‌گیرد. این درس ها چیست؟
1-ایجاد جامعه قوی و مقاوم:حزب ا... توانسته است طی چهار دهه، جامعه ای قوی، مبارز، معتقد، تقریبا یکدست، ایثارگر و آماده برای رویارویی با انواع بحران‌ها از دل جمعیت شیعه ایجاد کند. جامعه ای که در میان جامعه پر طایفه و متکثر لبنان به عنوان همگرا ترین جامعه شناخته می شود. این که اسرائیل بعد از حدود ۵۰ روز یورش جنون آمیز نتوانسته شیعیان را علیه حزب ا... بشوراند، ناشی از هنر جامعه‌شناسی و جامعه‌سازی حزب ا... است.
2-مدیریت ارتباط با سایر ادیان و احزاب:در لبنان به جز شیعه، ۱۷ دین و مذهب دیگر که صاحب رای و کرسی و جایگاه در سیاست و حکومت لبنان هستند وجود دارد. علاوه بر این صدها حزب و گروه کوچک و بزرگ به فعالیت مشغولند، از احزاب تند پان عرب تا جریان‌های سوسیالیستی، بنیادگرای تکفیری، فدرال‌خواه، ناصری و بعثی با فرهنگ‌ها و ایدئولوژی‌هایی که گاهی در تضاد کامل با یکدیگر هستند. 
این که حزب ا... در بحرانی به وسعت بحران امروز لبنان، توانسته خود را نه تنها از فروپاشی حفظ کند بلکه همچنان جریان برتر و پرقدرت این کشور محسوب می شود و احزاب و ادیان و جریان‌ها همچنان روابط خود را با حزب ا... به عنوان عنصر تاثیرگذار فردای‌ِ لبنان حفظ کرده اند، ناشی از قدرت مدیریت ارتباط حزب ا... با سایر ادیان و احزاب است.
3-رسانه قوی :حزب ا... توانسته اعتماد عمومی مخاطبان و یا حداقل جامعه حامی مقاومت را به دست آورد. در کشوری که بوق‌های قدرتمند و ثروتمند رسانه ای دنیا دارای شعبه و خبرنگار هستند، حزب ا... با حکمت و شناخت دقیق از ماهیت رسانه و فهم مخاطب، توانسته برای بخش عظیمی از جامعه، به مرجع اصلی تبدیل شود. این توانمندی را نه فقط از طریق تلویزیون، رادیو و روزنامه، بلکه در شبکه های اجتماعی مانند فیس‌بوک و توئیتر و واتس اپ که بستر آن در اختیار دشمن است، اعمال کند.
4- سامان دهی اجتماعی و مدیریت بحران:میزبانی جامعه غیر شیعه از شیعیانی که از منازل خود آواره شده اند، صرفا یک همدلی و انسان دوستی لحظه ای نیست بلکه حاصل کار حزب ا... طی ده ها سال ارتباط سازی با جریان های اجتماعی غیر شیعه و آمادگی برای روزهای بحرانی است. ضربات شوکه کننده و مستمری که رژیم صهیونیستی از ۲۶ شهریور تا ۱۰ مهر به حزب ا... وارد کرد، برای ساقط کردن یک دولت بزرگ کافی بود اما حزب ا... خود را برای چنین شرایطی آماده کرده بود و ساماندهی اجتماعی در شرایط بحران  را که طی سال ها روی آن کار کرده بود به اجرا در آورد.
5- پیروی از ولایت فقیه :گفتیم که حزب ا...، حزب ا... لبنان است. سربازان و فرماندهانش لبنانی هستند. به وطن خود افتخار می کنند و در راه خاک، عقیده و ایمان خود جان‌فشانی می کنند. با وجود این، ایدئولوژی آن ها "ولایت فقیه" است. آن ها عمل به توصیه‌های کلان حضرت آیت ا... خامنه ای را حکم شرعی می‌دانند. یکی از هنرمندی‌های حزب ا... بومی سازی نگاه کلان رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران در لبنان است. این میزان توجه و اهتمام به ولایت فقیه برای دستگاه‌های ایرانی که علاوه بر شرع، قانوناً موظف به اجرای دستورات رهبر انقلاب هستند، درس آموز است.
 6- تعامل صحیح با ارتش و دولت لبنان:معمولا گروه هایی با مختصات شبیه به حزب ا... حداقل در قبال معیشت و سامان سیاسی، خود را پاسخگو نمی دانند. حزب ا... نه تنها این گونه نیست بلکه خود بخشی از دولت است. در قبال ارتش نیز به مثلث طلایی معروف ارتش، ملت و مقاومت باورمند است. حزب ا... برای ارتش شخصیتی حتی فراتر از توان واقعی آن، قائل است. در بسیاری ازموارد کنش ها و توان و ظرفیت خود را در راستای موفقیت دولت به کار می گیرد نمونه بارز آن نقش آفرینی در تحقق حقوق مرزی لبنان و میدان گازی این کشور است. در خروج رژیم صهیونیستی از جنوب لبنان در سال ۲۰۰۰ و اعاده حاکمیت دولت بیروت به سراسر لبنان نیز حزب ا... نقش اساسی ایفا کرد. همین تعامل موجب شده که اسرائیل کلیت حاکمیت لبنان را هدف و ارتش و دولت را نیز مورد تاخت و تاز قرار دهد. تل آویو و همدستانش از جمله آمریکا و آلمان امید دارند که بتوانند با دسیسه‌های گوناگون بین حزب ا... و ارتش و دولت این کشور انشقاق ایجاد کنند.
7- استفاده از ظرفیت لبنانی‌های خارج از لبنان:لبنان از لحاظ درصد تعداد شهروندانی که خارج از مرزهای کشورشان زندگی می‌کنند در رتبه اول است. سه برابر جمعیت لبنان خارج از این کشور حضور دارند. اگرچه همه آن ها حامی حزب ا... نیستند اما کنش عزتمندانه حزب ا... در دفاع از جغرافیای لبنان و اهتمام به مسئله فلسطین، موجب شده جمعیت کثیری از لبنانیان خارج نشین، هم‌صدای حزب ا... شوند. 
8- صدای واحد حزب ا...:حزب ا... به عنوان بزرگ ترین قدرت لبنان که دارای ابعاد و کارکردهای متعددی است، صدها هزار عضو رسمی و غیررسمی دارد ده ها نفر در آن به عنوان عضو موسس و مقام ارشد محسوب می شوند، قاعدتا می بایست در شرایط بحران دچار چند صدایی شوند اما در هنر، حکمت و ظرافت کار حزب ا... همین بس که در بحرانی ترین شرایط نیز صدایش واحد است. هیچ مسئولی در حزب ا... در هیچ سطحی موضعی اتخاذ نمی کند که اولا مورد سوء استفاده دشمن قرار بگیرد، ثانیا با روح حرکت حزب ا... در تعارض باشد و ثالثا انعکاس تضاد و اختلافات داخلی حزب ا... باشد.