مجوز استفاده اوکراین از موشک‌های دوربرد از سوی آمریکا و اروپا، می‌تواند شرایط جنگ را به نفع کی‌یف تغییر دهد؟

کی‌یف در برزخ

فاطمه ملک زاده

​​​​​​​
 پس از گذشت هزار روز از درگیری‌های خونین و ناپایدار بین اوکراین و روسیه، چند روز پیش اوکراین توانست مجوز استفاده از موشک‌های دوربرد ATACMs (اتکمز) را از آمریکا و متحدان غربی خود دریافت کند. این تصمیم که به درخواست مکرر ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، صورت گرفت، به نظر می‌رسد به‌عنوان یک استراتژی جدید برای تغییر روند جنگ علیه روسیه درنظر گرفته شده است. زلنسکی معتقد است که این موشک‌ها می‌توانند به اوکراین کمک کنند تا فشار بیشتری به روسیه وارد و زمینه مذاکرات احتمالی در آینده را فراهم کند.به رغم این که این تصمیم دیرهنگام به نظر می‌رسد، به‌ویژه با توجه به طولانی شدن جنگ و وضعیت پیچیده آن، ایالات متحده و متحدان اروپایی مانند فرانسه و انگلیس از این اقدام حمایت کرده‌اند. این در حالی است که مسکو واکنش‌های شدیدی به این تصمیم نشان داد. روسیه نه تنها تهدید به تشدید حملات به زیرساخت‌های اوکراین کرده است، بلکه از موشک جدیدی با نام «اورشنیک» رونمایی کرده که به ادعای مقامات روسیه، غیرقابل رهگیری است. این در حالی است که مسکو به‌طور کلی تهدید کرده که پس از اوکراین، ممکن است از موشک‌های دوربرد خود علیه دیگر کشورهای اروپایی هم استفاده کند.
 جلسه اضطراری ناتو 
 استفاده از این موشک به تشدید تنش منجر شده به طوری که دونالد تاسک، نخست وزیر لهستان گفته این جنگ در ۳۳ ماه گذشته، اکنون وارد فاز جدی شده است. همچنین نمایندگان اوکراین و ناتو قرار است در این نشست نگرانی خود را درباره احتمال اقدامات جدید از سوی روسیه ابراز کنند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌ جمهور روسیه، در یک سخنرانی تلویزیونی گفت این حمله موشکی در واکنش به استفاده اوکراین از موشک‌های دوربردی است که قادر به حمله بیشتر به خاک روسیه هستند که توسط ایالات متحده و بریتانیا ارائه شده است. پوتین همچنین گفته که هیچ کس در جهان چنین تسلیحاتی ندارد و این که سیستم‌های دفاع هوایی غربی نمی‌توانند این موشک‌های جدید روسیه را متوقف کنند.
دیگر چیزی جلودار پوتین نیست!
در واکنش به این تحولات، ولادیمیر پوتین دکترین هسته‌ای کشورش را به‌روزرسانی کرده است، به‌گونه‌ای که اجازه استفاده از سلاح‌های هسته‌ای در مقابل کشورهای غیرهسته‌ای که از حمایت هسته‌ای برخوردارند، صادر شد. اگرچه کارشناسان بر این باورند که روسیه احتمالاً به جنگ هسته‌ای وارد نخواهد شد، اما این تغییر در دکترین هسته‌ای می‌تواند تهدیدات امنیتی برای کشورهای غربی و اوکراین به‌طور خاص به همراه داشته باشد.در این میان، بسیاری از تحلیلگران به این نکته اشاره می‌کنند که تعداد محدود موشک‌های ATACMs که به اوکراین ارسال شده، ممکن است توانایی آن را برای تغییر شرایط جنگی به‌طور چشمگیر محدود کند. همچنین، با توجه به کمبود ذخایر موشکی و تهدیدات احتمالی تغییرات در سیاست خارجی ایالات متحده، به ویژه در آستانه بازگشت رسمی ترامپ به کاخ سفید، این احتمال وجود دارد که کمک‌های نظامی غرب به اوکراین هرچه سریع‌تر کاهش یابد. علاوه بر این، کارشناسان در داخل و خارج از اوکراین به این نتیجه رسیده‌اند که ادامه جنگ به‌طور نامحدود به نفع اوکراین نخواهد بود و مذاکره با روسیه برای دستیابی به توافقی پایدار اجتناب‌ناپذیر است. برخی از تحلیلگران اذعان دارند که «ایستادن در کنار اوکراین تا پیروزی» دیگر یک استراتژی موفق نیست و تنها راه‌حل ممکن در این شرایط، گفت‎وگو و مذاکره با روسیه است.در نهایت، به نظر می‌رسد که موشک‌های دوربرد، اگرچه ابزار مهمی در فشار به روسیه هستند، نمی‌توانند به تنهایی تغییر عمده‌ای در نتیجه جنگ ایجاد کنند. قدرت نظامی روسیه، از جمله موشک‌های پیشرفته‌تر و قابلیت‌های هسته‌ای، همچنان برتری قابل توجهی نسبت به اوکراین دارد. به همین دلیل، به‌ویژه در شرایط فعلی که نیروهای روسی در حال پیشروی در شرق اوکراین هستند، آینده جنگ همچنان پیچیده و پرچالش خواهد بود.