جعبه‌سیاه قراردادهای «لوکادیا» و «موسیمانه»
مجید حسین زاده | روزنامه‌نگار
نقش ایجنت‌های فوتبالی در نقل و انتقالات بازیکنان در فوتبال مدرن بسیار پررنگ است. ایجنت یک کلمه انگلیسی به معنای نماینده است که امور مرتبط درباره بستن قرارداد، مبلغ آن، مذاکرات با باشگاه‌ها و... را انجام می‌دهد. «زهرا مجتهدزاده»، یکی از معروف‌ترین ایجنت‌های فوتبال ایران است که ارتباطات قوی با فوتبالی‌ها دارد و در امور اقتصادی با مربیانی مثل برانکو و شفر هم همکاری داشته است. نام او در چند وقت اخیر به خصوص در فضای‌مجازی به‌خاطر نقش داشتن در آمدن «موسیمانه» به استقلال تهران شنیده می‌شود. در رزومه او، آوردن «لوکادیا» مهاجم هلندی که هرچند مدت کوتاهی در پرسپولیس بود اما عملکرد خیره کننده‌ای داشت، دیده می‌شود. در پرونده امروز زندگی‌سلام به سراغ او رفتیم تا برای ما از پشت‌پرده ایجنت‌بودن، چالش‌های آن، خاطرات کمترشنیده‌اش، درآمدش و ... بگوید. با ما همراه باشید.
«برانکو» من را به ایجنتی علاقه‌مند کرد
به عنوان سوال اول، از او درباره ماجرای ورودش به حرفه ایجنتی فوتبال می‌پرسم، اینکه از چند سالگی این حرفه را شروع کرده و چه چیزی او را به این کار جذب کرده است که می‌گوید: «اگر بخواهم دقیق به شما بگویم، موضوع برمی‌گردد به دوران ۱۶-۱۷ سالگی‌ام، زمانی که قهرمانی‌های شنا را در استایل‌های مختلف به دست می‌آوردم و صاحب رکورد شنای کرال در استان تهران شده بودم. آن زمان تیم‌ملی به بازی‌های آسیایی ورود کرده بود و بیشتر بازیکن‌ها از تیم پرسپولیس بودند. فکر می‌کنم آقای مایلی‌کهن سرمربی تیم ملی بودند. از اینجا عشق من به فوتبال و پرسپولیس شروع شد. بعدها که در شرکت پدرم شروع به کار کردم، متوجه شدم حرفه‌ای در زمینه فوتبال هست که می‌شود بازیکن‌ها را انتقال داد. آن زمان دبی زندگی می‌کردیم و دیگر از همان موقع تحقیقات من درباره این حرفه شروع شد. ورود من به این عرصه دقیقا زمانی شروع شد که با آقای پرفسور برانکو در کمپ‌های تیم‌ملی که به هتل لاله می‌آمدند، آشنا شدم. من آن زمان هم مدیر روابط‌عمومی شرکت هتل‌های ایران بودم و هم مدیر روابط عمومی و امور بین‌الملل فدراسیون گلف ایران. «برانکو ایوانکوویچ»، سرمربی سابق پرسپولیس در واقع با اطلاعاتی که در این باره به من دادند، من را به این حرفه علاقه‌مند کردند. بعد از این که از فدراسیون گلف جدا شدم، دوباره به دبی برگشتم. آن زمان تعداد ایجنت‌های فوتبال خیلی محدود و معدود بود و به همراه برادرم «وحید» با یکی از ایجنت‌های بنام دبی آشنا شدیم و کم‌کم کار من در این حرفه به صورت خیلی جزئی شروع شد؛ چون باید به بیزنس پدرم هم رسیدگی می‌کردم که انجام هر دو کار با توجه به کارهای زیاد شرکت پدرم، برایم امکانپذیر نبود. بنابراین ورود من به این حرفه برمی‌گردد به تقریبا ۱۸-۱۹ سال پیش».
یک گروه آنالیز بازیکنان دارم
از «مجتهدزاده» درباره معیارهایش برای انتخاب بازیکنان و پذیرفتن مسئولیت ایجنتی‌شان می‌پرسم که می‌گوید: «من یک گروه آنالیز دارم که معتمدترین‌هایشان برادرهایم «امید» و «ایمان» هستند که هر دوتای‌شان قبلا بازیکن فوتبال بوده‌اند. یکی از معیارهای اصلی برای انتخاب یک بازیکن توسط ما به عنوان ایجنت، سن بازیکن است. تا حالا پیش نیامده که با یک بازیکن بیشتر از سن ۲۸-۲۹ سال کار کنیم. گزارش پزشکی که نشان از سلامت بازیکن می‌دهد هم خیلی برایم مهم است و رزومه بازیکن که از کجا فوتبال را شروع کرده و در زمان فوتبال حرفه‌ای در کدام باشگاه‌ها بوده هم خیلی برای ما مهم است. البته این را هم بگویم، فقط رزومه فنی بازیکن برای ما مهم نیست؛ رزومه زندگی شخصی بازیکن هم برای ما خیلی پر اهمیت است. برای همین دقت زیادی درباره زندگی شخصی بازیکن هم داریم».
