پس لرزه‌های فرمان هسته‌ای پوتین
فاطمه ملک زاده
پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، دستور جدیدی را امضا کرد که بر اساس آن، در صورت تهدید روسیه از سوی یک کشور غیرهسته‌ای که تحت حمایت یک قدرت هسته‌ای قرار دارد،این موضوع به عنوان «حمله مشترک» تلقی خواهد شد و مسکو حق استفاده از سلاح هسته‌ای را برای مقابله با آن خواهد داشت. این تحولات بخشی از اصلاحات گسترده‌ای در دکترین هسته‌ای روسیه است که هدف آن تقویت بازدارندگی هسته‌ای مسکو دربرابر تهدیدات روزافزون از سوی کشورهای غربی به شمار می‌رود. پوتین پیشتر هشدار داده بود که استفاده از موشک‌های دوربرد توسط کی‌یف می‌تواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد و به نقطه عطفی در تنش‌های نظامی با غرب تبدیل شود.این اقدام روسیه در واکنش به افزایش سطح حمایت‌های نظامی از اوکراین، به‌ویژه ارسال موشک‌های دوربرد ATACMS از سوی ایالات متحده و موشک‌های استروم شادو از سوی بریتانیا و فرانسه، ارزیابی شده است. چنین تحویل تسلیحات پیشرفته‌ای به اوکراین، تهدیداتی را علیه زیرساخت‌های استراتژیک و پدافند هوایی روسیه به همراه دارد. کرملین این تصمیمات را به شدت «بی‌پروایانه» خوانده و هشدار داده است که این اقدامات می‌تواند به تقابل مستقیم با ناتو و افزایش تنش‌ها میان روسیه و غرب منجر شود.به گزارش رویترز، این دکترین به روز شده که به طور رسمی به عنوان «مبانی سیاست دولتی در زمینه بازدارندگی هسته ای» شناخته می‌شود، تهدیداتی که روسیه را وادار به استفاده از چنین سلاح‌هایی می‌کند، ترسیم می‌نماید.
ترس بایدن یا ناتوان جلوه دادن ترامپ؟
بایدن پیشتر از اعطای اجازه بهره‌گیری از این موشک‌ها به طرف اوکراینی خودداری کرده بود؛ زیرا می‌ترسید عرصه نبرد موجود گسترش یابد و تبدیل به یک جنگ بزرگ و بدفرجام بین آمریکا و متحدانش در ناتو با روسیه شود و شعله‌های آن کل اروپا را درنوردد و همسو با برآوردهای هشداردهنده کارشناسان روسی تبدیل به جنگ جهانی سوم شود.
تغییر عقیده بایدن در این زمینه به دو معنا تعبیر شده است؛ یکی این که او با ثبت هر شکست تازه‌ای برای ارتش تحلیل رفته اوکراین خطر سقوط نهایی کی‌یف را نزدیک‌تر می‌بیند و می‌خواهد مانع آن شود و دوم آن که وی با زرنگی هرچه بیشتری می‌خواهد جنگ جاری را چنان عظیم و همه‌گیر سازد که دولت بعدی آمریکا در بدو سرکارآمدنش در واشنگتن با دردسری بزرگ روبه‌رو شود و حل و رفع عاجل آن را غیرممکن بیابد و در شعله‌های این جنگ بسوزد.
شاید بایدن و مشاورانش به دنبال این هستند که با غیرقابل مهار کردن دامنه جنگ به مردم آمریکا و جهان القا کنند که وعده‌های مکرر انتخاباتی ترامپ درخصوص پایان دادن سریعش به این جنگ و برقراری صلح فوری بین روسیه و اوکراین لافی بیش نبوده و او ناتوان از انجام این کار است.
در چنین صورتی حتی ترامپ که نسبت به بایدن با روس‌ها رابطه بسیار بهتری دارد، در قانع‌سازی دولت زلنسکی برای موافقت با واگذاری شهرهای تسخیر شده‌اش به دولت مسکو و تأمین و اجرای این شرط ضروری تعیین شده توسط کرملین به مشکل برخواهد خورد و زلنسکی و همراهانش او را پس خواهند زد. به این ترتیب این جنگ با وجود همه خطرات عظیم بالقوه‌اش برای اوکراین به همان فوریتی پایان نخواهد گرفت که رئیس جمهور اوکراین ادعای آن را مطرح کرده و ترامپ هم قول آن را داده است.
گسترش زرادخانه هسته‌ای و پناهگاه‌های مقاوم در دستور کار کرملین
در کنار این تحولات، تأکید بر نوسازی و گسترش زرادخانه هسته‌ای روسیه به عنوان رکن اصلی امنیت ملی کشور، در دستور کار کرملین قرار دارد. این به‌روزرسانی‌ها نه تنها نشان‌دهنده واکنش به تهدیدات جدید، بلکه گامی درجهت تقویت موقعیت روسیه در عرصه جهانی و مقابله با چالش‌های ناشی از سیاست‌های ناتو و ایالات متحده است.همچنین روسیه تولید پناهگاه‌های سیار مقاوم دربرابر تهدیدات هسته‌ای و غیرهسته‌ای را آغاز کرده است. این پناهگاه‌ها که تحت نام "KUB-M" شناخته می‌شوند، قادرند در برابر انفجارهای هسته‌ای، تشعشعات، انفجار سلاح‌های متعارف، مواد شیمیایی خطرناک و بلایای طبیعی محافظت کنند. پناهگاه‌ها به مدت ۴۸ ساعت ایمنی افراد را تأمین می‌کنند و از دو ماژول تشکیل شده‌اند که شامل فضای زندگی برای ۵۴ نفر و بلوک فنی است. در نهایت، این تحولات نه تنها نشان‌دهنده شدت تنش‌ها میان روسیه و غرب، بلکه به‌ویژه در زمینه خطرات استفاده از سلاح‌های هسته‌ای، پیامدهای گسترده‌ای برای آینده امنیت جهانی خواهند داشت.