مذاکره و چانه‌زنی کار اصلی ایجنت است
او در پاسخ به این سوال که خیلی خلاصه درباره وظایف یک ایجنت در مسیر بستن قرارداد یک فوتبالیست برای ما بگویید، از این که کارتان چطور شروع می‌شود و بعد از چند مرحله به پایان می‌رسد، این‌طور توضیح می‌دهد: «شناخت از باشگاه و آنالیز تیم خیلی مهم است. اولین کاری که ما انجام می‌دهیم آنالیز خود تیمی است که می‌خواهیم به آن ها بازیکن معرفی کنیم. این آنالیز با یکی دو بازی تیم مشخص نمی‌شود. بازی‌ها را در طول فصل مانیتور می‌کنیم و می‌دانیم برای پستی که تیم بازیکن لازم دارد، چه بازیکنی مناسب است. بازیکن هم که از قبل می‌شناسیم. مذاکره و چانه‌زنی بین بازیکن و باشگاه کار اصلی ایجنت است. ایجنت باید چشم دوطرف را نسبت به نقاط قوت همدیگر باز کند و حقایق را به دوطرف به صورت شفاف بگوید. گرفتن پیشنهاد مناسب از طرف باشگاه و چگونگی اعلام پیشنهاد به بازیکن هم خیلی شرط مهمی است که به نظر من خیلی قدرت مذاکره بالایی می‌خواهد. این که در چند مرحله یک انتقال به نتیجه می‌رسد، واقعا نمی‌شود گفت؛ چون مسائل مختلفی وجود دارد که می‌تواند این روند را طولانی یا کوتاه کند».
«لوکادیا» برای آقای گل شدن به ایران آمد
به او می‌گویم «لوکادیا» یکی از موفق‌ترین بازیکنانی بود که به ایران آوردید؛ درباره ماجرای حضورش در ایران و رفتنش هم برای‌مان بگویید که این‌طور توضیح می‌دهد: «یورگن لوکادیا را بعد از آنالیزهای مختلفی که انجام دادیم برای پرسپولیس انتخاب کردیم. اتفاقا با حساسیت خیلی بالا هم انتخاب کردیم چون برای من و تیمم کیفیت بازیکن خیلی مهم بود. در مورد رفتن یورگن واقعا هیچ نظری نمی‌توانم بدهم. ولی درباره حضورش بر این باور هستم که اگر یک سری مسائل در کشور اتفاق نمی‌افتاد، یقینا می‌ماند؛ چون برنامه‌ریزی ما برای یکی دو سال آینده‌اش ترانسفر به دبی یا قطر بود. دیدیم که گلزنی‌های زیبایی هم کرد که دل هوادارهای پرسپولیس را شاد کرد. خودش هم انتظار داشت تا آخر فصل به ۱۵ تا ۲۰ گل برسد تا آقای گل با فاصله از دیگر بازیکن‌ها بشود».
«موسیمانه» را من به استقلال نیاوردم اما ...
از «مجتهدزاده» می‌پرسم که آیا مربی فعلی استقلال تهران را هم شما به ایران آوردید که می‌گوید: «آقای پیتسو موسیمانه را من به استقلال نیاوردم. البته اسم ایشان در ایران برای اولین بار از طریق من مطرح شد. من او را به باشگاه پرسپولیس، فولاد و تراکتور معرفی کرده بودم که متاسفانه هیچ‌کدام از باشگاه‌ها به رزومه پر از افتخار او نگاه نکردند ولی به باشگاه استقلال تبریک می‌گویم که چنین مربی خوبی برای تیم انتخاب کردند. یقینا بعد از مدتی شاهد تغییرات بسیار جالب و مثبت در تیم استقلال خواهیم بود. یقین دارم آقای «موسیمانه» استقلال را از این بحران بیرون می‌آورد و دربی‌های زیبایی بعدها تماشا خواهیم کرد. البته که من دوست دارم همیشه پرسپولیس برنده دربی‌ها و قهرمان لیگ باشد».
همه داریم دلالی در فوتبال را می‌بینیم
به سراغ یک سوال سخت و چالشی می‌روم. به «مجتهدزاده» می‌گویم که شما یکی از بی‌حاشیه‌ترین ایجنت‌های فوتبال ایران هستید اما همیشه پشت این حرفه، حرف‌وحدیث زیاد است مثلا درباره دلالی، نظر شما در این باره چیست که می‌گوید: «ممنونم از نظر مثبتی که در مورد من دارید. البته به این اعتقاد دارم ایجنت‌های حرفه‌ای همیشه بی‌حاشیه هستند و این خصوصیت به فوتبال آن لیگ آرامش می‌دهد. شخصا دوست دارم آهسته و بدون هیچ حاشیه‌ای کارم را ادامه بدهم. اگر با باشگاهی در ایران موفق به همکاری بشوم برای من باعث افتخار است چون در قبال ایران عزیزم، وظیفه‌ام را انجام دادم. اگر هم امکانش پیش نیاید، نظر خاصی نمی‌دهم. در مورد دلالی پرسیدید. از نظر من افرادی دلالی می‌کنند که با کار حرفه‌ای این مسلک غریبه‌اند. بدون علم و آنالیز بازیکنی را که مناسب لیگ پایین‌تر لیگ‌برتر ایران است، با شیوه‌های مختلف به تیمی انتقال می‌دهند و متاسفانه همه داریم به وضوح می‌بینیم. از صمیم قلبم می‌خواهم روزی بساط این دلالی‌ها جمع شود و ایجنت‌های واقعی و پرشور و جوان که خلاق هستند و برای پیشرفت لیگ رویاهای بزرگی دارند، وارد این عرصه شوند».
سهم ایجنت نهایتا 10درصد قرارداد بازیکن است
از این اینجت فوتبالی می‌پرسم که درآمد این حرفه چطور محاسبه می‌شود و معمولا چند درصد از قرارداد هر بازیکن به ایجنتاش می‌رسد؟ همچنین آیا این قانون در ایران با دیگر کشورهای جهان متفاوت است که می‌گوید: «قانون فیفا در همه جای دنیا یکی است بنابراین ربطی به هیچ کشوری ندارد ولی وحی مُنزل هم نیست. درصدی که از طرف فیفا تعیین شده، می‌تواند بین بازیکن و ایجنت یا باشگاه و ایجنت با مذاکره بسته شود. در خیلی از مواقع می‌تواند پایین‌تر از درصد اعلام شده از طرف فیفا باشد. طبق قوانین جدید فیفا درصد حق ایجنت به این صورت از طرف بازیکن پرداخت می‌شود: برای قراردادهایی که کمتر از ۲۰۰ هزار دلار در سال هستند، حداکثر ۵ درصد از مبلغ قرارداد به ایجنت تعلق می‌گیرد؛ برای قراردادهایی که بین ۲۰۰ هزار تا ۵۰۰ هزار دلار در سال هستند، ایجنت‌ها می‌توانند تا ۳ درصد از مبلغ قرارداد را دریافت کنند؛ برای قراردادهایی که بیشتر از ۵۰۰ هزار دلار در سال هستند، حداکثر ۲ درصد به ایجنت‌ها تعلق می‌گیرد. قبلا قانون خاصی وجود نداشت و بستگی به مقدار انصاف و وجدان ایجنت داشت. ولی اگر ایجنت از طرف باشگاه باشد، حداکثر تا ۱۰درصد در قانون جدید فیفا می‌تواند از باشگاه حق ایجنتی دریافت کند».
با تیم نونهالان رئال هم کار می‌کنم
«مجتهدزاده» با باشگاه رئال‌مادرید هم در ارتباط است و تصاویری از این همکاری در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد. خودش در این باره می‌گوید: «من با قسمت فاندیشن رئال‌مادرید که مربوط به نونهالان است، کار کردم و با شعبه استانبول پروژه‌های خوبی انجام دادیم. الان هم در ایونت‌های مختلف‌شان دعوت می‌شوم که در جام جهانی رئال‌مادرید فاندیشن هم حضور داشتم که واقعا ایونت جالبی بود. حضور نونهالان از تمام دنیا و ارزشمندی کودکان در رئال‌مادرید دید من را نسبت به فوتبال پایه کاملا تغییر داد».
دوست دارم «امباپه» یا «بلینگام» را به ایران بیاورم
از او می‌پرسم به نظرتان آیا روزی ممکن است یک بازیکن بزرگ و سطح اول فوتبال جهان به لیگ ایران با ایجنتی شما بیاید؟ و خودتان دوست دارید آن بازیکن چه کسی باشد که می‌گوید: «چه سوال جالبی پرسیدید. من دوست دارم روزی بازیکنی در سطح امباپه یا بلینگام را به ایران بیاورم. اما دوست دارم سوال شما را طور دیگری مطرح کنم و به آن پاسخ دهم. آرزوی من این است که روزی یک استعداد فوق‌العاده ایرانی را به یکی از تیم‌های مورد علاقه‌ام مثل رئال مادرید یا بایرن مونیخ انتقال بدهم و ما هم بتوانیم مثل ترکیه بازیکن‌های خوبی به اروپا انتقال بدهیم».
دوست‌دارم بهترین ترانسفر‌ها را برای باشگاه‌های وطن عزیزم انجام دهم
به‌عنوان سوال آخر از او می‌خواهم درباره اصلی‌ترین چالش‌های این حرفه به خصوص به‌عنوان یک خانم برای ما بگوید که این طور توضیح می‌دهد: «اصلی‌ترین چالش این است که من دوست دارم برای باشگاه‌های وطن عزیزم ترانسفر‌های مناسبی انجام بدهم که متاسفانه بعد از انتقال لوکادیا این اتفاق نیفتاده است. ولی در خارج از ایران راحت‌تر کار می‌کنم که برای من خیلی خوشحال کننده نیست». او در پایان می‌گوید: «سوال‌های‌تان واقعا جالب بودند و بعضی‌هایشان هم خیلی احساساتی و چالشی برای من بودند. از این مصاحبه واقعا لذت بردم».